Działalność gospodarcza

Barter - na czym polega i jak go rozliczyć?

25 listopada 2021

3 z 5

Ocena: 3 z 5 | 15 głosów

15 głosów

15 komentarzy
Barter - na czym polega i jak go rozliczyć?
Bardzo często pomiędzy przedsiębiorcami dochodzi do różnego typu transakcji, które nie do końca mieszczą się w kategorii zobowiązań pieniężnych. Mimo takich okoliczności nie pozostają one obojętne na płaszczyźnie podatkowej, a odpowiednie nazwanie danej operacji handlowej jest kluczowe jeśli chcemy zastosować do niej właściwe uregulowania prawnej. Mowa tutaj między innymi o niezwykle popularnej umowie barterowej. Czym jest barter i jakie skutki ze sobą niesie?

Zobacz także: Zarobki na YouTube: na czym zarabia się na YT? Najlepiej zarabiający youtuberzy i polecane kanały 

Barter – co to jest, na czym polega i jak go rozliczyć?

W dawnych czasach triumfy święcił tzw. handel wymienny, a więc towar za towar, bez udziału pieniądza. Mimo upływu tak wielu lat, rozwiązanie to jest nadal praktykowane i w pełni legalne. Chcąc jednak z niego skorzystać, warto dowiedzieć się, w jaki sposób postąpić, aby nie złamać prawa i nie narazić się na negatywne konsekwencje. 

Co to jest barter i na czym polega?

Barter co to takiego? Najprościej tłumacząc, to transakcja handlowa, która polega na wymianie dwóch dóbr o równej wartości. Mówimy zarówno o określonym towarze, jak i o świadczonej usłudze. Barter zachodzi jednak tylko wówczas, gdy w ramach całego przedsięwzięcia nie dokonuje się żadnych rozliczeń pieniężnych. O barterze nie można więc mówić na przykład wtedy, gdy część należności jest rozliczana gotówkowo, a część w zamian za towar czy usługę. Barter w firmie to często trudny temat, ponieważ nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że tego typu wymianę należy w odpowiedni sposób udokumentować, co rodzi skutki na gruncie prawa podatkowego. 

Na czym polega umowa barterowa?

W tym celu kluczowym elementem jest umowa barterowa zawarta między stronami, która jednak - z racji braku dokładnego uregulowania tej kwestii w polskim prawie - może zostać zawarta pisemnie, ale i ustnie. Najważniejsze jest bowiem złożenie przez obie strony oświadczenia woli. Dla celów dowodowych i księgowych najlepszym rozwiązaniem jest jednak spisanie umowy, co ma chronić interesy obu stron. Nie ma tutaj znaczenia, czy chodzi o wysoką, czy też niską wartość. Często umowa ma charakter cykliczny lub jest przedłużana w obliczu stałej współpracy barterowej. 

Szukasz pracy?

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Kierowca C+E

WOJTAN TRANSPORT SP.J.

  • 8 000 zł netto / mc
  • Dąbrowa Górnicza
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Stolarz

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Bielsko-Biała
Dodana

Jakie elementy powinna zawierać umowa o barter?

Umowa o barter - jakie zapisy ma zawierać? W dokumencie powinny znaleźć się takie informacje jak: dane stron, data zawarcia umowy oraz jej wykonania, określenie przedmiotu oraz jego wartości. Pamiętajmy jednak o swobodzie zawierania tego rodzaju umów, która dotyczy także ich treści. Strony mogą więc zawrzeć w niej dodatkowe zapisy, a nawet dodać załączniki. Warto na przykład wskazać w umowie konsekwencje na wypadek, gdy któraś ze stron się z niej nie wywiążę. Można określić ponadto okoliczności, w których istnieje opcja rozwiązania umowy. Jak więc widzimy, nie ma tutaj odgórnie narzuconego wzoru umowy, ustawodawca nie wskazuje także na to, co musi się w niej znaleźć. Jeśli więc ktoś nie czuje się na siłach, aby taki dokument sporządzić samodzielnie, może skorzystać z dostępnych publicznie wzorów. 

Wzór umowy barterowej

Barter wzór umowy można znaleźć na wielu stronach internetowych, istnieją ponadto generatory tego rodzaju dokumentów. System po wpisaniu podstawowych danych wprowadza je w odpowiednie miejsca na arkuszu i tym samym tworzy się kompleksowa i przejrzysta umowa. W przypadku barterów o dużej wartości można także skorzystać z pomocy prawników, którzy doradzą, w jaki sposób zabezpieczyć swój interes i na co uważać przy zawieraniu takich transakcji. Z całą pewnością warto zachować podpisaną umowę w archiwum firmy, na wypadek jakichkolwiek roszczeń z drugiej strony. W tym miejscu zachęcamy do zapoznania się z artykułem: Reklamacja i niezgodność towaru z umową - gwarancja, rękojmia czy zwrot. Który sposób reklamacji towaru jest lepszy?

 

Jak należy rozliczyć wymianę barterową w firmie?

Barter rozliczenie - jak powinno wyglądać i na co zwrócić uwagę? Przy umowie barterowej dochodzi co prawda do transakcji wymiennej i bezgotówkowej. Nie oznacza to jednak, że nie wywiera to skutku na gruncie prawa podatkowego. Każda ze stron otrzymuje bowiem jakąś korzyść, którą w praktyce należy potraktować jako przychód i to niezależnie od wartości przedmiotu umowy. To dlatego dąży się do tego, aby była ona równa po obu stronach - powstały po obu stronach przychód redukuje się z poniesionym kosztem, co praktycznie niweluje konieczność uiszczenia podatku dochodowego. Zobowiązanie takie należy ująć w księdze przychodów oraz rozchodów. Przyjmuje się, że najlepszym wyjściem jest wystawienie przez obie firmy faktury sprzedażowej na kwotę podaną przez kontrahenta

Video

Jak rozliczyć podatek VAT przy umowie barterowej?

