Spis treści
„Różnice pokoleniowe” – na pewno choć raz zdarzyło Ci się usłyszeć lub przeczytać ten termin, prawda? O ile w życiu codziennym zróżnicowanie bywa ciekawe lub zabawne, w pracy może stać się źródłem nieporozumień i frustracji.
Mamy dobrą wiadomość: odpowiednie podejście do zatrudnienia pracowników różnych generacji może sprawić, że Twoja firma zyska wiele różnych perspektyw, co pozwoli jej lepiej się rozwijać. Jednak aby zapewnić przyjazne środowisko wszystkim, należy poznać cechy przedstawicieli różnych pokoleń.
Poznaj generacje obecne na rynku pracy
Baby boomers, X, Y i Z – to cztery pokolenia, które aktualnie są aktywne zawodowo. Ilość baby boomers maleje, za to niebawem do listy dołączy także pokolenie alfa. Co oznaczają te nazwy?
- Baby boomers – to osoby urodzone między 1946 a 1964 r. Mówi się o nich również „pokolenie wyżu demograficznego”. To najstarsi przedstawiciele osób aktywnych na rynku pracy, którzy prawdopodobnie będą wyciszać aktywność zawodową w najbliższych latach. Na tle pozostałych grup wyróżniają się lojalnością wobec pracodawcy oraz stałością miejsca pracy.
- Pokolenie X – obejmuje osoby urodzone w latach 1965-1980. Aktualnie to „Iksów” jest najwięcej na rynku pracy. Na ich życie zawodowe wpłynął upadek PRL-u i przemiany ustrojowe, w tym – wschodzący kapitalizm. Osoby z pokolenia X wybierają tradycyjne metody kontaktów międzyludzkich, czasem stroniąc od nowoczesnych technologii. Są lojalni, lubią się rozwijać i cenią sobie niezależność.
- Pokolenie Y (millenialsi) – to osoby urodzone w latach 1980-1996. Często są lepiej wykształcone niż ich starsi koledzy. Dorastali w okresie przemian, dlatego zmiana pracodawcy nie sprawia im dużego problemu. Cenią sobie możliwość rozwoju, ale zwracają uwagę na stabilność finansową. Zła atmosfera w firmie może skłonić millenialsa do poszukiwania innego pracodawcy.
- Pokolenie Z – to generacja urodzona między 1997 a 2012 rokiem. „Zetki” są świadome swoich potrzeb, chętnie się rozwijają i testują swoje możliwości na różnych polach zawodowych. Work-life balance to dla nich wartość nadrzędna. W porównaniu z pozostałymi generacjami, pokolenie Z najczęściej zmienia pracodawców.
Pamiętaj, że klasyfikacja generacji nie oznacza, że każda osoba urodzona w danym czasie będzie zachowywać się tak samo. To pewne uogólnienie, które może pomóc zrozumieć, z jakimi wyzwaniami mierzy się dane pokolenie i jak odpowiedzieć na jego potrzeby. Próba ujęcia osób aktywnych na rynku pracy w ramy czasowe ma temu pomóc, a nie sprzyjać budowie różnic.
Baby boomers, czyli pracownik lojalny
Baby boomers to przede wszystkim lojalni i oddani pracownicy po 50. roku życia. Do ich cech szczególnych należy przywiązanie do pracodawcy i fakt, że rzetelnie wypełniają swoje obowiązki niezależnie od tego, czy ich praca im się podoba, czy też nie. Wbrew stereotypowi, potrafią dostosować się do zmian, jakie zachodzą na rynku pracy. Często są też niedoceniani przez pracodawców i – z uwagi na wiek – pomijani m.in. przy szkoleniach podnoszących kwalifikacje czy awansach.
Jakie wady mają pracownicy z pokolenia baby boomers? Zdarza się, że wyzwaniem jest przyswojenie nowoczesnej technologii. Jednak większość chętnie i szybko nadrabia ewentualne braki. Zatrudnienie takiego pracownika jest dla pracodawcy korzystne, bo dzięki temu zyska lojalną i pracowitą osobę.
Pokolenie X – pracownik, który nie boi się nadgodzin
Jakimi słowami można scharakteryzować pokolenie X? W Polsce są to osoby, które doskonale pamiętają przeobrażenia polityczne, społeczne i gospodarcze. Być może właśnie dlatego są lojalni wobec pracodawców, mają mniejsze wymagania płacowe i nie boją się nadgodzin. Atutem pokolenia X jest również to, że dobrze orientuje się ono w nowoczesnych technologiach. Dziś znaczący odsetek pracowników z tej generacji zajmuje stanowiska kierownicze.
