Spis treści
Z poniższego artykułu dowiesz się:
- czym jest rachunkowość zarządcza,
- jakie daje możliwości,
- na czym polegają jej zadania,
- jakie są zalety wprowadzenia tej metody kontroli,
- czym różni się od rachunkowości finansowej i controllingu.
Zobacz także artykuł: Jak wybrać najlepszą księgową?
Czym jest rachunkowość zarządcza?
Rachunkowość zarządcza jest jedną z funkcji rachunkowości, która dostarcza dyrekcji informacji, które pozwalają na podejmowanie decyzji, w zakresie bieżącego funkcjonowania firmy oraz kierunków dalszego rozwoju. W tym celu zbierane są dane powstałe w wyniku analizy różnych teraźniejszych i przeszłych procesów biznesowych.
Ten rodzaj rachunkowości gospodarczej wykorzystywany jest głównie w celach wewnętrznych firmy. Na podstawie zabranych informacji odpowiedzialne osoby są w stanie świadomie kreować kierunek rozwoju przedsiębiorstwa oraz podejmować strategicznie korzystne decyzje. Według ustaleń Międzynarodowej Federacji Rachunkowości polega ona na gromadzeniu, przetwarzaniu, analizowaniu oraz klasyfikowania danych.
Jednocześnie rachunkowość zarządcza łączy w sobie wiedzę z zakresu finansów, rachunkowości oraz zarządzania, wykorzystując dane generowane przez tradycyjną księgowość i przekładając je na informacje niezbędne do efektywnego rozwijania przedsiębiorstwa. W przypadku firmy handlowej analizie zostają poddane przede wszystkim kwestie związane z kosztami produkcji oraz ich wpływ na inne działy.
Jakie możliwości daje prowadzenie rachunkowości zarządczej?
Rachunkowość zarządcza - co daje w codziennym prowadzeniu biznesu? Przede wszystkim metoda ta pozwala zarówno na podejmowanie świadomych decyzji, dotyczących problemów bieżących, jak i kreowanie długofalowych planów inwestycyjnych. W nowoczesnych przedsiębiorstwach i instytucjach znajduje zastosowanie w analizie strategicznej oraz w tworzeniu kompleksowej strategii.
Jednocześnie istnieje kilka metod rachunkowości menadżerskiej. Powszechnie wykorzystywana jest między innymi analiza porównawcza pozycji konkurencji oraz zarządzanie działaniami. Pierwsza z nich polega na regularnym przetwarzaniu kosztów i pozycji rynkowej konkurentów. Badanie przeprowadzane jest w oparciu o wszelkie możliwe informacji, zarówno publikowane, jak i niepublikowane. Charakterystyka ta pozwala na lepsze poznanie rynku i dostosowanie swojej oferty do potrzeb konsumenckich. Zarządzanie działaniami ABM natomiast ma na celu obniżenie kosztów generowanych przez biznes.
Zadania rachunkowości zarządczej w biznesie
Rachunkowość menadżerska może być z powodzeniem stosowana zarówno w zakładach produkcyjnych oraz punktach handlowo-usługowych, jak i w instytucjach oświatowych oraz placówkach medycznych. Jakie rachunkowość zarządcza może mieć zadania? Przede wszystkim dostarcza zarządzającym informacji o kosztach usług i produktów. Ponadto pozwala uzyskać wiedzę niezbędną do planowania, kontroli i udoskonalania funkcjonowania biznesu.
Funkcje rachunkowości zarządczej zależą od profilu i charakteru prowadzonego przedsiębiorstwa lub placówki. Jej głównym zadaniem, niezależnie od rodzaju działalności, jest jednak identyfikacja, prezentacja oraz interpretacja danych, które zostaną wykorzystane w rozmaitych celach. Przede wszystkim do efektywnego tworzenia strategii rozwoju, optymalizacji wykorzystania posiadanych zasobów oraz ochrony majątku. Rachunkowość menadżerska pozwala przy tym na planowanie i kontrolę bieżącą procesów zachodzących w firmie. Odpowiednie wdrożenie tego rodzaju zarządzania poprawia także komunikację w zakresie przedstawiania przebiegu zdarzeń oraz transakcji finansowych.
Dlaczego warto prowadzić rachunkowość zarządczą?
Gwarancja efektywności, to najprostsza odpowiedź na pytanie: rachunkowość zarządcza – dlaczego warto? Jak wspomniano powyżej, pozwala ona na optymalizację komunikacji wewnątrz firmy i poprawia codzienne przekazywanie informacji. Ponadto poprawnie wdrożona pozwala na wprowadzenie postępowania naprawczego, który pozwoli na uzyskanie odpowiednich wyników kontroli finansowej.
Co więcej, jest to narzędzie niezbędne do planowanie krótkoterminowego z wykorzystaniem budżetowania oraz kreowania strategii długofalowych. Model ten sprawdza się zarówno w małych i średnich przedsiębiorstwach, jak i w dużych spółkach. Kompleksowo wspomaga zarządzanie firmy, na każdym jej etapie i we wszystkich obszarach. Jednocześnie narzędzie może pełnić rolę motywacyjną i aktywizacji uczestników procesów poprzez edukację w zakresie rachunkowości.
Znajduje ona także zastosowanie w przygotowywaniu strategii związanych z ochroną środowiska. Stworzenie odpowiedniego systemu informacji finansowej pozwala bowiem na sprawne prowadzenie monitoringu środowiskowego. Dzięki wykorzystaniu odpowiednich narzędzi możliwe jest sprawne kontrolowanie wykorzystania zasobów naturalnych oraz cyklu życia produktu.
Rachunkowość zarządcza – czym się różni od rachunkowości finansowej i controllingu?
Kontrola stanowi jedynie jedną z funkcji rachunkowości menadżerskiej, przez co ta metoda zarządzania obejmuje większy zakres aktywności w firmie niż controlling. Ten drugi wielu badaczy uważa jedynie za narzędzie mające na celu stworzenie sprawnego funkcjonowania systemu zarządzania, podczas gdy rachunkowość zarządzająca umożliwia rozwiązywanie problemów decyzyjnych. Jednocześnie modele te wykorzystują te same narzędzia, przez co w codziennym życiu nazwy te wykorzystywane są zamiennie i mogą oznaczać to samo.
Z kolei rachunkowość finansowa przekazywana jest nie tylko wewnętrznym, ale także zewnętrznym organom, przez co musi być przygotowana zgodnie z regulowanymi prawnie standardami, określonymi przez Krajowe Standardy Rachunkowości. Jednakże same zasady rozliczania pozostają dla obu rodzajów rachunkowości takie same.