Spis treści
Wierzyciele mogą korzystać z wielu instrumentów prawnych, jakie daje im aktualnie obowiązujące prawo. Jedną z możliwości jest dochodzenie swoich należności na drodze postępowania egzekucyjnego. W zależności od sytuacji materialnej pracownika i jego zarobków zajęciu może podlegać jego pensja.
W jakich okolicznościach możliwe jest zajęcie wynagrodzenia pracownika?
Dłużnikowi, który do tej pory uchylał się od zapłaty, a który – jak się okazało – pracuje w oparciu o jedną z dopuszczalnych form zatrudnienia, komornik może zająć pobory. W zależności jednak od tego, czy będzie to umowa o pracę czy też umowa cywilnoprawna, różnie kształtować będzie się wysokość kwoty, którą należy potrącić i przekazać na konto właściwej kancelarii komorniczej. Z punktu widzenia pracodawcy, to jednak nie wszystkie formalności.
Jak wygląda procedura związana z zajęciem wynagrodzenia i jakie obowiązki nakłada w tej sytuacji prawo na pracodawcę? Poniżej omawiamy, jakie dokumenty trzeba wystawić w postępowaniu egzekucyjnym w związku z długami pracownika i w jakich terminach należy to zrobić.
W takim piśmie znajduje się niezwłoczne wezwanie pracodawcy do nieprzekazywania całkowitej kwoty wynagrodzenia dłużnikowi oraz nakaz przekazywania jej części bezpośrednio organowi egzekucyjnemu.
Forma zatrudnienia a egzekucja pensji
Każdy pracodawca, na biurku którego pojawi się odpis o zajęciu wynagrodzenia lub wierzytelności, czyli potocznie nazywane pismo od komornika do pracodawcy (wówczas, gdy pracownik świadczy pracę w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o dzieło), musi przede wszystkim w formie pisemnej odpowiedzieć komornikowi. W takim przypadku należy wskazać, od kiedy pracownik, którego dotyczy zajęcie wykonuje pracę odpłatnie w firmie, jak również na jakim stanowisku jest zatrudniony i czy rzeczywiście pracuje w oparciu o określoną w zajęciu formę.
Dodatkowo komornika należy też poinformować o ewentualnych zbiegach egzekucji. Taka sytuacja ma miejsce wówczas, gdy – jako pracodawca – dokonujesz już potrąceń na rzecz innego komornika lub też organu administracyjnego. W takim przypadku musisz powstrzymać się z przekazywaniem środków i zachować je w depozycie do momentu, do którego sąd lub komornicy rozstrzygną zbieg. Osobnym pismem każdy z nich poinformuje Cię, do jakiej kancelarii należy przekazywać potrącane kwoty. Podobnie procedurę stosuje się w przypadku, gdy pracownik już nie pracuje u danego pracodawcy, o czym wówczas pracodawca powinien napisać stosowne pismo do komornika. Należy je należy wysłać w ciągu 7 dni od zmiany statusu zatrudnienia dłużnika. Informacja do komornika o zwolnieniu pracownika musi dotrzeć na czas, inaczej pracodawcy grozi kara grzywny, którą nałoży komornik.
Pamiętajmy, że komornik bez względu na wysokość długów nie może pozostawić pracownika z niczym. Prawo dokładnie określa, jaka kwota pozostaje wolna od potrąceń i dłużnik musi miec zapewnione podstawowe środki do życia. Więcej o tym w poniższym filmiku:
Ile pensji może więc zająć komornik w 2022 r.? Zgodnie z zasadą komornik nie może zająć żadnej części podstawy wynagrodzenia. Jednakże, gdy nasze wynagrodzenie wynosi więcej niż tzw. najniższa pensja ustawowa, (w roku 2022 jest to kwota 3010 zł brutto) wówczas nadwyżka pensji podstawowej trafia do komornika. Reasumując egzekucja z wynagrodzenia za pracę nie może równać się kwocie minimalnego wynagrodzenia w danym roku.
