Spis treści
Elastyczne formy zatrudnienia
Elastyczny czas pracy w Polsce często wiąże się z kilkoma formami zatrudnienia. Zgodnie z polskimi przepisami, pracodawcy mają prawo do stosowania różnych form elastycznego zatrudnienia, takich jak umowy o dzieło, kontrakty zlecenie, praca na godziny czy praca zdalna. Wszystko to ma na celu ułatwienie pracownikom pogodzenie ich czasu pracy z innymi obowiązkami prywatnymi i zawodowymi, co z kolei przekłada się na zwiększenie ich satysfakcji i efektywności w pracy.
Odkrywając zalety elastycznego czasu pracy
Elastyczny czas pracy – jest to nic innego jak zmienny czas pracy etatowych pracowników. Mimo iż istnieje od wielu lat w wielu firmach, swoją formalną postać, regulowaną przepisami kodeksu pracy, uzyskał stosunkowo niedawno – w 2013 roku. Wciąż jeszcze dostosowuje się go do obowiązujących reguł prawa pracy, dlatego obecnie stanowi standardowe 8 godzin dziennie lub inaczej mówiąc 40 godzin w ciągu tygodnia.
Źródło: https://www.prawowpracy.pl/ruchomy-czas-pracy/
Zazwyczaj to przełożony ustala szerokie przedziały czasu wykonywania obowiązków, a następnie pracownik wybiera spośród dostępnych opcji. W zależności od rodzaju firmy, godzin otwarcia placówki, sektora i branży oraz formy pracy, takich opcji może być wiele.
U podstaw istnienia elastycznego czasu pracy leży założenie, że to nie ścisłe pory rozpoczęcia i zakończenia pracy są najważniejsze, ale skrupulatne pełnienie obowiązków w przewidzianym wymiarze czasu pracy i osiąganie pożądanych przez zwierchników efektów.
Zalet tego rozwiązania jest kilka. Dla pracownika oznacza to większą swobodę i łatwe dostosowanie czasu pracy do innych zajęć czy planów oraz obniżenie stopnia stresu. A jak to wygląda od strony pracodawców? Wielu twierdzi, że dla dobra firmy opcja ta wcale nie jest lepsza niż standardowy czas pracy. Mogą jednak bardzo się mylić - poniżej szerzej omawiamy korzyści elastycznego czasu pracy dla pracodawców.
Jak elastyczny czas pracy wpływa na satysfakcję pracownika?
Zazwyczaj istotę elastycznego czasu pracy omawia się z punktu widzenia pracownika, jako głównego beneficjenta. Nie da się ukryć, że korzyści dla pracowników zdają się być oczywiste. Jest to przede wszystkim komfort psychiczny, przeciwdziałanie rutynie, zwiększona dyspozycyjność i efektywność, nauka organizacji, samorozwoju i poprawa wydajności. Pracownik nie musi obawiać się konsekwencji wypadków losowych, takich jak spóźnienia, choroba lub nagły wyjazd, a do tego nie czuje się ograniczany. Może polegać na własnych preferencjach i łatwiej mu pogodzić różne sfery życia między innymi zawodową, rodzinną czy hobbistyczną.
Mówi się, że zadowolony pracownik to sukces pracodawcy, ale czy elastyczny czas pracy jest złotym środkiem? Należy pamiętać, że satysfakcja i wzrost efektywności pracowniczej nie są jedyną zaletą elastycznego czasu pracy. Można wskazać ich znacznie więcej, również z punktu widzenia pracodawcy.
Elastyczny czas pracy – korzyści dla pracodawcy
Elastyczny, lub inaczej ruchomy czas pracy to nie tylko wyjście przełożonych naprzeciw oczekiwaniom zatrudnionych, ale przede wszystkim konieczna reakcja na przemiany funkcjonowania wielu przedsiębiorstw – głównie w obliczu współpracy globalnej.
