Spis treści
Każdy przedsiębiorca na początku swojej drogi musi zastanowić się, jaki rodzaj działalności zamierza prowadzić, a także czy chce ją wykonywać samodzielnie czy też z innymi. Do wyboru ma zatem następujące formy prawne prowadzenia działalności, których wybór będzie wpływał na koszty, jakie się z tym wiążą – od rejestracji, po dochód, aż po opodatkowanie.
- jednoosobowa działalność gospodarcza,
- spółka partnerska,
- spółka komandytowa,
- spółka komandytowo-akcyjna,
- spółka cywilna,
- spółka jawna,
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółka akcyjna.
Jak widzimy można zdecydować się na prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, a także jednej z wielu rodzajów spółek, m.in. jawnej, z.o.o, komandytowej itd. Od tego, na jaką formę się zdecyduje, zależą jego zobowiązania – sposób rejestracji, wysokość opłat VAT, ZUS i inne kwestie. Sprawdź, co musisz wiedzieć o prowadzeniu działalności gospodarczej, kto może otrzymać zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, a także jak wygląda oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej!
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą
Osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą, stanowi jedną z form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Uznawana jest ona za najprostszą organizacyjnie i polega na tym, że osoba fizyczna uzyskuje status przedsiębiorcy jednoosobowego poprzez uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.
Osoba fizyczna, która chce prowadzić swój biznes, musi więc złożyć wniosek CEIDG-1 – osobiście w urzędzie gminy bądź wysłać elektronicznie, z tym, że niezbędny będzie podpis elektroniczny, zaufany profil lub odręczny podpis osobiście w urzędzie. Ponadto rozpoczęcie działalności gospodarczej wymaga zgłoszenia się do obowiązkowych ubezpieczeń. Uczynić to można składając formularz ZUA lub ZZA (jeśli będzie opłacana wyłącznie składka zdrowotna). Nie ma natomiast konieczności zgłaszania się osobiście w urzędzie skarbowym ani w GUS, co jest wymagane w przypadku spółek. Wszelkie odpowiednie informacje i wnioski są tam dostarczane poprzez Urząd Gminy.
Kiedy osoba fizyczna zostaje płatnikiem VAT, musi dokonać rejestracji w odpowiednim dla miejsca zamieszkania Urzędzie Skarbowym wypełniając w tym celu formularz VAT-R. Warto również pamiętać, że w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, czasem niezbędne bywa pozyskanie koncesji czy zezwoleń.
Formy prowadzenia działalności gospodarczej
W polskim prawie wyróżnia się trzy podstawowe formy prowadzenia działalności gospodarczej – osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoby cywilne, a także spółki prawa handlowego. Tak więc każdy przedsiębiorca na początku swojej drogi musi podjąć decyzję o tym, jaką formę wybiera i w jaki sposób będzie firma prowadzona. To istotna decyzja, ponieważ niesie ze sobą konsekwencje własnościowe, podatkowe, a także te związane z odpowiedzialnością ponoszoną za zobowiązania.
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Pierwszym rodzajem jest indywidualna działalność gospodarcza, czyli przedsiębiorstwo prowadzone i reprezentowane przez jednego właściciela będącego osobą fizyczną. To on osobiście odpowiada za wszelkie zobowiązania swojej firmy – zarówno majątkiem przedsiębiorstwa, jak i majątkiem osobistym i ma pełnię kompetencji decyzyjnych, co szerzej przybliżyliśmy w pierwszym akapicie.
Spółka cywilna
Drugi rodzaj stanowi spółka cywilna, która powstaje na mocy umowy wspólników. Ci zobowiązują się do dążenia w celu osiągnięcia założonego celu gospodarczego, m.in. poprzez wniesienie odpowiednich wkładów, które co do zasady mają jednakową wartość. W tego typu działalność za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie – są uprawnieni i zobowiązani do prowadzenia jej spraw. Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach, ale też uczestniczy w równym stosunku w stratach. Obwarowaniem prowadzenia działalności gospodarczej w postaci spółki cywilnej jest to, że roczny przychód z jej działalności nie może przekroczyć 400 000 euro. W sytuacji, gdy to nastąpi, spółka cywilna powinna zostać przekształcona w jedną ze spółek handlowych.
Pracownik magazynu
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Tychy
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Częstochowa
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Żory
Pracownik produkcji – cebulki kwiatowe (start 02-12-2024)
Duijndam Works Sp. z o.o.
- Holandia
Specjalista/Specjalistka w biurze Fundacji
American Heart of Poland Spółka Akcyjna
- Katowice
Spółka jawna
Jest to rodzaj spółki osobowej, która nie jest osobą prawną. Majątek spółki jawnej stanowią wkłady wniesione do niej, a także mienie nabyte w czasie jej funkcjonowania. Prawo i obowiązek do reprezentowania spółki zyskuje każdy ze wspólników i każdy z nich odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem.
