Spis treści
Pracownicy socjalni są obecni w życiu każdej społeczności. Nadzorują rozwój społeczny oraz kontrolują wykorzystanie kapitału zasobów ludzkich, najczęściej w podziale na jednostki samorządowe. Niestety, brak potrzeby styczności większości mieszkańców gminy z placówkami socjalnymi skutkuje niewiedzą na temat prawdziwej specyfiki pracy socjalnej oraz złożoności bieżących zadań. W efekcie pracownicy socjalni to jedna z najbardziej niedocenianych grup zawodowych.
Ich praca zostaje mylnie sprowadzona do obsługi dystrybucji świadczeń socjalnych i działań administracyjnych. W rzeczywistości ich zadania obejmują szereg złożonych czynności, składających się na całościowy proces rozwoju społecznego i wyrównywania szans.
Pracownik socjalny – praca
Zasadniczo, praca socjalna opiera się na idei niesienia pomocy. Przybiera formy ratownictwa, pomocy, opieki oraz kompensacji w zakresie finansowym, informacyjnym oraz emocjonalnym. Założenia pracy socjalnej opisuje Ustawa o Pomocy Społecznej z dnia 12 marca 2004. Jej zapisy określają podstawowe obowiązki pracowników socjalnych oraz stanowią bazę do interpretacji trudnych i wymagających sytuacji, których w zawodzie pracownika socjalnego nie brakuje.
Nie istnieje oficjalne oznaczenie istoty pracy socjalnej, głównie ze względu na daleko posunięte zróżnicowanie zadań. Poniżej prezentujemy objaśnienie idei tego działania, uznane przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Szkół Pracy Socjalnej.
Jak widać, termin pracy socjalnej jest niezwykle szeroki, co przekłada się na zakres obowiązków pracowników. Dzień pracownika socjalnego jest zróżnicowany ze względu na bieżący stan spraw oraz profil stanowiska. Warto zaznaczyć, że pracownik socjalny pełniący urząd pożytku publicznego jest objęty tajemnicą zawodową.
Zadania pracownika socjalnego
Zadaniem pracownika socjalnego jest pomoc potrzebującym poprzez zapewnienie im ochrony godności osobistej oraz umożliwienie należytego pełnienia ról społecznych. W związku z tym podstawowe obowiązki pracownika socjalnego to: sprawowanie opieki socjalnej nad obywatelami, przeprowadzanie wizji lokalnych i wywiadów środowiskowych, ocena postępów, stosowanie pomocy doraźnej i długoterminowej, przyjmowanie nowych spraw, kompletowanie i ewidencja dokumentacji ośrodka, współpraca z instytucjami, a także wszelkie zadania związane z animacją środowiska lokalnego i aktywizacją kapitału ludzkiego.
Pracownicy socjalni pracują w rozmaitych ośrodkach i instytucjach zajmujących się pomocą osobom potrzebującym, regionalnych, lokalnych, jak i specjalistycznych.
Jak zostać pracownikiem socjalnym?
Do pracy w pomocy społecznej trzeba spełniać warunki formalne i kompetencyjne. Jeśli chodzi o wykształcenie, należy mieć albo ukończone studia kierunkowe, albo ukończone kolegium pracowników służb społecznych. W związku z celem tej pracy kandydaci, poza profesjonalnym przygotowaniem, muszą też wykazywać się wysokimi kwalifikacjami etycznymi.
Praca socjalna rozwija się razem z postępem społecznym, dlatego sama dąży do tworzenia nowych, alternatywnych form pomocy. Pracownik socjalny może więc analizować potrzeby zmian i wdrażać systemu naprawcze w lokalnych programach pomocy społecznej, podnosząc komfort życia na danym obszarze. Wiąże się z tym konieczność posiadania szeregu przydatnych predyspozycji do pracy w warunkach określanych jako trudne i nierzadko stresujące.
Do pracy socjalnej wymaga się więc przede wszystkim:
- odporności psychicznej,
- komunikatywności i umiejętności radzenia sobie z presją innych osób,
- rozeznania w kwestiach formalnych lub chęci zdobycia go,
- kreatywności w rozwiązywaniu problemów w myśl regulacji prawnych.
Oprócz tego każdy, kto myśli o związaniu przyszłości z pracą socjalną, powinien zdać sobie sprawę, że jest to zawód absorbujący i zobowiązujący do pełnego zaangażowania w powierzone zadania.
Zarobki w pracy socjalnej
W związku z tym, że zatrudnienie w tej branży czeka w wielu placówkach o różnej wielkości, różnym zasięgu i zakresie obowiązków, zarobki pracowników socjalnych również nie są jednorodne. W 2018 roku wyniosły średnio od 2700 do 3500 zł brutto, w latach 2019 i 2020 średnie wynagrodzenie wzrosło nieznacznie wraz z podnoszeniem się płacy minimalnej.
Zawód pracownika socjalnego to z pewnością profesja z misją społeczną. Mimo niezbyt spektakularnych pensji, wiele osób na takich stanowiskach także po godzinach udziela się społecznie i odbywa wolontariat. Uhonorowaniem starań i codziennego zaangażowania w sprawy potrzebujących tej grupy zawodowej jest przypadające na 21 listopada Święto Pracownika Socjalnego.
Choć na czas wyborów strajk został zawieszony, protesty są już ponawiane, a pracownicy OPS nadal są w trakcie sporu zbiorowego.
Szkolenia dla pracowników socjalnych
Trudność zawodu pracownika socjalnego odnosi się również do konieczności posiadania odpowiednich kompetencji i kwalifikacji. Oprócz praktycznej znajomości przepisów i regulacji administracyjnych pracownik socjalny może polegać na wiedzy z zakresu socjologii, psychologii, zarządzania, pedagogiki, prawa czy ekonomii. Wszelkie potrzeby edukacyjne zapewnia ukończenie studiów wyższych na kierunku praca socjalna, która cieszy się dużym zainteresowaniem w ofercie większości uczelni. Starannie skonstruowany program, wraz z projektem praktyk zawodowych, to kompleksowe przygotowanie przyszłych pracowników socjalnych.
Oprócz tego na rynku szkoleniowo-consultingowym pracownicy socjalni mają do dyspozycji liczne szkolenia oraz warsztaty z zakresu specjalistycznych zagadnień z obszaru pracy socjalnej. Są to nie tylko zajęcia z metod efektywnej komunikacji czy obsługi narzędzi aktywizacji, ale także regularne spotkania doszkalające – między innymi dotyczące zmian przepisów lub wejścia w życie nowych rozporządzeń międzynarodowych. Jak wskazują sami pracownicy socjalni, praca w socjalu jest niezwykle interesująca i pełna wyzwań, dlatego właśnie wskazany jest ciągły rozwój i gotowość do nauki nowych rzeczy.
Misja pracy socjalnej skupia się głównie na aktywności samych pracowników. To właśnie ich działania przekładają się bezpośrednio na cele pomocy potrzebującym i wpływają na szeroko pojętą troskę o kapitał społeczny. Poszukując ofert w tym zawodzie, warto sięgać do lokalnych gazet, stron urzędów pracy, ale przede wszystkim do sieci, gdzie kryje się wiele ogłoszeń o wolnych wakatach.
To może Cię również zainteresować