Co więcej, pracodawca w tym trybie, przy dobrej organizacji, paradoksalnie ma lepszy wgląd w zadania wykonywane w określonych przedziałach czasowych i kosztach z tym związanych, więc jest w stanie dokonać racjonalizacji utrzymania pracowników. Przykładowo osoba, która wydaje się niedostatecznie produktywna w systemie codziennym, może znacznie lepiej się sprawdzać w podziale pracy na okresy dużego zapotrzebowania w zamian za zwolnienie tempa w sezonach przestoju.
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Występa
Magazynier - operator wózka widłowego
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Kielce
Magazynier - operator wózka widłowego
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Dlatego właśnie analitycy rynku pracy i zarządzania procesami wskazują, że wprowadzenie elastycznego czasu pracy może zapobiegać mylnym ocenom pracowniczym i przeciwdziałać zwolnieniom grupowym, w tym strukturalnym.
Pracodawca zauważy też obniżenie braków kadrowych, nagłych nieobecności pracowników i urlopów okolicznościowych. W elastycznym modelu choroba dziecka, wizyta u dentysty czy fryzjera lub złe samopoczucie nie muszą skutkować koniecznością proszenia o dzień wolny. Oprócz tego istnieje szereg indywidualnych korzyści elastycznego czasu pracy, zależnych od profilu firmy.
Elastyczny czas pracy to znak czasów, kiedy na pierwszy plan wysuwają się chęci i możliwości rozwoju. Choć w obecnym stadium nie jest on jeszcze dopasowany do profilu każdego przedsiębiorstwa, to pracodawcy powinni brać go pod uwagę i podejmować próby czerpania z jego potencjału.
Zastosowanie elastycznego czasu pracy to sposób na zwiększenie efektywności i zadowolenia pracowników, a także na optymalizację zarządzania procesami biznesowymi.
Indywidualny rozkład czasu pracy
Kolejnym elementem elastycznego czasu pracy jest indywidualny rozkład czasu pracy. Pozwala on pracownikowi na dostosowanie godzin pracy do własnych preferencji i obowiązków życiowych. To zwiększa satysfakcję pracownika, a tym samym wpływa na jego efektywność i produktywność. Jednak dla pracodawcy jest to również wyzwanie związane z koordynacją pracy zespołu i zarządzaniem projektem.
Taki dostosowany do potrzeb zatrudnionego czas pracy może, ale nie musi być ustalony przez pracodawcę na pisemny wniosek pracownika. Więcej na informacji na temat tego trybu znajdziesz w artykule: Indywidualny rozkład czasu pracy.
Przykładowy grafik indywidualnego czasu pracy. Źródło: https://www.rp.pl/prawo-w-firmie/art12479181-ruchomy-rozklad-czasu-pracy-latwiejszy-i-bardziej-bezpieczny-dla-szefa
Zadaniowy czas pracy – skupiamy się na efektach, nie godzinach
Zwolennicy ruchomego czasu pracy zwracają uwagę na poprawę jakości wykonywania obowiązków. Doskonale widać to na przykładzie firm, w których ilość pracy zależy od czynników zewnętrznych, sezonu lub koniunktury. Zdarza się, że stały czas pracy jest niedopasowany do poszczególnych warunków funkcjonowania, co skutkuje powtarzającą się bezczynnością pracownika i co za tym idzie – bezproduktywnością całego systemu.
Elastyczny czas pracy, dzięki zmianie priorytetów pracowniczych, przeradza się w czas zadaniowy. Pracownik nie udaje się do pracy, aby spędzić w niej wymagany czas, ale po to by wykonać bieżące zlecenia.
Dla wielu firm wprowadzenie elastycznego czasu pracy to metoda na realną analizę wydajności. Przede wszystkim pozwala na obiektywne wyliczenia czasu potrzebnego do wykonania różnych zadań, gdy to pracownik dopasowuje swoją dyspozycję do każdego z nich z osobna i zazwyczaj uzależnia od nich etapy własnej pracy. Oprócz tego, w omawianym modelu wiele codziennych czynności rozkłada się na czynniki pierwsze i dzięki temu nadaje im postać zadania do wykonania. Właśnie dlatego poprawnie podjęty elastyczny czas w pracy w dłuższej perspektywie owocuje zauważalnym wzrostem produktywności pracowników i ich satysfakcji ze swobody działania.