Ponieważ pokolenie X to lojalni i rzetelnie wypełniający swoje obowiązki pracownicy, z całą pewnością można im powierzyć odpowiedzialne stanowiska. Z punktu widzenia pracodawców ważne jest to, że pracownicy urodzeniu przed 1982 r. szybko dostosowują się do miejsca, w którym przebywają – wypełnianie określonej roli nie jest dla nich większym problemem. Warto wykorzystać ich wiedzę oraz doświadczenie przy szkoleniu osób stawiających pierwsze kroki w nowej pracy.
Pokolenie Y, czyli millenialsi
Pokolenie Y, znane również jako millenialsi, to pierwsze pokolenie, które dorastało z dostępem do internetu. Stąd ich inna perspektywa na wiele aspektów życia, w tym na pracę.
Pracownicy z tej generacji bywają często niesprawiedliwie nazywani narcyzami czy leniami. Wszystko dlatego, że dbają o swój komfort psychiczny i stawiają granice. Częściej niż ich starsi koledzy priorytetyzują życie rodzinne, pracę traktując jedynie jako środek do celu. Nie wahają się oni zmienić miejsca zatrudnienia z dnia na dzień, nie boją się też wyjazdów za granicę, są otwarci na zmiany. Ich zaletą jest też doskonałe poruszanie się w świecie nowoczesnych technologii. Warto przy tym podkreślić, że praca nie jest dla nich wszystkim i najczęściej dbają o zachowanie work-life balance.
Pokolenie Y najczęściej zestawiane jest z dwoma wcześniejszymi, które zostały omówione wyżej. Pracodawca, który poszukuje przebojowych i nastawionych na wyzwania pracowników z całą pewnością powinien pokusić się o poszukiwanie właśnie tutaj.
Pokolenie Z – rozwój jest najważniejszy
Jak wynika z raportu opracowanego przez Aplikuj.pl, 24% pracowników z pokolenia Z zmieniło pracę 4 do 9 razy. W porównaniu z baby boomersami lub „Iksami” to zupełnie nietypowe zachowanie. Zwłaszcza po uwzględnieniu krótkiego stażu „Zetek” na rynku pracy.
Pracownicy z generacji Z mają często inne oczekiwania od swojej firmy niż ich starsi koledzy. Są bardziej skłonni do poszukiwania nowych wyzwań, oczekują większej elastyczności (takiej, jak możliwość pracy zdalnej) i cenią sobie organizacje, które są społecznie odpowiedzialne. Młodsze pokolenia często szukają pracy, która ma sens i daje im poczucie spełnienia, nie tylko finansowego.
Badania pokazują, że pokolenie Z preferuje prace, które dają im możliwość rozwoju i samorealizacji. 77% respondentów z tej generacji stwierdziło, że chcą pracować w miejscu, które pomaga im rozwijać swoje umiejętności.
Różne generacje na rynku pracy – wyzwania
Pracodawcy muszą dostosować swoje strategie zatrudniania i zarządzania, aby przyciągnąć i zatrzymać młode talenty. Zrozumienie oczekiwań pracowników i dostosowanie do nich może przynieść korzyści dla obu stron. Należy wykorzystać potencjał płynący z generacji obecnej na rynku najdłużej – jej wiedza i umiejętności mogą być bezcenne. Dlatego warto już dziś pomyśleć, jak możesz zaangażować baby boomersów oraz „Iksy” w projekty szkoleniowe w Twojej organizacji.
Łączenie kilku generacji na rynku pracy niesie pewne wyzwania. Różne pokolenia mają różne wartości, oczekiwania i style pracy, co może prowadzić do konfliktów. Dlatego kluczowe jest zrozumienie i docenianie różnic między nimi, aby stworzyć środowisko pracy, które jest inkluzywne i angażujące dla wszystkich pracowników, niezależnie od wieku.
Podsumowanie
Kluczowym wnioskiem jest potrzeba dostosowania strategii zatrudniania i zarządzania, aby przyciągnąć i zatrzymać młode talenty oraz utrzymać dotychczasowe. Wykorzystanie doświadczenia pracowników obecnych na rynku przez wiele lat może stać się motorem rozwoju organizacji.
Łączenie różnych pokoleń na rynku pracy niesie korzyści, ale wymaga szacunku i zrozumienia dla różnic między nimi, aby stworzyć produktywne i zrównoważone środowisko pracy.