Spis treści
Czym jest gotowość do pracy?
Gotowość do pracy według polskiego prawa oznacza sytuację, w której pracownik jest zobowiązany do pozostawania w określonym miejscu i w określonym czasie, gotowy do podjęcia pracy, ale nie wykonuje jej faktycznie – przykładem może być tu na przykład konserwator maszyn. W chwili jego dyżuru potrzeba jego interwencji może się nie pojawić, ale powinien pozostać w gotowości w razie, gdyby na linii produkcyjnej doszło do awarii.
Takie pozostawanie w gotowości do podjęcia pracy może mieć miejsce zarówno w zakładzie pracy, jak i w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Jest to szczególnie istotne w pewnych profesjach, gdzie konieczność natychmiastowego reagowania może być kluczowa: w służbach medycznych, straży pożarnej czy sektorze transportowym.
Kiedy należy się rekompensata za gotowość do pracy?
Ponieważ pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy, ale nie wykonuje realnej pracy, za czas gotowości do pracy przysługuje mu rekompensata. Wyjątkiem są sytuacje, w których umowa stanowi inaczej bądź gdy zostanie wydane polecenie służbowe do faktycznego wykonania pracy. Regulacje dotyczące gotowości do pracy zostały zawarte w art. 151 (5) Kodeksu pracy.
Czas pełnienia przez zatrudnionego dyżuru nie może naruszać jego prawa do odpoczynku. Inaczej mówiąc, czas gotowości do pracy powinien być zaplanowany w taki sposób, aby pracownik miał zagwarantowane prawo do nieprzerwanej przerwy w wymiarze 11 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu.
Pracownik Ocynkowni Ogniowej
STRUMET
- Strumień
Programista PHP
Ageno Sp. z o.o.
- Bielsko-Biała
MALARZ PRZEMYSŁOWY
DAAS Sp. z o.o.
- Finlandia
Pracownik gospodarczy, palacz
OKK OTLEWSKI sp. z o.o. - SPÓŁKA KOMANDYTOWA
- Osie
Koordynator projektów informatycznych
Rekord Hale Namiotowe Sp. z o.o.
- Jelcz-Laskowice
Gotowość do pracy – kierowcy
Warto zauważyć, że osobne regulacje w kwestii pełnienia dyżurów odnoszą się między innymi do kierowców oraz farmaceutów.
1) czasu dyżuru, jeżeli podczas dyżuru kierowca nie wykonywał pracy;
2) nieusprawiedliwionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu;
3) dobowego nieprzerwanego odpoczynku;
4) przerwy w pracy, o której mowa w art.16 system przerywanego czasu pracy ust. 1.
W ustawie dotyczącej czasu pracy kierowców znajdują się dwie istotne koncepcje, które wpływają na obliczanie czasu pracy kierowcy – gotowość do pracy oraz pozostawanie w dyspozycji pracodawcy.
Gotowość do pracy odnosi się do okresów, kiedy kierowca nie ma wyznaczonego konkretnego zadania do wykonania, ale musi pozostawać w gotowości do pracy na swoim stanowisku. Przykładem może być sytuacja, w której kierowca czeka na potencjalne zgłoszenie o konieczności wykonania zadania, takie jak transport towarów. W tym czasie nie jest aktywny, ale musi być dostępny do podjęcia pracy w dowolnym momencie. Taki okres jest zaliczany do czasu pracy kierowcy, jeśli spełnia określone kryteria.
Pozostawanie w dyspozycji pracodawcy dotyczy sytuacji, w której kierowca jest pod stałą kontrolą pracodawcy, nawet jeśli nie jest aktywnie zaangażowany w żadne zadanie. Pracodawca może w każdej chwili wydać mu polecenie lub instrukcje dotyczące pracy. To również jest uważane za czas pracy kierowcy, ponieważ jest on dostępny i pod kontrolą pracodawcy.
Oba te przykłady są ważne w kontekście zarządzania czasem pracy kierowców i mają istotny wpływ na regulacje dotyczące ograniczeń czasu pracy i okresów odpoczynku, aby zapewnić bezpieczeństwo na drodze.
Gotowość do pracy – farmaceuci
Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy.
Jak widać, apteki pracują nieco inaczej. W wyroku z dnia 30 września 2008 roku (sygn. akt II SA/Ke 388/08) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach stwierdził, że praca w godzinach nocnych, jak również w dni ustawowo wolne jest wpisana w zadania ustawowe każdej apteki. Inaczej mówiąc, farmaceuta, który otrzyma polecenie służbowe pracy w godzinach nocnych, jest zobowiązany je wykonać i nie może go kwestionować. Czas takiego dyżuru będzie wliczony do czasu pracy, a pracownik musi otrzymać stosowne wynagrodzenie.
Podsumowanie
Zgodnie z polskim prawem gotowość do pracy oznacza stan, w którym pracownik jest zobowiązany przez pracodawcę do przebywania w określonym miejscu i czasie. Jest gotów do pracy, ale nie wykonuje jej faktycznie. To wiąże się z rekompensatą czasu dyżuru.
Ostateczne zasady i wynagrodzenie za taką gotowość mogą być uzależnione od umowy o pracę lub regulaminów wewnątrzzakładowych. Warto również zauważyć, że w przypadku niektórych zawodów, takich jak kierowcy i farmaceuci, istnieją szczególne przepisy dotyczące czasu gotowości do pracy.
To może Cię również zainteresować