Rejestracja czasu pracy
Efektywne wdrożenie elastycznego czasu pracy w każdym przedsiębiorstwie wymaga doboru odpowiednich metod ewidencji i rozliczania pracowników. Szczegółowa organizacja to kwestia indywidualna. Jednak zawsze pracodawca oraz pracownicy powinni wykazywać się samodyscypliną, uczciwością i rzetelnością. Pozwoli na to usprawnienie całego systemu i da realny obraz wydajności takiego rozwiązania.
W praktyce oznacza to, że systemy ewidencji czasu pracy muszą być dostosowane do różnych modeli pracy, a pracownicy muszą być odpowiednio szkoleni, aby korzystać z nich efektywnie.
Wszystko to wymaga kultury pracy opartej na zaufaniu, gdzie pracownicy są traktowani jako odpowiedzialni profesjonaliści, a nie tylko jako zasoby do zarządzania.
Praca zdalna – nowoczesne podejście do organizacji pracy
Nieodłącznym elementem ruchomego czasu pracy jest także praca zdalna, w Polsce rozprzestrzeniona zwłaszcza po okresie pandemii w latach 2020-2022. Niekiedy to właśnie tryb wymusza elastyczny czas pracy, zwłaszcza w określonych branżach takich jak IT, marketing, public relations czy e-commerce. Komunikacja internetowa oraz telefoniczna zazwyczaj pozwala na wykonywanie pracy zdalnie.
Ponadto dochodzą do tego tradycyjne czynności możliwe do wykonania w domu lub podczas wyjazdu. Telekonferencja z kontrahentem, sporządzanie raportu lub odpisywanie na e-maile, jeśli są zadaniami wchodzącymi w zakres obowiązków pracownika, rozlicza się tak samo jak stawienie się w miejscu pracy.
Wniosek o elastyczny czas pracy
Choć elastyczny czas pracy ma wiele korzyści, warto pamiętać, że jego wprowadzenie wymaga formalności. W Polsce, wniosek o elastyczny czas pracy złożony przez pracownika musi zostać rozpatrzony przez pracodawcę. Odpowiedź na wniosek powinna być przemyślana i odnosić się do konkretnych wymagań stanowiska oraz możliwości firmy, a także uwzględniać kwestie takie jak nadgodziny, równoważny system pracy czy system rozliczeniowy czasu pracy. Jeżeli decyzja jest odmowna, pracodawca powinien ją uargumentować.
Pamiętajmy również, że owa elastyczność czasu pracy ma pewne limity, których pracodawca musi pilnować. Należy zawsze zachować obowiązujące w Prawie Pracy przerwy dobowe i tygodniowe przeznaczone na odpoczynek.
Rodzaje elastycznej organizacji pracy
Różne rodzaje elastycznej organizacji pracy, takie jak praca z elastycznym grafikiem, skumulowany czas pracy czy praca na część etatu, to tylko niektóre z dostępnych opcji. Każda z tych form ma swoje unikalne cechy. Praca z elastycznym grafikiem pozwala pracownikom na dostosowanie swojego harmonogramu do osobistych potrzeb i zobowiązań. Skumulowany czas pracy umożliwia pracownikom skupienie swojego czasu pracy w określonych okresach, co jest szczególnie przydatne w sezonowych lub projektowych branżach.
Praca na część etatu oferuje większą równowagę między pracą a życiem osobistym, ale może wymagać większej elastyczności ze strony pracodawcy. Wybór odpowiedniej formy zależy od wielu czynników, w tym od charakteru firmy, jej potrzeb oraz możliwości i oczekiwań pracowników. Zasady elastycznego czasu pracy powinny być zrozumiałe dla pracowników i korzystne dla obu stron, umożliwiając skuteczne gospodarowanie czasem pracy. Właściwe zastosowanie tych zasad może prowadzić do zwiększenia efektywności, satysfakcji z pracy i ogólnego dobrobytu pracowników.
To może Cię również zainteresować