Spółka partnerska
To kolejny rodzaj spółki osobowej, utworzonej przez wspólników (w tym przypadku zwanych partnerami), w celu wykonywania wolnego zawodu. Dotyczy to takich zawodów jak: lekarze, inżynierowie, brokerzy ubezpieczeniowi, architekci, aptekarze, maklerzy, księgowi, rzeczoznawcy majątkowi, tłumacze przysięgli itp. W przypadku spółki partnerskiej, wszyscy partnerzy solidarnie odpowiadają za zaciągnięte przez spółkę zobowiązania związane z jej funkcjonowaniem (np. kredyty). Nie ponoszą jednak odpowiedzialności za zobowiązania powstałe w związku z wykonywaniem zawodu przez pozostałych partnerów oraz te powstałe w wyniku działań lub zaniedbań osób zatrudnionych przez spółkę, podlegających kierownictwu innego partnera.
Spółka komandytowa
Kolejna spółka osobowa. W tej przynajmniej jeden ze wspólników odpowiada całym swoim majątkiem wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, a także przynajmniej jeden ze wspólników musi mieć ograniczoną odpowiedzialność. Spółka komandytowa rodzi się wraz z momentem wpisu jej do rejestru, co musi zostać poprzedzone zawarciem umowy spółki w formie aktu notarialnego.
Spółka komandytowo – akcyjna
To specyficzny rodzaj spółki, która ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. W niej przynajmniej jeden ze wspólników odpowiada bez ograniczenia wobec wierzycieli za powstałe zobowiązania spółki oraz przynajmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Ta forma działalności wymaga kapitału zakładowego w minimalnej wysokości 50 000 zł. Tego typu spółka może we własnym imieniu nabywać prawa – m.in. własność nieruchomości oraz inne prawa rzeczowe, a także zaciągać zobowiązania, pozywać czy być pozywana.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
To rodzaj spółki kapitałowej, co wiąże się z koniecznością zgromadzenia kapitału spółki, który musi wynosić minimum 5 000 zł. Spółka z o.o. może zostać utworzona przez jedną lub więcej osób, zwanych wspólnikami. Odpowiadają one za zobowiązania przedsiębiorstwa w ograniczonym zakresie – te są nabywane lub nadawane na mocy np. umów. Z chwilą wpisu do KRS, spółka zyskuje osobowość prawną.
Spółka akcyjna
Jest to forma działalności gospodarczej, gdzie podstawę stanowi kapitał akcyjny. Ten dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Minimalnym kapitałem spółki akcyjnej jest równowartość 500 000 złotych, a wartość jednej akcji nie może być niższa niż 1zł. Akcje należą do akcjonariuszy, jednak ci nie odpowiadają osobiście za powstałe zobowiązania spółki, jednak ponoszą ryzyko odnośnie wysokości wniesionego kapitału – który może rosnąć, bądź maleć.
Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
Jak wynika z art. 373 Prawa upadłościowego i naprawczego (pr. up. i n.), sąd ma możliwość zawyrokowania pozbawienia prawa prowadzenia własnej działalności gospodarczej na własny rachunek, a także sprawowania funkcji członka rady nadzorczej, przedstawiciela, rzecznika bądź reprezentanta w spółce handlowej na okres od 3 do 10 lat.
Aby uniknąć zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, istnieje możliwość złożenia w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o taką upadłość. Osoby, które zdecydują się na taki krok, zyskają prawo do dalszej działalności na własny rachunek.
Podczas składania takiego wniosku, niezbędne jest wydanie wszystkich dokumentów. Zabronione jest wprowadzanie zmian, niszczenie czy zatajanie majątku wchodzącego w skład masy upadłościowej. Jeśli do tego dojdzie, sąd może orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wobec osoby fizycznej. Tak się stanie wówczas, gdy uzna że jego niewypłacalność zaistniała wskutek celowego działania albo rażącego niedbalstwa danej osoby.
Koszty działalności gospodarczej
Na początku koszty działalności gospodarczej to przede wszystkim koszt związany z jej rejestracją, składkami ZUS, a także sumą potrzebną na rozkręcenie biznesu – założenie rachunku bankowego, zakup sprzętów, materiałów, wynajem biura, marketing itp. Te drugie czynniki uzależnione są przede wszystkim od specyfiki działalności i rodzaju branży, pierwsze z kolei zależą od decyzji, jaką podjął przedsiębiorca zakładając firmę.
