Spis treści
Urlop bezpłatny – komu przysługuje?
Rodzajów urlopów wyróżnionych przez ustawodawcę w Kodeksie pracy jest kilka. Najczęściej pracownicy korzystają wyłącznie z urlopu wypoczynkowego, bo tego nie mogą się zrzec. Wielu korzysta z jego części w ramach urlopu na żądanie – wymiar wolnego nieplanowanego, do którego ma prawo pracownik, wynosi 4 dni na rok kalendarzowy. Obok wymienionych urlopów nie można też zapomnieć o urlopie bezpłatnym. By otrzymać taki, musisz być zatrudniony na umowie ze stosunkiem pracy oraz nie tylko o niego zawnioskować, lecz także uzyskać zgodę swojego przełożonego.
Najczęściej urlop bezpłatny wykorzystywany jest np. w nagłych sytuacjach rodzinnych, które uniemożliwiają wykonywanie pracy, gdy pracownikowi skończył się już urlop wypoczynkowy. Wówczas urlop bezpłatny udzielany jest na ogólnych zasadach opisanych w Kodeksie pracy.
Z czym się to wiąże? Dla pracownika oznacza to brak uprawnień związanych z wykonywaniem pracy. Nie otrzymuje on wówczas wynagrodzenia, a pracodawca nie odprowadza za niego składek ubezpieczeniowych i emerytalnych po upływie 30 dni od momentu rozpoczęcia takiego urlopu.
Ubezpieczenie zdrowotne tylko przez 30 dni urlopu bezpłatnego
Zasadniczo należy oddzielić urlop bezpłatny, z którego pracownik korzysta, by załatwić swoje osobiste sprawy i taki, który został mu udzielony, by mógł on wykonywać pracę u innego pracodawcy. Jeżeli wybierasz się na urlop bezpłatny, bo chcesz wyjechać za granicę lub dodatkowo odpocząć, to powinieneś być świadomy, że Twoje prawa i obowiązki związane z podpisaniem umowy o pracę w praktyce ulegają zawieszeniu.
Decydując się na to rozwiązanie, powinieneś wiedzieć, że podczas urlopu bezpłatnego ubezpieczenie zdrowotne obejmuje Cię tylko przez pierwsze 30 dni. Później musisz samodzielnie zadbać o swoje ubezpieczenie, czyli odprowadzić składki na własny koszt lub w razie potrzeby korzystać z prywatnej pomocy lekarskiej.
Pracodawca nie musi odprowadzać składek podczas urlopu bezpłatnego
Jeżeli Twój przełożony zdecydował się na pozytywne rozpatrzenie twojego wniosku w zakresie urlopu bezpłatnego, to nie będzie on zobowiązany do tego, by odprowadzać za Ciebie składki ZUS. Dotyczy to zresztą zarówno składek na ubezpieczenie społeczne, jak i zdrowotne. Dzieje się tak dlatego, że pracodawca nie ma wówczas obowiązku wypłacać wynagrodzenia – nie wykonujesz na jego rzecz pracy.
Z zakupionego przez pracodawcę pakietu medycznego pracownik może korzystać bez dodatkowych kosztów również w okresie, gdy jest na urlopie bezpłatnym.
Jest jeszcze jedno rozwiązanie, by móc korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej podczas urlopu bezpłatnego. Mowa o możliwości zastania zgłoszonym do ubezpieczenia przez pracującego członka rodziny, wówczas obejmie nas ono w ramach innego zakładu pracy. Rozwiązanie to jest idealne, gdy mowa o współmałżonkach.
Ile kosztuje ubezpieczenie?
Jako pracownik decydujący się na skorzystanie z urlopu bezpłatnego, powinieneś pamiętać o ewentualnych kosztach. Samodzielne opłacanie ubezpieczenia zdrowotnego może wiązać się z konkretnymi wydatkami. Jeżeli zamierzasz skorzystać z urlopu bezpłatnego dłuższego niż miesiąc, to pamiętaj o konieczności sprawdzenia, czy finansowo bardziej opłacać będzie ci się wykupienie ubezpieczenia prywatnego, czy też skorzystanie z usług NFZ.
O dobrowolnym ubezpieczeniu w NFZ przeczytasz więcej tutaj: www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/zalatw-sprawe-krok-po-kroku/jak-ubezpieczyc-sie-dobrowolnie.
Ubezpieczenie i urlop bezpłatny – co jeszcze powinieneś o nich wiedzieć?
Najważniejsze kwestie dotyczące urlopu bezpłatnego uregulowane są w Kodeksie pracy. Mówi o nich artykuł 174 1 kp oraz artykuł 174. W sytuacjach, gdy u pracodawcy pojawiają się zastoje, przedsiębiorcy niekiedy zastanawiają się nad wysyłaniem pracowników na urlopy bezpłatne. Warto pamiętać, że tego rodzaju wolne jest przywilejem przysługującym pracownikowi za dobrowolną zgodą pracodawcy.
Są jednak wyjątki od tej zasady. Są to przypadki, gdy pracownik pełni określone prawem funkcje, np. w Związku Zawodowym, w jednostkach samorządu terytorialnego, w Sejmie i Senacie.
Urlop bezpłatny a praca u innego pracodawcy
Jak się okazuje, pracodawca może udzielić swojemu pracownikowi urlopu bezpłatnego na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy, co reguluje Art. 174 Kodeksu pracy. Czas takiego urlopu i inne warunki muszą być wyraźnie zaznaczone na piśmie, w którym pracownik wnioskuje o ten urlop.
W czasie urlopu bezpłatnego na pracę dla innego pracodawcy otrzymujemy wynagrodzenie z owego innego zakładu pracy, odprowadza on nasze składki ZUS, a okres wykonywania przez nas obowiązków jest wliczany do łącznego stażu pracy.
Inaczej wygląda to w przypadku urlopu bezpłatnego, który został wzięty z innych przyczyn, w związku z czym nie mamy innego źródła zatrudnienia i wynagrodzenia. Co to oznacza dla przyszłego emeryta?
Urlop bezpłatny a emerytura
W kwestii emerytury decydujący jest fakt, że urlop bezpłatny nie wlicza się do stażu pracy. Okres takiego urlopu nie będzie więc brany pod uwagę przy obliczaniu stażu pracy wymaganego do przejścia na emeryturę. Dni urlopu bezpłatnego mogą jednak w wyjątkowych przypadkach być natomiast uwzględnione jako okres zatrudnienia u pracodawcy. Może to mieć miejsce wyłącznie w opisanym wyżej przypadku, gdy pracownik w czasie takiego urlopu podejmuje pracę u innego pracodawcy.
To może Cię również zainteresować