Pracodawca - prawa i obowiązki

A może zatrudnisz pracownika młodocianego?

15 grudnia 2021

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 10 głosów

10 głosów

7 komentarzy
A może zatrudnisz pracownika młodocianego?
Zatrudnienie pracownika młodocianego to inwestowanie w osobę jeszcze uczącą się. Pracodawca decydujący się na taki krok, może być pewien, że odniesie sporo korzyści. O jakich mowa? Co warto wiedzieć o zatrudnianiu pracowników młodocianych?

Pracownik młodociany – definicja

Pracodawca musi przede wszystkim wiedzieć, kim jest pracownik młodociany. Zgodnie z art. 190 § 1 Kodeksu pracy to osoba, która ukończyła 15 lat i nie przekroczyła 18. roku życia. Zasadniczo zabronione jest zatrudnianie pracowników poniżej 15. roku życia, choć od tej zasady ustawodawca przewidział kilka wyjątków. O jakich mowa?

Zasadniczo pracodawca nie może zatrudnić pracownika, który nie ukończył 15 lat. Wyjątkiem jest przyuczanie do zawodu, czyli przygotowanie zawodowe. Dotyczy to jednak tylko osób małoletnich nieposiadających kwalifikacji zawodowych.

Pracownik małoletni a pracownik młodociany
Pracownik młodociany ma ukończone 16 lat i może zostać zatrudniony na etacie, jak również na podstawie umowy cywilnoprawnej. Natomiast zatrudnienie pracownika małoletniego – poniżej 16 roku życia – jest możliwe tylko w ramach praktyk i przyuczania do zawodu, gdy nie posiada on kwalifikacji zawodowych.

Warto przy tym wiedzieć, że aby zatrudnić osobę poniżej 16 roku życia, niezbędne jest, by pracownik małoletni musi mieć zaświadczenie od lekarza, stwierdzające, że może wykonywać pracę określonego rodzaju.

Zatrudnianie młodocianych – podpisanie umowy

Zatrudnienie pracownika małoletniego w celu przyuczenia go do zawodu zasadniczo nie różni się od zatrudnienia kandydata aplikującego na dowolne stanowisko. Pracodawca musi więc pamiętać również o zupełnych podstawach. Jedną z nich jest podpisanie stosownej umowy, czyli, dokładnie mówiąc, umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Przygotowana przez pracodawcę umowa musi zawierać pewną pulę informacji, których podania wymaga ustawodawca. Zgodnie z art. 195 Kodeksu pracy w przygotowanej umowie z pracownikiem młodocianym niezbędne jest zamieszczenie następujących informacji:

  • o rodzaju przygotowania zawodowego,
  • o czasie trwania i miejscu odbywania przygotowania zawodowego,
  • o sposobie, w jaki pracownik młodociany będzie dokształcał się teoretycznie,
  • o wysokości wynagrodzenia, jakie będzie mu przysługiwało za wykonaną pracę.

Ponieważ z pracownikiem małoletnim pracodawca może zawrzeć jedynie umowę o pracę, w praktyce jest zobowiązany do prowadzenia jego akt osobowych. Taki wymóg ustawodawca egzekwuje od każdego pracodawcy zatrudniającego w oparciu o umowy o pracę. W przypadku pracowników młodocianych można zastosować także umowę cywilnoprawną.

Szukasz pracy?

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Stolarz

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Bielsko-Biała
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł netto / mc
  • Bliżyn
Dodana

Elastyczny czas pracy dla młodocianego

Jednym z obowiązków pracownika młodocianego jest dokształcanie się do ukończenia 18. Roku życia. W praktyce oznacza to, że podmiot zatrudniający takiego pracownika musi pamiętać o konieczności pogodzenia przygotowania zawodowego ze szkolnym grafikiem swojego podwładnego. W zależności od tego, jaką szkołę młodociany ukończył, będzie zobowiązany dokształcać się w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum lub w zakresie szkoły ponadgimnazjalnej.

