Spis treści
Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego – dla kogo?
Co do zasady urlop macierzyński przysługuje kobietom, które urodziły jedno lub kilkoro dzieci. Od liczby urodzonych przy jednym porodzie dzieci zależy wymiar urlopu macierzyńskiego. Rodzicom, którym urodziło się jedno dziecko, przysługuje 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, ale kobieta jest zobowiązana wykorzystać 14 z nich. Reszta wolnych od pracy tygodni pozostaje do dyspozycji obojga rodziców – mogą podzielić między sobą pozostałe tygodnie, wszystkie też może wykorzystać jedna osoba, np. matka dziecka.
Komu przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego?
Na urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego nie mogą liczyć rodziny zastępcze zawodowe. Kto zaś może wnioskować o udzielenie takiego urlopu? Mowa o:
- pracownikach, którzy zdecydowali się na przyjęcie dziecka na wychowanie i wystąpili do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka,
- pracownikach, którzy przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza.
Jeżeli należycie do jednej z kategorii wyżej wymienionych osób, możecie wnioskować o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Wniosek taki należy złożyć niezwłocznie po otrzymaniu od sądu decyzji o przyznaniu opieki nad dzieckiem w ramach przysposobienia.
Istotną informacją dla rodziców chcących spędzić czas ze swoim dzieckiem, jest wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Na ile tygodni wolnego od pracy można liczyć? Zgodnie z Kodeksem pracy, wymiar czasu wolnego zależy wyłącznie od ilości przyjętych dzieci i wynosi:
- 20 tygodni – gdy przyjmujecie jedno dziecko,
- 31 tygodni – gdy jednocześnie przyjmujecie dwoje dzieci,
- 33 tygodni – jeżeli przyjęliście trójkę dzieci,
- 35 tygodni – jeżeli zdecydowaliście się na przyjęcie czworga dzieci,
- 37 tygodni – w przypadku przyjęcia pięciorga lub więcej dzieci.
Czy zawsze będzie mogli skorzystać z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego? Okazuje się, że nie, bo prawo przyznania takiego urlopu jest uzależnione również od wieku dziecka. Według art. 112 Kodeksu cywilnego urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego nie może trwać dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dziecko zostało uznane za niezdolne do podjęcia edukacji, wówczas okres ten wydłuża się do 10 lat życia.
Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
Przysposobienie dziecka może się wziązać z różnymi trudnościami, zwłaszcza, gdy dziecko ma kilka lat i mocno przeżywa zmianę. Jako pracownicy, którzy zdecydowali się na przyjęcie dziecka na wychowanie, możecie w razie potrzeby skorzystać też z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. O udzielenie go także musicie zawnioskować pisemnie. Od liczby przyjętych na wychowanie dzieci zależy długość również tego urlopu, np. przy jednym dziecku możecie liczyć na dodatkowe 6 tygodni.
Źródło: https://www.slideshare.net/mamopracuj/prawo-pracy-dlarodzicow2014
Rodzicom zastępczym przysługują ponadto takie same prawa rodzicielskie, jak biologicznym. Poza dodatkowym urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego możecie też zawnioskować o udzielenie wam urlopu rodzicielskiego. To, kiedy i na jakich zasadach należy złożyć wniosek o urlop rodzicielski, zostało dokładnie opisane w Kodeksie pracy (Art. 181 K.p). Wy sami, jako osoby zainteresowane musicie zdecydować, czy chcecie wykorzystać urlop jednorazowo, czy też w trzech częściach. Ten rodzaj urlopu jest o tyle korzystny dla rodziców, że mona z niego korzystać jednocześnie.
Urlop macierzyński – zasady
Przypomnijmy jakie są ogólne regulacje dotyczące tego przywileju. Standardowo matka dziecka z urlopu macierzyńskiego może skorzystać jeszcze przed przewidywaną datą porodu. Można wtedy wziąć nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. Wówczas konieczne jest złożenie wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego, zawierającego imię i nazwisko pracownicy, a także datę, od której urlop ma zostać udzielony. W przypadku, gdy pracownica zostaje matką na mocy przysposobienia, składa bardzo podobny wniosek o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńśkiego. Do takiego wniosku należy dołączyć kopię zaświadczenia lekarskiego, na którym będzie określona przewidywana data porodu.
Jak wyglądają pozostałe kwestie? Gdy pracownica w zaawansowanej ciąży nie zdecyduje się na wykorzystanie urlopu przed porodem, to pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego przypada na dzień porodu, bez względu na to, o której godzinie do niego doszło. Konieczne jest powiadomienie o porodzie pracodawcy, a także dostarczenie zaświadczenia lekarskiego z datą porodu – wydawane jest w szpitalu. Najczęściej wraz z zaświadczeniem skład się od razu wniosek o urlop, przy czy wymiar urlopu macierzyńskiego uzależniony jest od liczby dzieci.
Udzielenie urlop macierzyńskiego jest obowiązkiem pracodawcy, ale kobieta może z tego przywileju zrezygnować po wykorzystaniu minimum 14 dni. Wówczas pozostałą część urlopu wykorzystuje ojciec dziecka. W takiej sytuacji konieczne jest złożenie pisemnego wniosku o rezygnacji z urlopu macierzyńskiego najpóźniej 7 dni przed powrotem do pracy. Tak samo trzeba wnioskować w przypadku przebywania na podobnym urlopie po adopcji.
Podczas trwania urlopu macierzyńskiego pracownicy nie można wypowiedzieć umowy, chyba że zaszły przyczyny, które uzasadniają rozwiązanie umowy z winy pracownika. Taką samą ochroną zatrudnienia objęta jest matka zastępcza przebywająca na urlopie na zasadach macierzyńskiego.
Oprócz niego rodzicom przysługuje także wspomniany już urlop rodzicielski. Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski można złożyć jednocześnie, przy czym rodzice mogą na takim urlopie przebywać razem, ale jego łączny wymiar nie może w takiej sytuacji przekroczyć 32 tygodni.
Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, przy czym poszczególne części nie mogą trwać krócej niż 6 tygodni, chyba że pozostały wymiar jest krótszy. Co ważne, urlop ten należy wykorzystać do ukończenia przez dziecko 6. roku życia. W przypadku, gdy rodzic chce wykorzystać jednocześnie 20 tygodni urlopu macierzyńskiego oraz 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego, musi oba wnioski złożyć do 21. dnia po porodzie.
To może Cię również zainteresować