Obowiązki pracodawcy wobec komornika
Do obowiązków pracodawcy należy dokładne wyliczanie kwot, które należy przekazywać na konto komornika. W tym przypadku należy mieć na uwadze przepisy Kodeksu pracy – w przypadku umowy o pracę – które ustanawiają ochronę wynagrodzenia. W przypadku otrzymania odpisu o zajęciu wynagrodzenia o pracę, należy w pierwszej kolejności odliczyć składki na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. W drugiej kolejności realizowane jest zajęcie, przy czym:
- sumy egzekwowane na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych podlegają potrąceniu do wysokości 60% wynagrodzenia (warto jednak pamiętać, że wszelkie nagrody z zakładowego funduszu nagród lub też dodatkowe wynagrodzenie, które przysługują pracownikowi podlegają egzekucji na zaspokojenie alimentów do pełnej wysokości),
- sumy egzekwowane na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne podlegają potrąceniu do wysokości 50% wynagrodzenia.
Ponadto w przypadku nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz inne należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej podlegają w 100% egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych.
Ponieważ ustawodawca Kodeksem pracy chroni wynagrodzenie otrzymywane w związku ze świadczeniem pracy na umowę o pracę, w niektórych sytuacjach potrącanie komornicze z wynagrodzenia nie będzie możliwe. Ma to miejsce, gdy pracownik zarabia kwotę równą najniższej krajowej. Warto jednak dodać, że ochrona ta dotyczy jedynie zajęć, które nie są związane ze świadczeniami alimentacyjnymi.
Umowa zlecenie a komornik
W przypadku umów cywilnoprawnych, do 2019 ustawodawca nie przewidywał żadnej formy ochrony. Jako pracodawca miałeś obowiązek przekazania na konto komornika całej kwoty, która przypada pracownikowi do wypłaty (jeżeli oczywiście zajęcie opiewa na taką sumę). Warto jednak pamiętać, że pracodawca może w tym przypadku wystosować do komornika zgodnie z wolą pracownika pismo, w którym wskaże, że dochód ten to jedyne źródło jego pracownika. Wówczas, po otrzymaniu pisemnej zgody od komornika, można potrącać pracownikowi jedynie 50% sumy przypadającej mu do wypłaty.
- okresowego wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia za prace zlecone,
- premii oraz nagród przysługujących dłużnikowi za okres zatrudnienia,
- zysku lub udziału w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach wynikających z umowy o pracę.
Obecnie z formalnego punktu widzenia praca na umowę zlecenie traktowana jest jak umowa o pracę i zastosowanie mają dokładnie te same progi potrąceń jak w jej przypadku. W praktyce oznacza to, że w sytuacji zatrudnienia na umowie zleceniu komornik nie zajmie całości wynagrodzenia, o ile spełnione są określone okoliczności. Istotne jest w tym przypadku, czy mamy do czynienia ze „świadczeniem powtarzającym się, którego celem jest zapewnienie utrzymania”, a także brane są pod uwagę: regularność i cykliczność otrzymywania wypłaty, to, czy dłużnik ma też inne dochody, czy też dochód z umowy zlecenia jest jedynym lub głównym dochodem.
Warto pamiętać, że zajęcie pensji pracownika następuje z chwilą otrzymania przez pracodawcę powiadomienia od komornika. Przykładowo, gdy zawiadomienie przyjdzie dzień przed wypłatami, trzeba będzie podjąć natychmiastowe działania.
Zajęcie komornicze a odejście pracownika
Zignorowanie pisma od komornika może mieć poważne konsekwencje dla konta Twojej firmy. W przypadku, gdy do zakładu pracy wpływa pismo dotyczące pracownika, który nie świadczy już dla Ciebie pracy, należy o tym fakcie poinformować kancelarię komorniczą. Na dowód można przesłać kserokopię wypowiedzenia, choć nie jest to konieczne. Inna sprawa, gdy pracownik odchodzi już po tym, gdy Ty otrzymałeś wezwanie od komornika. W takim przypadku jesteś zobowiązany - gdy pracownik był u Ciebie zatrudniony na umowę o pracę - dokonać odpowiedniej wzmianki w aktach pracownika, w tym zwłaszcza na świadectwie pracy. Dzieje się tak dlatego, że zajęcie wynagrodzenia obowiązuje w dalszym ciągu i to nowy pracodawca powinien dopełnić swojego obowiązku.