Barter a VAT - czy transakcja taka jest objęta również podatkiem od towarów i usług? Oczywiście, że tak, ale tylko wtedy, gdy dany podmiot jest czynnym vatowcem. Wówczas wartość daniny oblicza się na podstawie wartości określonej w umowie i według stawki właściwej dla konkretnego towaru czy usługi. W tym przypadku istnieje oczywiście możliwość odliczenia VAT, tak jak to bywa przy innych transakcjach pieniężnych. Co ważne, przy określaniu wartości barteru należy zachować ostrożność i uczciwość. Wszelkie zawyżenie czy zaniżenie kwoty może zostać w razie kontroli zakwestionowane przez urząd skarbowy. 

Podsumowanie:
  • Barter to transakcja handlowa, która polega na wymianie dwóch dóbr o równej wartości bez udziału pieniądza.
  • Umowa barterowa powinna być udokumentowana i zawierać informacje dotyczące danych stron, przedmiotu i wartości umowy.
  • Barter może skutkować przychodem, który należy ująć w księdze przychodów oraz rozchodów i zobowiązanie takie należy umieścić na fakturze sprzedażowej.
  • W przypadku umowy barterowej, objętej podatkiem VAT, wartość daniny oblicza się na podstawie wartości określonej w umowie i według stawki właściwej dla konkretnego towaru czy usługi.

Najczęściej zadawane pytania

Czym jest barter?

To nic innego jak transakcja handlowa polegająca na wymianie usług lub towarów o równej wartości, przy czym nie dochodzi tutaj do rozliczeń pieniężnych. W tym przypadku każda ze stron jest zarówno kupującym, jak i sprzedającym.

Jak powinna wyglądać umowa barterowa?

Polski ustawodawca nie reguluje tego, w jakiej formie powinna zostać zawarta umowa o barterze ani jaką treść ma zawierać. Stosuje się tutaj zasadę swobody umów, co w praktyce oznacza, że strony mogą kształtować ten dokument według własnego uznania. Dla celów dowodowych warto jednak, aby umowa była zawarta na piśmie.

Jak rozliczyć barter?

Wymiana barterowa jest zwykłą dostawą towaru lub usługi, dlatego rodzi skutki na płaszczyźnie podatkowej. Obie strony są zobligowane do wystawienia faktury sprzedażowej oraz ujęcia transakcji w księgach rachunkowych firmy.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

15 komentarzy

Roksi

Roksi

Bardzo przydatny artykuł dla osób planujących własną działalność gospodarczą. Dobrze, że podano konkretną listę elementów, które powinna zawierać umowa barterowa.
Domino

Domino

Ciekawy artykuł. Barter to coś, czego już dawno nie było w mediach.
Irena

Irena

Nieźle napisany tekst, zrozumiały nawet dla osób, które nie mają bliskiego kontaktu z biznesem. Polecam.
Kamila Nolka

Kamila Nolka

Dobrze, że ten artykuł przypomniał nam o dokumentowaniu transakcji. To bardzo ważne w przypadku jakiejkolwiek wymiany towarów czy usług.
merrinda

merrinda

Bardzo ogólnikowy artykuł, ale przynajmniej pokazuje, co to jest barter. Dla osób zainteresowanych pewnie warto zajrzeć do innych publikacji.
Hania

Hania

Bardzo przydatna informacja o tym, jak rozliczyć podatek przy barterze. Myślę, że wiele firm nie zdaje sobie z tego sprawy.
Jan

Jan

Przeczytałam, ale nie do końca rozumiem, co to jest barter i jak działa. Może potrzeba więcej informacji, aby to ogarnąć?
Ada

Ada

Dzięki za przypomnienie o umowie barterowej. To istotny dokument i warto poświęcić czas na jego spisanie. Zdarzało nam się wcześniej nie zwracać na to uwagi, ale teraz już wiemy, że to błąd.
17€ przy 50 godzinach w tygodniu

17€ przy 50 godzinach w tygodniu

Mam wrażenie, że ten artykuł to dane dla bardziej zaawansowanych przedsiębiorców, niż ja. Ale z ciekawości przeczytałem i dowiedziałem się kilku ciekawych informacji.
Feliks

Feliks

Nie jestem w temacie barteru, ale po przeczytaniu artykułu mam wrażenie, że to coś skomplikowanego. Powinnam poczytać na ten temat więcej, gdybym planowała zakładanie własnej firmy.
Bernadeta

Bernadeta

Dobrze, że autorzy artykułu poruszyli również kwestie rozliczeń podatkowych i VAT. To ważna sprawa, którą trzeba uwzględnić.
Beata

Beata

Nie wiem, czy to dla mnie potrzebna wiedza, ale artykuł jest zrozumiały i klarowny. Może przydać się w przyszłości, kto wie.
Kamilos1

Kamilos1

Dla mnie osobiście artykuł jest mało ciekawy, ale rozumiem, że może być przydatny dla osób prowadzących własną firmę. Warto poznać zasady dotyczące takich transakcji.
Tomasz

Tomasz

Ciekawy tekst, ale dla mnie jako osoby bezrobotnej nie ma on większego znaczenia. Jednakże fajnie zobaczyć, że jest to nadal praktykowane.
Ola

Ola

Bardzo dobry artykuł. W firmie, w której pracuję, korzystamy z barteru i był to dla nas trudny temat do ogarnięcia. Teraz wszystko jest jasne, dzięki tej publikacji.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.