Spis treści
Zbieg egzekucji sądowych - co to znaczy?
Kodeks pracy bardzo dokładnie wskazuje, na jakiej podstawie prawnej i w jakich granicach podmiot zatrudniający może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia swojego podwładnego. W praktyce może okazać się, że poza komornikiem sądowym do wynagrodzenia skierowana zostaje także egzekucja administracyjna. W takim wypadku pracodawca jest zobowiązany przestrzegać ściśle określonej procedury. Przede wszystkim potrącenia, których dokonuje, nie powinien wysyłać na wskazane w zajęciach konta, ale przekazywać do depozytu i to do momentu, aż otrzyma informacje o tym, który z organów został wyznaczony przez sąd do dalszego, łącznego prowadzenia egzekucji przeciwko dłużnikowi.
Zbieg egzekucji sądowych - omówienie
Każdy przedsiębiorca może spotkać się z taką sytuacją, że otrzyma pismo informujące o zajęciu wynagrodzenia, które zostało wysłane przez komornika. Pismo to dotyczy konkretnego pracownika i należy na nie odpowiedzieć. Czasami jednak może zdarzyć się także tak, że pojawia się tzw. zbieg egzekucji.
- Oznacza to dokładnie tyle, że pensja pracownika już wcześniej została zajęta przez innego komornika, a teraz znów chce ją zająć kolejny komornik.
- Jeśli jest to zbieg egzekucji sądowej, to w takim przypadku obydwaj komornicy będą ustalać między sobą, do którego z nich będą w pierwszej kolejności wpływały środki z zajęcia wynagrodzenia i czy któryś z nich przejmie sprawę drugiego komornika. W roli pracodawcy jest tutaj jak najdokładniejsze odpisanie na pismo drugiego komornika i poinformowanie go o wysokości pensji pracownika oraz o tym, w jakiej wysokości i przez jakiego komornika ma już zajęte wynagrodzenie. Do czasu otrzymania odpowiedzi zwrotnej od komornika pracodawca nie będzie mógł wypłacić pracownikowi całej. Musi oddzielić od wypłaty część pieniędzy, którą przekazałby na spłatę zadłużenia i przetrzymać ją do momentu otrzymania odpowiedzi od komornika, na jakie konto ma ją przelać.
- Pracodawca powinien też wiedzieć, że występują różne rodzaje egzekucji. Może pojawić się też taka sytuacja, w której pojawia się zbieg egzekucji administracyjnej. W takim przypadku to sąd będzie wyznaczał organ do dalszej egzekucji.
Pracodawca musi pamiętać, że na odebrane pismo od komornika ma tylko kilka dni na odpowiedź. Musi udzielić jej precyzyjnie, podając wszystkie znane mu informacje i dane. Natomiast samo rozstrzygnięcie zbiegu egzekucji nie powinno trwać dłużej niż 14 dni, więc w tym czasie pracodawca już powinien wiedzieć, co ma zrobić z zachowanymi środkami z wypłaty, które mają przejść na spłatę długu jego pracownika.
Zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej - decyduje sąd
Zbieg egzekucji został dokładnie uregulowany w Kodeksie postępowania cywilnego. Z punktu widzenia zainteresowanych ważne jest, że najczęściej występują dwa rodzaje zbiegów egzekucji: sądowy i administracyjno-sądowy. W pierwszym przypadku komornicy sądowi rozstrzygają go między sobą, w drugim konieczne jest wydanie postanowienia przez sąd, w którym to wyznacza on do dalszego prowadzenia postępowania przeciwko dłużnikowi komornika lub organ administracyjny. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 lutego 2003 roku: W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej do tej samej rzeczy lub prawa majątkowego o wyznaczeniu organu egzekucyjnego do łącznego dalszego prowadzenia egzekucji rozstrzyga sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się siedziba komornika lub administracyjnego organu egzekucyjnego, który pierwszy wszczął egzekucję? (OSNC 2003/11/147).
Zajęcie wynagrodzenia w przypadku zbiegu egzekucji administracyjno-sądowej
Pracodawca, który otrzyma pismo zatytułowane jako "zajęcie wynagrodzenia" jest zobowiązany poinformować między innymi o tym, w jakiej wysokości będą dokonywane potrącenia lub wskazać przyczyny niemożności dokonywania potrąceń (na przykład dłużnik zarabia kwotę w wysokości najniższej krajowej, która jest wolna od zajęcia).
Wówczas, gdy następuje zbieg, pracodawca jest zobowiązany poinformować o nim podmioty, które dokonały zajęcia wynagrodzenia. Potrąceń, jak podkreślono powyżej, pracodawca powinien dokonywać w dalszym ciągu, ale ich z przekazywaniem podmiot zatrudniający powinien wstrzymać się do uzyskania stosownej informacji, na jakie konto zgromadzone środki należy przelać.