Grzywna dla pracodawcy
Pracodawca ma 7 dni na udzielenie komornikowi stosownej odpowiedzi na zajęcie wynagrodzenia lub wierzytelności. Gdy tego nie zrobi, może zostać nałożona na niego grzywna. Jeszcze do niedawna kwota ta wynosiła 500zł dla pracodawcy niewypełniającego obowiązków wobec komornika. Dodatkowo może być ona ponawiana. W praktyce oznacza to tyle, że komornik może nakładać ją tak długo, aż nie uzyska wszystkich informacji, o które wnosił o zajęciu. Obecnie wysokość kary może być wyższa niż 500 zł i określana jest szczegółowo wedle okoliczności.
Grzywna jest powtarzana, jeżeli pracodawca wciąż uchyla się od wykonania tych czynności w dodatkowo wyznaczonym terminie. Poza tym, jeśli pracownik zalega z płaceniem świadczeń alimentacyjnych za okres dłuższy niż 3 miesiące, pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu podlega karze od 1500 zł do 45 000 zł. Zmiany te wprowadzone zostały Ustawą z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw, których celem jest poprawa skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych, wchodzącą w realizację tzw. pakietu alimentacyjnego, która weszła w życie od 11 stycznia 2019 r.
Co powinno zawierać pismo pracodawcy do komornika?
Jak powinien zachować się pracodawca, jeśli otrzymuje od kancelarii komorniczej pismo, w którym wskazane jest zajęcie wynagrodzenia za pracę jednego z jego pracowników? jak napisać pismo do komornika że pracownik już nie pracuje? Przede wszystkim powinien dokładnie zaznajomić się z jego treścią, ponieważ w niej zawarte są wszystkie informacje na temat praw i obowiązków wynikających z tej sytuacji. Pismo od komornika do pracodawcy nie może pozostać bez odpowiedzi i należy na nie odpowiedzieć w terminie do 7 dni.
W odpowiedzi na pismo o zajęciu wynagrodzenia należy podać, na jakiej umowie został zatrudniony pracownik, jakie wynagrodzenie netto i brutto otrzymuje. Ważne jest także udzielenie odpowiedzi na wszystkie inne pytania komornika, które zawierają się w dokumencie. Najczęściej dotyczą one podania aktualnego miejsca zamieszkania pracownika, numeru konta, na które pracodawca przelewa wynagrodzenie, którego dnia miesiąca pracodawca realizuje wypłaty pensji itp. Należy także podać, czy posiadamy wiedzę odnośnie toczących się innych postępowań komorniczych dotyczących naszego pracownika.
Po otrzymaniu pisma od komornika, pracodawca jest zobowiązany do dokonania potrącenia komorniczego z wynagrodzenia za pracę, w wyniku czego pewną część pieniędzy będzie przelewał do kancelarii pracowniczej a pozostałą dawał do dyspozycji pracownikowi. W odpowiedzi na pismo komornika należy również zawrzeć wszystkie dane kontaktowe, które pozwolą zidentyfikować nie tylko naszą firmę, czyli nadawcę wiadomości, ale także sprawę. W tym celu wystarczy wpisać NIP, nazwę i adres firmy oraz numer sprawy komorniczej, który na pewno był podany w otrzymanym piśmie.
Podsumowując, na pismo od komornika należy odpisać bezwzględnie w każdym przypadku, nawet jeśli pracownik już dawno u nas nie pracuje lub aktualnie znajduje się w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. Pozostawiając takie pismo bez odpowiedzi, narażamy się na dotkliwe kary finansowe. Ponadto, jeśli mamy jakieś pytania, np. ile pensji może zająć komornik w 2019 r. to zawsze możemy skontaktować się telefonicznie z kancelarią komornika by wyjaśnić wszelkie wątpliwości. Należy pamiętać o zachowaniu potwierdzenia wysłania pisma z odpowiedzią do organu egzekucyjnego.
To może Cię również zainteresować