- opłaty związane z utrzymaniem biura - czynsz, rachunki za media, opłaty za Internet, telefon, telewizję, koszty prowadzenia strony internetowej, a także materiały marketingowe (reklamy, wizytówki, ulotki itp.);
- koszty związane z zatrudnianiem pracowników – od tych związanych z wypłaceniem wynagrodzenia za pracę, po środki przeznaczone na składki ZUS, premie czy dodatki;
- księgowość – opłaty za skorzystanie z usług biura rachunkowego, księgowości online albo związane z zatrudnieniem księgowej;
- koszty finansowe – na przykład odsetki od zaciągniętych pożyczek i kredytów czy koszty ściśle związane z windykacją długów.
Założenie działalności gospodarczej koszty
Przybliżamy informacje odnośnie do tego, jakie są koszty założenia działalności gospodarczej. Przede wszystkim jest to uzależnione od formy prawnej, jaką się wybierze.
1. Złożenie wniosku w przypadku:
- Jednoosobowej działalności gospodarczej do CEIDG – 0 zł. Wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej polega na wypełnieniu formularza elektronicznego i jest to bezpłatne. Niezbędne będzie natomiast złożenie podpisu – może być on osobisty w urzędzie gminy, elektroniczny albo przy użyciu tzw. „profilu zaufanego”.
- Spółek – tutaj niezbędne jest uzyskanie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, co wiąże się z kosztem 500 zł opłaty sądowej i wymaga złożenia wniosku powodującego automatyczne nadanie spółce numerów NIP i Regon. Do tego dochodzi opłata 100 zł za ogłoszenie pierwszego wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
2. Zgłoszenie działalności do VAT – 0 zł
Do niedawna przedsiębiorcy zobowiązani byli uiszczać opłatę skarbową w wysokości 170 zł z racji zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. Dziś decydując się na podatek VAT, muszą wprawdzie złożyć do naczelnika właściwego US zgłoszenie rejestracyjne na formularzu VAT-R, jednak nie ponoszą za to opłaty. Wyjątek stanowi potwierdzenie zarejestrowania podatnika, za które opłata skarbowa wynosi 21 zł.
3. Zgłoszenie firmy do ZUS. Koszt 0 zł
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, zgłoszenia do ZUS dokonać należy najpóźniej w terminie 7 dni od daty zarejestrowania jej. Spółki natomiast nie muszą zgłaszać firmy do ZUS, bowiem następuje to automatycznie poprzez pobranie danych z KRS. Wyjątek stanowią wspólnicy zarejestrowanych w KRS spółek, którzy mają obowiązek zgłosić w ZUS siebie jako płatnika składek oraz do ubezpieczeń w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń (dotyczy wspólników spółek komandytowych, jawnych i partnerskich oraz jednoosobowych spółek z o.o.).
4. Założenie firmowego rachunku bankowego – w zależności od banku koszt to od 0 do około 250 zł miesięcznie
W dzisiejszych czasach posiadanie firmowego konta jest niezbędne w wielu przypadkach – służy m.in. do rozliczeń z US czy ZUS. Koszt jego założenia i prowadzenia zależy od oferty banku.
5. Składki ZUS – uzależnione od formy prawnej działalności
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorcy mają możliwość opłacania przez dwa pierwsze lata jej funkcjonowania niższych składek ZUS, a często przez pierwszych 6 miesięcy zupełnie mogą uniknąć ich płacenia. W przypadku spółek możliwe jest prowadzenie firmy bez opłacania ZUS, co jednak nie dotyczy wspólników – ci traktowani są przez ZUS jak przedsiębiorcy, co zobowiązuje ich do odprowadzania comiesięcznej składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od podstawy wymiaru.
Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
Jak wynika z art. 373 Prawa upadłościowego i naprawczego (pr. up. i n.), sąd ma możliwość zawyrokowania pozbawienia prawa prowadzenia własnej działalności gospodarczej na własny rachunek, a także sprawowania funkcji członka rady nadzorczej, przedstawiciela, rzecznika bądź reprezentanta w spółce handlowej na okres od 3 do 10 lat.
Aby uniknąć zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, istnieje możliwość złożenia w terminie dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o taką upadłość. Osoby, które zdecydują się na taki krok, zyskają prawo do dalszej działalności na własny rachunek.
Podczas składania takiego wniosku, niezbędne jest wydanie wszystkich dokumentów. Zabronione jest wprowadzanie zmian, niszczenie czy zatajanie majątku wchodzącego w skład masy upadłościowej. Jeśli do tego dojdzie, sąd może orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wobec osoby fizycznej. Tak się stanie wówczas, gdy uznaz że jego niewypłacalność zaistniała wskutek celowego działania albo rażącego niedbalstwa danej osoby.
Oświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej
Zgodnie z art. 31 i 33 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, niektórzy pracownicy samorządowi zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych, doradców i asystentów są zobowiązani do złożenia oświadczenia o prowadzeniu działalności gospodarczej.
Wzór oświadczenia o prowadzeniu działalności gospodarczej
……………………………………..