14 dni na rozstrzygnięcie zbiegu egzekucji
Zgodnie z przepisami sąd rejonowy, który rozstrzyga o zbiegu egzekucji, ma 14 dni na to, aby wydać postanowienie. Przy podejmowaniu decyzji pod uwagę bierze on między innymi stan każdego postępowania. Warto zauważyć, że od momentu przekazania akt do sądu do czasu wydania postanowienia i poinformowania pracodawcy o jego wyniku upływa pewien okres. Z punktu widzenia pracodawcy może to być pewne utrudnienie, gdyż w tym czasie, jak wskazano powyżej, jest on zobowiązany do dokonywania potrąceń. Środki te powinny być przekazywane do depozytu. Nie chodzi tu jednak o depozyt sądowy, tylko taki, który utworzy sam pracodawca.
Problem z odsetkami
Najczęściej od egzekwowanych przez komorników czy organy administracyjne zobowiązań naliczane są odsetki za zwłokę. Warto zauważyć, że skierowanie sprawy do sądu, wydanie postanowienia i poinformowanie zainteresowanych stron w praktyce może trwać nawet dwa miesiące. Z tego też względu pracodawcy często zaspokajają świadczenia według hierarchii Kodeku pracy (pierwszeństwo zawsze mają świadczenia alimentacyjne). Nie jest to niewłaściwe działanie, choć ryzykowne zwłaszcza wtedy, gdy potrącana kwota nie zaspokaja wszystkich należności, zaś sprawy o świadczenia alimentacyjne prowadzone są przez różnych komorników. Z tego też względu znacząca część specjalistów podkreśla, że optymalnym rozwiązaniem jest zaczekać na rozstrzygnięcie sądu.
Każdemu pracodawcy może zdarzyć się otrzymanie listu od komornika w sprawie swojego pracownika. Należy wiedzieć, jak zachować się w takiej sytuacji, żeby działać zgodnie z przepisami.
W sytuacji, gdy pracodawca otrzymał zajęcie wynagrodzenia swojego podwładnego od komornika sądowego i organu administracyjnego, mowa jest o tzw. zbiegu egzekucji. W takiej sytuacji konieczne jest dokonywanie dalszych potrąceń, choć nie należy ich przekazywać ani na konto komornika sądowego, ani na konto organu administracyjnego. Konieczne jest niezwłoczne zawiadomienie podmiotów o zbiegu i czekanie na rozstrzygnięcie. O zbiegach sądowo-administracyjnych rozstrzyga bowiem sąd rejonowy i to na podstawie przedstawionych mu akt. Pracodawca zostaje zaś powiadomiony o tym, na konto którego podmiotu należy przekazywać potrącone kwoty już po rozstrzygnięciu zbiegu.
Zajęcie wynagrodzenia
Zgodnie z art. 881 Kodeksu postępowania cywilnego, komornik sądowy przystępuje do egzekucji z wynagrodzenia za pracę przez jej zajęcie. Ma on zatem obowiązek zawiadomić dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia za prace zlecone, nagród czy też premii, które przysługują mu w związku z pozostawaniem w zatrudnieniu. Ustawodawca ? w przypadku zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę ? ustalił również kwoty wolne od zajęcia. Zgodnie z art. 871 § 1 Kodeksu pracy wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę, które ustalane jest na podstawie odrębnych przepisów, przysługujące pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych ? przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- 75% wynagrodzenia ? przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,
- 90% wynagrodzenia ? przy potrącaniu kar pieniężnych, które przewidziane zostały w art. 108 Kodeksu pracy.
Podobnie do kwestii zajęcia wynagrodzenia podchodzi organ administracyjny, zaś pracodawca ma obowiązek zastosować się do tych samych przepisów, jakie zostały podane powyżej. Jednocześnie należy pamiętać, że nieco inaczej sytuacja wygląda wówczas, gdy dochodzi do zbiegu egzekucji.
Pracodawca musi przekazać informacje
Podstawową kwestią jest to, że pracodawca powinien wszystkim organom, które zajmują wynagrodzenie dłużnika (będącego jego pracownikiem) udzielić stosownych informacji. Obowiązkiem podmiotu zatrudniającego ? w ciągu tygodnia ? jest:
- przedstawić za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie (za każdy miesiąc oddzielnie) zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielenie jego dochodu z wszelkich innych tytułów,
- podanie, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi.
Pracodawca powinien również wskazać, czy istnieją przeszkody do wypłacenia wynagrodzenia za pracę. Jeżeli tak, to niezbędne jest złożenie oświadczenia o rodzaju tych przeszkód, w szczególności zaś powinien podać, czy do wynagrodzenia roszczą sobie prawo inne osoby lub podmioty.
Pieniądze do depozytu
Z uwagi na fakt, że zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej rozstrzyga sąd, pracodawca faktycznie nie wie, do którego podmiotu powinien przekazywać zajętą część wynagrodzenia. Z tego też względu tak istotne jest to, aby wszelkie potrącone kwoty były przekazywane do depozytu (może być to depozyt sądowy). Wówczas, już po rozstrzygnięciu zbiegu przez sąd, od podmiotu, który został wyznaczony do łącznego prowadzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi, pracodawca powinien otrzymać stosowną informację, która jest dla niego wiążąca ? to właśnie na konto tego podmiotu powinien przekazywać pieniądze zgodnie z zajęciem. Warto również pamiętać, że komornik sądowy lub organ administracyjny powinien przesłać szczegółowe rozliczenie i informacje o stanie zadłużenia pracownika, którego zajęcie wynagrodzenia dotyczy.
To może Cię również zainteresować