Koronawirus i tarcza antykryzysowa

Urlopy a pandemia koronawirusa. Urlop płatny, urlop bezpłatny czy może praca zdalna?

2 kwietnia 2020

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 15 głosów

15 głosów

5 komentarzy
Urlopy a pandemia koronawirusa. Urlop płatny, urlop bezpłatny czy może praca zdalna?
Zgodnie z oświadczeniem Światowej Organizacji Zdrowia mamy do czynienia z pandemią związaną z rozpowszechnianiem się wirusa COVID-19. W życie wchodzą nowe procedury i zalecenia władz mające przyhamować epidemię. Sytuacja rodzi wiele pytań i problemów, z którymi dotychczas nie mierzyli się pracodawcy i pracownicy.

Jedną z kwestii budzącą najwięcej wątpliwości są urlopy w celu odbycia kwarantanny bądź uchronienia się przed szalejącym wirusem. Wielu przedsiębiorców chce chronić swoich pracowników i własne interesy, ale przy tym nieumyślnie łamią przepisy. Jak więc wygląda kwestia urlopów w obliczu koronawirusa?

Koronawirus a urlop wypoczynkowy i bezpłatny

Wielu pracodawców w obawie przed rozpowszechnianiem się koronawirusa proponuje swoim pracownikom wzięcie urlopu, jeżeli ci byli w rejonie zagrożonym zarażeniem. W normalnych okolicznościach pracodawca nie ma prawa narzucić pracownikowi terminu urlopu wypoczynkowego, ani zmusić do wzięcia go w określonym czasie, chyba że wcześniej ustalono i zatwierdzono plany urlopowe, na które obie strony wyraziły zgodę. Co więcej, nie może też zmusić pracownika do wzięcia urlopu bezpłatnego. Obie formy wolnego mogą zostać zastosowane tylko przy obopólnej zgodzie.

Jednak w obecnej sytuacji pracodawca zyskuje nowe prawa w tej kwestii. Jak podają oficjalne komunikaty rządowe, według nowych zasad przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się koronawirusa pracodawca może nakazać pracownikom pracę zdalną. Wynika to z zapisów tzw. specustawy, czyli specjalnej ustawy dotyczącej szczególnych rozwiązań w walce z epidemią koronawirusa (szerzej o tym dokumencie pisaliśmy w artykule: Koronawirus i praca - co mówi specustawa). 

Warto wiedzieć!
Pracodawca nie ma prawa odmówić udzielenia zaplanowanego urlopu wypoczynkowego osobie, która planuje wyjazd w teren zagrożony koronawirusem. Zgodnie z Kodeksem Pracy pracownik nie ma w ogóle obowiązku dzielenia się swoimi planami na czas prywatny z pracodawcą.

Oczywiście pracownik może sam poprosić o udzielenie urlopu płatnego ze swojej puli dni urlopowych bądź urlopu bezpłatnego. Pracodawca nie musi wyrazić zgody, ale w obliczu zagrożenia może przystać na prośbę pracownika.

Szukasz pracy?

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Występa
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500 zł brutto / mc
  • Kajetanów
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł netto / mc
  • Bliżyn
Dodana

Tak samo pracodawca nie może zmusić pracownika do wzięcia urlopu w celu odbycia kwarantanny, jeżeli ten wraca z terenów zagrożonych. Inspekcja Pracy podkreśla, że pracodawca nie jest uprawniony do oceny stanu zdrowia pracownika i oddelegowania go do kwarantanny czy na badania, może jedynie zgłosić podejrzenie choroby do odpowiednich służb, które skontaktują się z pracownikiem. Z drugiej strony pamiętajmy o odpowiedzialności względem współpracowników i jeżeli mogliśmy być narażeni na koronawirusa, to sami powinniśmy poprośmy o odizolowanie, czy to przez urlop czy pracę zdalną.

Praca zdalna jako ochrona przed koronawirusem

Wykorzystywanie urlopu w obliczu epidemii nie jest jedynym rozwiązaniem na przejście kwarantanny. Specustawa o koronowirusie z 2 marca 2020 roku zmieniła tymczasowo zasady oddelegowania do pracy zdalnej. Pracodawca może zlecić pracę zdalną pracownikom, jeżeli będzie to miało związek z przeciwdziałaniem rozpowszechniania się COVID-19. Postanowienia ustawy dotyczą także profilaktyki.