Co to oznacza w praktyce? Zasadniczo pracownik młodociany ma zagwarantowaną możliwość elastycznej pracy. Dzięki takiemu rozwiązaniu może pogodzić teoretyczną naukę z praktyką, czyli praktyczną nauką zawodu.

Warunki pracy dla pracowników młodocianych - infografika

Źródło: opracowanie na podstawie www.serwisy.gazetaprawna.pl.

Zatrudnianie młodocianych to korzyści dla pracodawcy

Choć przyuczenie do zawodu oznacza, że pracownik młodociany nie może wykonywać większości prac samodzielnie, to uczy się konkretnego fachu, specjalizuje w wąskiej dziedzinie. Pracodawca decydujący się na zatrudnienie pracownika młodocianego może mieć pewność, że w praktyce mury jego firmy opuści specjalista. To również doskonała okazja, by nauczyć zawodu młodocianego z myślą o tym, że po ukończeniu przygotowania zawodowego, pozostanie on w zakładzie pracy.

Zatrudnienie pracownika młodocianego wiąże się oczywiście z koniecznością wypłacania mu wynagrodzenia za pracę, jednak w tym przypadku pracodawcy odchodzą składki na Fundusz Pracy, o ile miesięczna stawka jest niższa niż minimalne ustawowe wynagrodzenie. A często zdarza się, że wynagrodzenie pracownika młodocianego jest stosunkowo niskie z oczywistych względów (szkolenie, przyuczanie, brak doświadczenia zatrudnionego).

Dodatkowe korzyści z zatrudniania młodocianych
Jeżeli pracodawca zdecyduje się na przyuczenie pracownika małoletniego i – w okresie późniejszym – zatrudni go jako normalnego pracownika, inwestuje w przyszłość. Wszystko dlatego, że taka osoba wie, w jaki sposób funkcjonuje firma i czego oczekuje pracodawca. To pozwala zaoszczędzić od kilku dni do nawet kilku miesięcy wdrażania pracownika w jego obowiązki. A to już konkretne pieniądze pozostające w kieszeni pracodawcy.

Pracownik młodociany a prawo

Zatrudnianie młodocianych pracowników wiąże się z tym, że pracodawca musi przyłożyć większą uwagę do warunków ich pracy, a także zastosować się do obowiązku ochrony pracowników młodocianych. Taki pracownik powinien mieć gwarancję, że w pracy będzie miał odpowiednie warunki do rozwoju, zarówno fizycznego, jak i psychicznego.

Praca młodocianych jest zabezpieczona pewnymi regulacjami prawnymi. Zatrudnianie nieletnich wymaga przede wszystkim skierowania ich na badania lekarskie. Są to badania wstępne, które wykonuje się jeszcze przed przyjęciem do pracy, jak i okresowe czy kontrolne. Ochrona pracy młodocianych w tym aspekcie polega przede wszystkim na tym, że jeśli lekarz orzeknie, iż dany rodzaj pracy zagraża zdrowiu młodocianego, to pracodawca musi odstąpić od jego zatrudnienia lub jeśli taka sytuacja pojawi się już w trakcie stosunku pracy, to musi zlecić młodocianemu inny rodzaj pracy.

Jeśli jednak nie ma możliwości zmiany stanowiska pracy, to należy natychmiastowo rozwiązać umowę z pracownikiem młodocianym, wypłacając mu wynagrodzenie za okres wypowiedzenia i ekwiwalent pieniężny za przysługujący mu urlop wypoczynkowy.

Video

Ochrona pracownika młodocianego to także skrócony czas jego pracy. Młodociani w wieku poniżej 16 lat mogą pracować tylko po 6 godzin dziennie, a do 18 roku życia po nie więcej niż 8 godzin. Delegowanie pracownika w tym wieku na nadgodziny jest zabronione. Pracodawca nie może wydłużać maksymalnego czasu pracy pracownika młodocianego, bo wtedy popełnia wykroczenie.