(miejscowość, data)
……………………………………..
……………………………………..
(dane pracownika)
OŚWIADCZENIE
o prowadzeniu działalności gospodarczej
Niniejszym oświadczam, że prowadzę/nie prowadzę* działalności gospodarczej.
Charakter prowadzonej działalności gospodarczej: ………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………..
(podpis)
Prowadzenie działalności gospodarczej wymaga od przedsiębiorcy wielu ważnych decyzji – począwszy od wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej, przez jej rejestrację, stworzenie biznesplanu, aż po dążenie do prężnego rozwoju. Warto więc znać wszelkie prawa i obowiązki, jakie się z tym wiążą, aby nie narazić się na straty i konsekwencje prawne.
Koszty uzyskania przychodu działalność gospodarcza
Istnieje grupa podatników, która może pomniejszyć podstawę opodatkowania o koszty uzyskania przychodu. Zaliczają się do niej ci, którzy wybrali jako formę rozliczania się z urzędem skarbowym z podatku dochodowego na zasadach ogólnych bądź podatek liniowy.
Jakie wydatki można uznać za koszt podatkowy? Otóż definicję kosztów uzyskania przychodów możesz znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 22 ust. 1: „Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.”. Wyjątki te stanowią m.in.: wydatki na reprezentację, odsetki za nieterminową spłatę zobowiązań podatkowych i budżetowych, wydatki na spłatę rat pożyczek i kredytów, odpisy amortyzacyjne przekraczające wartość 150 000 zł w przypadku samochodów osobowych.
Tym samym, aby wydatek mógł być kosztem firmowym musi mieścić się w definicji kosztu uzyskania przychodu. Ale na tym nie koniec. W celu ujęcia wydatku w KPiR, niezbędne jest dopełnienie wymogów odnośnie prawidłowego jego udokumentowania. Dokładne przepisy regulujące to, w jaki sposób dokumentować koszty ujęte są w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia księgi przychodów i rozchodów. Tak więc zgodnie z § 12 ust. 3 podstawę zapisów w księgach stanowią dowody księgowe w postaci faktur, faktur VAT RR, rachunków oraz dokumentów celnych, a także inne dowody zawarte w § 13 i 14 rozporządzenia, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej faktycznym przebiegiem.
Które z wydatków przedsiębiorcy najczęściej uznają za koszty uzyskania przychodów? Na pierwszym miejscu ulokować można zakup towarów handlowych oraz materiałów podstawowych, ale również wydatki w postaci pieczęci firmowej, strony internetowej, wynajmu i wyposażenia lokalu, telefonu, samochodu czy odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych.
W sytuacji, gdy mamy wątpliwości odnośnie tego, czy określony wydatek może zostać zaliczony do kosztu uzyskania przychodu, istnieje możliwości zwrócenia się do urzędu skarbowego. Wówczas należy złożyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który znajdziesz na stronie Ministerstwa Finansów. Jego złożenie wiąże się z opłatą w wysokości 40 zł, a czas oczekiwania na opinię wynosi do 3 miesięcy.
Koszty założenia jednoosobowej działalności gospodarczej
Wystarczy uzupełnić wniosek online z CEIDG, a następnie potwierdzić go podpisem, co jest możliwe poprzez profil zaufany, podpis elektroniczny albo jednorazową wizytę w urzędzie gminy. Przy wyborze tej formy prawnej działalności nie występują żadne wymagania kapitałowe. Zatem koszty jednoosobowej działalności gospodarczej na początku nie są duże – nie trzeba mieć np. określonej sumy, jaką trzeba dysponować, aby zarejestrować firmę (co ma miejsce przy spółkach).
Trzeba jednak pamiętać, że po rejestracji powstają różnego typu wydatki, uzależnione od rodzaju branży, zakresu usług czy rozwoju firmy. Mogą to być koszty związane z wynajmem i wyposażeniem biura, działaniami marketingowymi, zakupem towaru, zdobyciem koncesji i pozwoleń itd. Koszty jednoosobowej działalności gospodarczej obejmują więc wydatki potrzebne na start, ale też bieżące wydatki firmy i obowiązkowe opłaty administracyjno-skarbowe. Te ostatnie należy uiszczać regularnie – są to podatki, składki na ubezpieczenia społeczne czy wpłaty na PFRON.
Podsumowując, działalność gospodarcza koszty to obszerne zagadnienie. Opłaty, jakie ponoszą przedsiębiorcy związane są z formą prawą firmy, ale też bieżącymi wydatkami, które uzależnia się od rodzaju działalności i specyfiki branży. Warto więc znać wszelkie kwestie związane z rejestracją firmy, ale też liczyć się ze zobowiązaniami, jakie później będą z tego faktu wynikały.
To może Cię również zainteresować
