Spis treści
Czym jest wypadek przy pracy?
Wypadki przy pracy to zdarzenia nagłe, które wywołane zostały przyczyną zewnętrzną i nastąpiły w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Kluczowe jest, że wypadek spowodował uraz lub śmierć pracownika.
Źródło obrazka: www.sqda.pl
Jak widać, nie każde zdarzenie będzie można zakwalifikować jako wypadek przy pracy, jednak definicja ta jest dość pojemna.
Rodzaje wypadków przy pracy
Wypadki przy pracy mogą mieć różnorodne skutki i konsekwencje dla pracowników oraz pracodawców. Ze względu na to, wyróżniamy cztery główne typy:
- Śmiertelne wypadki przy pracy: wszystkie, które zakończyły się stratą życia pracownika w ciągu 6 miesięcy od dnia wypadku.
- Ciężkie wypadki: wszystkie, w których pracownik doznał ciężkiego uszkodzenia ciała, w tym: utraty wzroku, słuchu, zdolności rozrodczej. Skutkiem ciężkiego wypadku są także inne poważne obrażenia lub choroby, które znacząco wpływają na zdrowie i zdolność do pracy.
- Lekkie wypadki: te, które nie powodują poważnych obrażeń lub uszkodzeń ciała, ale są wystarczająco istotne, aby pracodawca musiał zarejestrować je w dokumentacji powypadkowej.
- Wypadki zbiorowe: zdarzenia, które dotykają przynajmniej dwóch pracowników, wpisują się w kategorię wypadków zbiorowych. Tego typu sytuacje wymagają szczególnego nadzoru i reakcji ze strony pracodawcy.
Wypadek przy pracy – obowiązki pracownika
Pracownik, jeśli jego stan na to pozwala, powinien niezwłocznie zgłosić wypadek swojemu przełożonemu lub odpowiedniej osobie w organizacji, wyznaczonej do tego celu. Ma również obowiązek współpracować z pracodawcą w celu udzielenia wszelkich niezbędnych informacji na temat zdarzenia, które mogą być kluczowe w procesie dochodzenia i zapobiegania podobnym sytuacjom w przyszłości.
W ciągu 14 dni poszkodowany musi uzupełnić kartę wypadku. Pracownik może być zobowiązany również do uczestniczenia w szkoleniach z zakresu bezpieczeństwa, aby zwiększyć swoją wiedzę i umiejętności w prewencji wypadków.
Wypadek przy pracy – obowiązki pracodawcy
Kiedy wydarzy się wypadek przy pracy, pracodawca ma wiele obowiązków, których celem jest zapewnienie natychmiastowej pomocy poszkodowanemu, zabezpieczenie miejsca zdarzenia oraz prowadzenie odpowiedniej dokumentacji.
Udzielić pierwszej pomocy: pracodawca lub inna osoba wyznaczona do udzielania pierwszej pomocy powinna natychmiast podjąć działania ratujące życie i zdrowie poszkodowanego, a jeśli sytuacja tego wymaga, wezwać pogotowie.
Zabezpieczyć miejsce wypadku: pracodawca musi zadbać o odpowiednie zabezpieczenie miejsca zdarzenia, aby uniknąć dalszych zagrożeń dla innych pracowników. Może to obejmować wyznaczenie strefy bezpieczeństwa, wyłączenie maszyn lub urządzeń, a także oznakowanie obszaru wypadku.
Zawiadomić inspektora pracy i prokuratora: jeśli wypadek jest zakwalifikowany jako śmiertelny, ciężki lub zbiorowy, pracodawca ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić inspektora pracy i prokuratora. W takim wypadku to oni decydują, czy ponowne uruchomienie zabezpieczonych uprzednio urządzeń jest możliwe i nie stanowi zagrożenia.
Sporządzić protokół powypadkowy: pracodawca musi wnikliwie zbadać okoliczności wypadku i sporządzić protokół powypadkowy zawierający szczegółowe informacje o zdarzeniu.
Zapewnić środki bezpieczeństwa: obowiązkiem pracodawcy jest dostarczyć pracownikom odpowiednie środki ochrony osobistej, przeszkolić ich w zakresie bezpiecznych praktyk pracy i zapewnić odpowiedni nadzór nad wykonywanymi zadaniami. Po wypadku pracodawca powinien przeprowadzić analizę przyczyn i okoliczności zdarzenia w celu wprowadzenia działań zapobiegawczych i uniknięcia podobnych incydentów w przyszłości.