Przywilej młodszych pracowników to również wydłużona przerwa, jaka przysługuje w porównaniu do starszych zatrudnionych. Młodociani pracujący po więcej niż 4,5 godziny, mają prawo do minimum półgodzinnej przerwy, która wlicza się do ich godzin pracy. To bardzo ważna informacja dla pracodawców, którzy samodzielnie wyznaczają czas wykorzystania przerwy przez pracowników. Muszą oni pamiętać, że osoby młodociane powinny otrzymać możliwość przynajmniej 30 minutowego odpoczynku w trakcie pracy.

Najczęściej zadawane pytania

Kim jest pracownik młodociany?

Pracownikiem młodocianym prawo nazywa osobę zatrudnioną do prac lekkich, która ukończyła 15 rok życia, ale nie ukończyła 18. Z kolei młodzież przed 15 rokiem życia może być zatrudniona jako tzw. pracownik małoletni tylko w ramach przyuczania do zawodu.

Na jakich zasadach można zatrudnić pracownika młodocianego?

Każdy przedsiębiorca może zatrudnić pracownika młodocianego, ale tylko do prac lekkich bądź w ramach przyuczania jej do zawodu. Wymaga to zawiązania umowy o pracę bądź cywilno-prawnej oraz poinformowania prawnego przedstawiciela młodocianego (rodzica) o warunkach pracy, które powinny spełniać wymogi prawne odnoszące się do pracowników młodocianych.

Czy pracodawca opłaca składki za pracownika młodocianego?

Za pracownika młodocianego należy opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Nie odprowadza się natomiast składek na Fundusz pracy, jeśli wynagrodzenie miesięczne pracownika młodocianego jest niższe od ustawowego minimalnego wynagrodzenia.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

7 komentarzy

Rad

Rad

Ciekawy artykuł, zwraca uwagę na pewne kwestie, o których wcześniej nie wiedziałam. Myślę, że jest to bardzo pomocne i wartościowe dla ludzi, którzy szukają pracy.
Kamila Płątek

Kamila Płątek

Zatrudnienie młodocianych to dla nas doskonała okazja do wdrożenia specjalisty w konkretną dziedzinę i zapewnienia sobie wysoko wykwalifikowanej kadry w przyszłości. Jestem zachwycony potencjałem młodych pracowników.
Bodo

Bodo

Podoba mi się, że elastyczny czas pracy jest przewidziany dla młodocianych pracowników i umożliwia im połączenie pracy i nauki. Myślę, że jest to bardzo ważne dla rozwoju zawodowego młodych ludzi.
Samantha

Samantha

Cieszę się, że artykuł zwraca uwagę na ważne kwestie związane z zatrudnianiem młodocianych. Mam nadzieję, że pracodawcy będą stosować się do przepisów i zapewniać młodym pracownikom odpowiednie warunki.
młodociany DR

młodociany DR

U nas w zakładzie są zatrudniani pracownicy młodociani. Pracodawca nie ma na pewno strat, że takich pracowników zatrudnia. Niektórzy z nich jak nie są już pracownikami młodocianymi, są zatrudniani na umowę o pracę. Pracodawca wybiera sobie tych najlepszych.
młodociany pracownik

młodociany pracownik

Zgodni z definicją: Pracodawca może zatrudnić, tylko takiego pracownika młodocianego, który ukończył 16 lat, ukończył co najmniej gimnazjum i przedstawił świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża jego zdrowiu. Wiemy, że są zatrudniani pracownicy młodociany i z pewnością to zysk dla pracodawcy. Jeśli ktoś jest pracownikiem młodocianym, to niech zapozna się ze swoimi prawami.
Irena

Irena

Oczywiście są wady i zalety zatrudnienia pracownika młodocianego. Wiele firm daje spore korzyści dla młodych. Powstałe sytuacje pozwalają także na wykorzystanie korzystnie takich pracowników.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.