Spis treści
Na pracowniku spoczywa określona pula obowiązków. Powinien nie tylko rzetelnie i starannie wykonywać powierzone mu zadania służbowe, ale również dbać o dobro zakładu pracy. Główne obowiązki ciążące na pracowniku wymienione zostały w Kodeksie pracy.
§ 1. Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.
§ 2. Pracownik jest obowiązany w szczególności:
1) przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;
2) przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku;
3) przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych;
4) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę;
5) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach;
6) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Dobro firmy obowiązkiem pracownika
Zgodnie z powyższym, jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest dbać o dobro firmy, w której on pracuje. Troska o zakład pracy może przy tym przejawiać się na różnych płaszczyznach – pracownik powinien zachować w tajemnicy wszelkie informacje, których ujawnienie mogłoby spowodować szkody dla pracodawcy czy też wykonywać swoje obowiązki z należytą uwagą i w sposób staranny.
Możliwe zwolnienie dyscyplinarne
W niektórych sytuacjach możliwe jest zwolnienie pracownika bez wypowiedzenia z uwagi na fakt, że pracodawca przestał mieć zaufanie do swojego podwładnego. Takie zwolnienie musi być jednak właściwie umotywowane – podmiot zatrudniający musi mieć do niego solidne podstawy.
Najczęściej takie sytuacje mają miejsce wówczas, gdy pracownik w sposób ciężki naruszył swoje obowiązki. Wówczas możliwe jest powołanie się przez pracodawcę na art. 52 § 1 Kodeksu pracy, który przewiduje rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Kiedy pracodawca traci zaufanie?
Fakt, że pracodawca przestał ufać swojemu pracownikowi, może być skutkiem różnych sytuacji. Należy do nich przede wszystkim niewłaściwe zachowanie pracownika. To zaś nie zawsze musi łączyć się z jego winą. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez specjalistów w literaturze, rozpatrywanie takich spraw nie jest proste i zależy od wielu czynników.
Do naruszenia zaufania może dojść na przykład poprzez:
- działania skierowane przeciwko pracodawcy,
- niewłaściwe wykonywanie obowiązków,
- brakiem porozumienia i współpracy z pracodawcą,
- deklarowaną niechęcią do współpracy.
W takiej sytuacji osoba zatrudniona nie powinna oczekiwać, że jej przełożony będzie chciał utrzymywać stosunek pracy.
Znaczenie zaufania w relacji pracownik — pracodawca
Zaufanie w miejscu pracy jest niezwykle ważne dla obu stron, pracodawców i zatrudnionych. To fundament silnego i zdrowego związku zawodowego, kluczowy dla stworzenia dobrej kultury organizacji. Gdy pracodawcy ufają swoim pracownikom, tworzy się pozytywna atmosfera pracy, rośnie produktywność i morale zespołu.
Odbudowa zaufania po naruszeniu – czy to możliwe?
Jeśli zaufanie między pracodawcą a pracownikiem zostało nadszarpnięte, można je odbudować zaangażowaniem i dbaniem o poprawność komunikacji. Pracodawcy powinni udzielić pracownikom jasnych informacji zwrotnych, wskazując obszary, w których zaufanie zostało naruszone oraz określając, jakie kroki mogą zostać podjęte, by naprawić sytuację. Działa to również w drugą stronę.
Zarówno pracownicy jak i pracodawcy powinni brać odpowiedzialność za swoje działania, okazać żal, jeśli to konieczne, i podjąć kroki w celu naprawienia sytuacji. Warto zrozumieć, że zaufanie nie jest zgodą na działanie bez ponoszenia konsekwencji.
Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawie utraty zaufania przez pracodawcę
O możliwości rozwiązania zawartej umowy o pracę z uwagi na utratę zaufania do pracownika przez pracodawcę wypowiedział się również Sąd Najwyższy.
W uzasadnieniu wyroku z dnia 28 kwietnia 1997 roku (sygn. akt I PKN 118/97) wskazał, że zawarte w art. 100 § 2 Kodeksu pracy obowiązki pracownika to także lojalność zatrudnionego względem pracodawcy. Z tego wynika „obowiązek powstrzymania się pracownika od działań zmierzających do wyrządzenia pracodawcy szkody, czy nawet ocenianych jako działania na niekorzyść pracodawcy”.
Podsumowanie
Pracodawca może zwolnić pracownika, do którego stracił zaufanie, gdy ten nie spełnia obowiązków zawartych w kodeksie pracy. W takich przypadkach warto szczerze porozmawiać, aby próbować naprawić sytuację. Jeśli te rozmowy nie przynoszą efektu, pracodawca może podjąć kroki w kierunku wręczenia pracownikowi wypowiedzenia.
Jeśli pracodawca traci zaufanie do pracownika z powodu ciężkiego naruszenia jego obowiązków, może rozważyć zwolnienie dyscyplinarne, zgodnie z art. 52 § 1 Kodeksu pracy. Od 2023 roku wypowiedzenie musi być umotywowane, a pracodawca powinien przedstawić konkretne podstawy dla takiego kroku.
To może Cię również zainteresować