Zgłosić wypadek do ubezpieczyciela: należy zgłosić wypadek do odpowiedniego ubezpieczyciela w celu rozpatrzenia roszczeń z tytułu ubezpieczenia od wypadków przy pracy.
Co powinno się znaleźć w protokole powypadkowym?
W protokole powypadkowym powinieneś zawrzeć:
- dane pracodawcy,
- dane osób, które znalazły się w komisji powypadkowej,
- dane pracownika,
- dane osoby zgłaszającej wypadek,
- datę i godzinę wystąpienia zdarzenia,
- przyczyny wypadku ze szczególnym uwzględnieniem tego, czy powodem było nieprzestrzeganie przepisów przez pracodawcę, czy poszkodowanego,
- informację o skutkach wypadku,
- czy w momencie wystąpienia zdarzenia poszkodowany był trzeźwy,
- wnioski i wskazania na przyszłość.
Protokół powypadkowy musi zostać sporządzony w terminie do 14 dni po zaistnieniu zdarzenia. Przed zatwierdzeniem protokołu, należy umożliwić wgląd poszkodowanemu. Ten ma prawo zawnioskować o poprawki. Jeśli pracodawca ich nie uwzględni, pracownik może zdecydować się na dochodzenie swoich racji poprzez sąd pracy.
Świadczenia dla poszkodowanych pracowników
W przypadku poważnych urazów poszkodowanym przysługują nie tylko świadczenia z ZUS, ale także odszkodowanie od pracodawcy. Jego wysokość nie jest uregulowana prawnie. Poszkodowany lub jego rodzina mogą wysunąć roszczenia zwłaszcza wtedy, jeśli między wystąpieniem zdarzenia a niedopilnowaniem przepisów BHP przez pracodawcę zaistniał ciąg przyczynowo-skutkowy.
Do świadczeń oferowanych przez ZUS należą:
- Jednorazowe odszkodowanie dla pracownika – przysługuje, jeśli w wyniku wypadku poszkodowany doznał uszczerbku na zdrowiu, które upośledziło czynności organizmu na pół roku lub dłużej (w tym – na stałe). Wysokość świadczenia wynosi 20% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku. Co ważne, pod uwagę brane są wynagrodzenia za rok poprzedzający zdarzenie.
- Zasiłek chorobowy – jeśli pracownik w wyniku wypadku jest niezdolny do pracy, przysługuje mu zasiłek. Jego wysokość to 100% podstawy wynagrodzenia, a czas jego trwania obejmuje już pierwszy dzień niezdolności do pracy.
Odszkodowanie dla członków rodziny – w przypadku śmierci pracownika, jednorazowe odszkodowanie przysługuje jego małżonkowi oraz dzieciom. Jeśli pracownik mieszkał i prowadził gospodarstwo domowe z rodzicami, macochą, ojczymem lub osobą, która przysposobiła zmarłego, im również należy się świadczenie.
Świadczenia rehabilitacyjne – zdarza się, że czas zasiłku chorobowego jest niewystarczający na powrót do pełnej sprawności. Dlatego świadczenie rehabilitacyjne dedykowane jest pracownikom, którzy wykorzystali już pełen czas zasiłku i potrzebują dalszej rehabilitacji. Musi przy tym istnieć szansa na to, że po zakończeniu jej okresu poszkodowany powróci do zdrowia i pracy. Maksymalny czas świadczenia rehabilitacyjnego wynosi rok, a jego kwota to 100% podstawy wynagrodzenia.
Pamiętaj, że aby otrzymać świadczenie z ZUS-u, pracownik lub osoba upoważniona muszą samodzielnie o nie zawnioskować.
Podsumowanie
Wypadki przy pracy stanowią wyzwanie zarówno dla pracowników, jak i pracodawców, generując poważne następstwa zdrowotne i ekonomiczne. Obowiązki pracowników i pracodawców po wystąpieniu wypadku są ściśle określone, a szybka i odpowiednia reakcja może pomóc zminimalizować negatywne skutki. Wiedza i przestrzeganie przepisów dotyczących bezpieczeństwa stanowią klucz do minimalizacji ryzyka wypadków przy pracy. W końcu lepiej zapobiegać, niż leczyć, prawda?
To może Cię również zainteresować