Zawód tresera
Trening zwierząt był znany od czasów starożytnego Rzymu i starożytnego Egiptu. Następnie zwierzęta uczono różnych sztuczek, aby zadowolić publiczność i zarabiać na niej. W średniowieczu wędrujące cyrki zwiedzały różne kraje. Żeby zostać treserem, trzeba było być okrutną osobą, ponieważ metoda bicia i zastraszania była codziennością. Teraz zmienia się podejście do szkolenia. W cyrku stosuje się coraz bardziej humanitarne metody. Opracowano również cały system treningu różnych ras psów. Treser zwierząt jest trenerem zajmującym się szkoleniem zwierząt, które występować mają publicznie. Treserem w cyrku jest artysta cyrkowy, który trenuje zwierzęta, tj. oswaja i uczy różnych sztuczek, które można wykorzystać w ekscytujących aktach cyrkowych. Treserzy zwierząt zajmują się różnorodnymi zwierzętami: od dużych drapieżników (lwy, tygrysy) po koty i chomiki. Treserzy dużych drapieżników są zwykle nazywani poskramiaczami. Treserzy wymyślają oryginalne sztuczki ze zwierzętami i są wspomagani przez innych specjalistów, którzy pracują nad danym numerem (reżyseria, oświetlenie, pirotechnika itp.).
Jak zostać treserem?
Zawód "tresera" jest poszukiwany głównie w cyrku i delfinariach, a także w kynologii. Chociaż do pewnego stopnia trenuje się wiele innych zwierząt: konie, gołębie, krowy, a nawet pszczoły, które "trenują", aby wyszukać pewne rośliny miodu. Istnieje kilka podstawowych metod treningu:
- Ból. Coraz rzadziej korzysta się z niego w związku z protestami licznych społeczeństw w zakresie ochrony zwierząt. Teraz ta metoda dotyka tylko niebezpieczne duże drapieżniki w cyrku, co w Polsce powoduje, że w wielu miejscach jest zakaz na występy cyrków.
- Zachęta. W tym przypadku odruch jest ustalany poprzez zachęcanie do czułości i delikatności w celu wykonania zadania. Ta metoda jest odpowiednia dla zwierząt z rozwiniętym ośrodkowym układem nerwowym, w szczególności dla psów.
- Naśladowanie. Opiera się na fakcie, że młode zwierzęta patrzą na działania wcześniej wytrenowanych starszych zwierząt i powtarzają je. Metoda imitacyjna jest często stosowana w szkoleniu delfinów i psów pasterskich. Najczęściej treser stosuje metody kontrastowe, tj. gdy jest posłuszny, nagradza go, a jeśli jest nieposłuszny, karze go.
Żeby pracować w cyrku, można ukończyć szkołę z dyplomem sztuki cyrkowej, a następnie zdobyć doświadczenie w kursach. Żeby zostać trenerem psów, lepiej zapisać się do specjalistycznej szkoły średniej lub wyższej. Więcej dyskusji rodzi pytanie, jak zostać trenerem delfinów, fok i wielorybów, ponieważ u nas nie ma takiej szkoły i nigdzie nie naucza się tego obszaru. Zazwyczaj zaleca się najpierw zdobyć wyższe wykształcenie z zakresu zoologii lub psychologii, nauczyć się profesjonalnie pływać w kursach nurkowania, a następnie iść do pracy i zdobyć doświadczenie w delfinarium jako wolontariusz lub stały pracownik. To jednak dotyczy zatrudnienia głównie poza granicami Polski. Jeżeli chodzi o pracę z psami, jest więcej możliwości. Zawód "tresera psa" jest pożądany w wielu dziedzinach i różni się znacznie od pracy w cyrku.
Treser, który pracuje w cyrku, pełni następujące funkcje:
- trenuje zwierzę od najmłodszych lat, przygotowując je do występów publicznie;
- przygotowuje sam występ w szczegółach (pomysł, scenariusz, kostiumy, rekwizyty, specjalne mechanizmy);
- troszczy się o zwierzęta domowe (karmi, sprząta, daje smakołyki), ponieważ zwierzę nie pozwala sobie na to nikomu innemu.
Żeby zostać treserem, trzeba mieć wiele talentów. Przydatna będzie również wiedza z zakresu zoopsychologii, anatomii, weterynarii i zoologii.
Szkolenie psów koncentruje się na wykonywaniu ważnych obowiązków zawodowych. Nie ma miejsca na przedstawienie, wszystko jest podporządkowane przygotowywaniu zwierzęcia do jego przyszłej pracy. Psy mogą znaleźć narkotyki i materiały wybuchowe, mogą szukać przestępców i towarzyszyć więźniom, towarzyszyć niewidomym i pracować w ratownictwie medycznym czy górskim, wypasać stada owiec i pomagać myśliwym. Od tresera wymagane jest nauczenie psa wszelkich subtelności pracy i właściwe wykorzystanie jej umiejętności.
Treser - wymagania
Żeby zostać trenerem w cyrku, trzeba mieć nie tylko talent do komunikowania się ze zwierzętami, ale także artyzm, plastyczność, zręczność i charyzmę, ponieważ każdy występ musi być żywym, zapadającym w pamięć pokazem, który przyciąga publiczność. Jeśli mówimy o zawodzie w ogóle, wówczas praca w zawodzie jest niemożliwa bez takich osobistych cech jak: miłość i szacunek dla zwierzęcia, odwaga i gotowość do podejmowania ryzyka, cierpliwość i tolerancja na stres, odpowiedzialność i dokładność, znajomość zoopsychologii, gotowość spędzenia większości czasu ze swoimi zwierzętami domowymi poświęcając życie osobiste i inne interesy. Jednak nawet jeśli dana osoba ma wszystkie te cechy, niekoniecznie staje się dobrym treserem. Według większości artystów tego gatunku tresura jest powołaniem, które profesjonaliści powinni przygotować od dzieciństwa. Właśnie dlatego zawód jest często dynastyczny, tj. przekazywany z rodziców na dzieci w kilku pokoleniach. Nie zapominaj, że zawód tresera jest jednym z najniebezpieczniejszych na świecie: każdego roku kilka osób umiera od pazurów i zębów swoich podopiecznych, a jeszcze więcej jest poważnie rannych.
Ile zarabia treser?
W Polsce najwięcej można powiedzieć o wynagrodzeniu treseró psów. To bardzo pręznie rozwijający się rynek i dochodowy interes dla specjalistów. Dużo osób stara się o pracę na stanowisku tresera psów. Na początku trzeba się jednak liczyć z wynagrodzeniem rzędu 1 500 złotych netto. Praca ta jednak posiada możliwości i wraz z wzrostem doświadczenia zarobki mogą poszybować w góre nawet na ponad 8 000 złotych.