Pracownik może również sam poprosić o oddelegowanie do pracy zdalnej. Szczególnie, jeżeli wcześniej przebywał na terenie zagrożonym koronawirusem, bądź jeżeli ma podejrzenia, że ktoś ze współpracowników lub bliskich, z którymi na co dzień przebywa, może być nosicielem wirusa. Szczegółowe omówienie zasad pracy zdalnej w obecnych oklicznościach znajdziesz w naszym artykule: Praca zdalna a koronawirus - jakie są zalecenia?

Na jak długo zlecona może być praca zdalna - informacja od Ministerstwa

Źrodło: https://www.facebook.com/mrpipsRP/

W przypadku pracy zdalnej pracodawca musi zapewnić odpowiednie narzędzia do pełnienia obowiązków. Niestety nie zawsze praca zdalna jest możliwa. Niektórzy muszą uczęszczać do stałego miejsca pracy, a jeszcze inni, pracujący w branżach, w których epidemia powoduje zastój, nie mają możliwości pracy w ogóle. Co, jeżeli w takiej sytuacji dojdzie do zamknięcia zakładu pracy?

Zamknięcie zakładu pracy przez koronawirusa

W obecnej sytuacji może dojść do konieczności zamknięcia zakładu pracy bądź jego części. Jeżeli pracodawca nie będzie miał możliwości oddelegowania pracowników do pracy zdalnej, zastosowanie znajdzie art. 81 § 1 KP. 

Zgodnie z zapisem w Kodeksie Pracy, pracownikowi za czas nie wykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, przysługuje wynagrodzenie, o ile przeszkoda w świadczeniu pracy stała po stronie pracodawcy.

Video

Pracownikom za okres przestoju należy się określona w umowie stawka godzinowa lub miesięczna, np. 20 zł za godzinę lub 4 000 zł za miesiąc. Jeżeli stawka nie została wyodrębniona przy określaniu warunków zatrudnienia to pracownikowi przysługuje 60% wynagrodzenia. Dotyczy to między innymi pracowników otrzymujących wynagrodzenie akordowe lub prowizyjne.

W każdym przypadku otrzymane wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Uznaje się, że konieczność zamknięcia zakładu pracy w celu przeciwdziałania COVID-19 jest przyczyną dotyczącą pracodawcy, mimo iż jest to przyczyna niezawiniona przez pracodawcę.

Podsumowując, najlepszym rozwiązaniem zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika wydaje się być praca zdalna. Tylko w ten sposób przedsiębiorstwo zachowa płynność funkcjonowania, a pracownik otrzyma regularne wynagrodzenie ze wszystkimi dodatkami. Niestety taka opcja nie będzie zawsze możliwa. W takiej sytuacji najlepiej zachować dobrą komunikację na linii pracodawca-pracownik i opracować wspólny plan działania. 

Przeczytaj także: Jak koronawirus wpłynie na rynek pracy

Podsumowanie:
  • Pracodawcy proponują wzięcie urlopu pracownikom, którzy byli w rejonie zagrożonym zarażeniem COVID-19.
  • Według specjalnej ustawy dotyczącej koronawirusa, pracodawcy mogą nakazać pracownikom pracę zdalną w celu przeciwdziałania rozprzestrzeniania się choroby.
  • Pracownik może sam poprosić o przeniesienie pracy na tryb zdalny, szczególnie jeśli miał kontakt z osobami zarażonymi lub pobyt w zagrożonym rejonie.
  • W przypadku zamknięcia zakładu pracy bądź jego części, pracownikom przysługuje wynagrodzenie za czas nie wykonywania pracy, jeżeli przeszkoda w świadczeniu pracy stała po stronie pracodawcy.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

5 komentarzy

Irka B

Irka B

Jestem zadowolony, że specustawa pozwala mi na oddelegowanie pracowników do pracy zdalnej w obliczu zagrożenia koronawirusem. Dzięki temu firma może działać bez zakłóceń, a pracownicy czują się bezpiecznie.
Bartek

Bartek

Zastój w niektórych branżach spowodowany koronawirusem na pewno wpłynie na rynek pracy. Mam nadzieję, że już niedługo sytuacja się unormuje i będzie łatwiej znaleźć pracę.
Dominik

Dominik

Sytuacja z koronawirusem na pewno utrudnia poszukiwanie pracy, ale cieszę się, że Inspekcja Pracy dba o prawa pracowników i nie pozwala pracodawcom narzucać im wolnego za wszelką cenę.
Konrad

Konrad

Cieszę się, że moja firma daje mi możliwość pracy zdalnej w obliczu zagrożenia koronawirusem. W ten sposób czuję się bezpiecznie i nadal mogę wykonywać swoją pracę.
Oddy

Oddy

Sytuacja była tragiczna gdyż urlop to sobie można było do własnego ogródka do namiotubrać jak wszystko zostało zamknięte.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.