Spis treści
Z tego artykułu dowiesz się:
- z czego wynikają zmiany w Kodeksie pracy,
- jakie są proponowane zmiany dotyczące pracy zdalnej,
- jakie będą zmiany w zakresie umów na okres próbny,
- jakie zmienią się przepisy dotyczące umów na czas określony,
- jakie zmiany są zapowiadane w zakresie urlopu rodzicielskiego,
- jakie inne zmiany mają być wprowadzone w Kodeksie pracy.
Przeczytaj też: Prawa pracownika – nawet nie wiesz, ile Ci się należy
Nowe zmiany w Kodeksie pracy 2022
Nowelizacja Kodeksu pracy jest związana z nałożonym na Polskę obowiązkiem wdrożenia dwóch unijnych dyrektyw. Od kiedy zmiany w Kodeksie pracy mogą wejść w życie? Dyrektywa w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej musi zostać wdrożona do 1 sierpnia 2022 roku, natomiast tak zwana dyrektywa rodzicielska – do 2 sierpnia. Jak będzie wyglądał nowy Kodeks pracy?
Kodeks pracy – zmiany dotyczące pracy zdalnej
Jeszcze stosunkowo niedawno praca zdalna była mało popularna i spotykana tylko w niektórych firmach, których pracownicy z możliwości wykonywania swoich obowiązków z domu mogli korzystać jedynie w określonym wymiarze. Sytuacja całkowicie zmieniła się po wybuchu pandemii COVID-19, kiedy to przedsiębiorstwa masowo decydowały się na pracę zdalną, jeśli tylko pozwał na to charakter pracy zatrudnionych w nim osób.
Przewidywane zmiany w Kodeksie pracy regulują pojęcie i warunki świadczenia pracy zdalnej. Zgodnie z proponowaną definicją, praca zdalna jest pracą wykonywaną całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą (w tym w miejscu zamieszkania pracownika), w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Jakie zmiany w Kodeksie pracy dotyczące pracy zdalnej mają zostać wprowadzone? Przede wszystkim konieczne będzie ustalenie warunków pracy zdalnej w porozumieniu ze związkami zawodowymi lub – jeśli u danego pracodawcy one nie funkcjonują – w stosownym regulaminie po przeprowadzeniu konsultacji z przedstawicielami pracowników. Zarówno w porozumieniu, jak i regulaminie, mają zostać określone:
- grupy pracowników, które mogą wykonywać pracę w trybie zdalnym;
- zasady pokrywania przez pracodawcę kosztów związanych z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, kosztów energii elektrycznej i dostępu do łączy telekomunikacyjnych oraz innych kosztów bezpośrednio wynikających z wykonywania pracy;
- zasady ustalania ekwiwalentu pieniężnego w przypadku niezapewnienia przez pracodawcę materiałów i narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej;
- zasady porozumiewania się pracodawcy i pracownika, dotyczące między innymi sposobu potwierdzania obecności pracownika na stanowisku pracy;
- zasady kontroli wykonywania pracy przez pracownika;
- zasady kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- zasady montażu, inwentaryzacji, konserwacji i serwisu narzędzi, które zostały powierzone pracownikowi.
Kasjer/Sprzedawca - JAWORZNO UL. Piekarska
Golden Serwis Sp. z o. o.
- 28-28 zł brutto / h
- Jaworzno
Specjalista/Specjalistka w biurze Fundacji
American Heart of Poland Spółka Akcyjna
- Katowice
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Częstochowa
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Gliwice
Merchandiser - wykładanie towaru KAUFLAND WĄGROWIEC
Golden Serwis Sp. z o. o.
- 28-28 zł brutto / h
- Wągrowiec
Kodeks pracy 2022 – zmiany w zakresie umów na okres próbny
Na jakie inne zmiany w Kodeksie pracy należy się przygotować? Nowe przepisy przewidują także zmiany w umowach na okres próbny. Pracownik, który wykonywał pracę co najmniej pół roku, w tym również na podstawie umowy na okres próbny, będzie miał prawo, by wystąpić do pracodawcy o formę zatrudnienia, która zapewnia bardziej przewidywalne i bezpieczniejsze warunki pracy. Zgodnie z zapisami nowelizacji, pracodawca będzie musiał udzielić pisemnej odpowiedzi wraz z uzasadnieniem w ciągu miesiąca. I choć dziś pracownicy też mają takie prawo, aktualnie pracodawca nie musi się do takiego wniosku odnosić.
Zmiany w Kodeksie pracy dotyczące umów na czas określony
Zmiany w Kodeksie pracy mają obejmować także umowy zawierane na czas określony. Jeśli nowe przepisy wejdą w życie w proponowanym kształcie, przy wypowiedzeniu umowy terminowej pracodawca będzie miał obowiązek uzasadnienia swojej decyzji. Obecnie umowy na czas określony często są wypowiadane bez podania przyczyny – po nowelizacji pracodawca będzie musiał takie wypowiedzenie umotywować.
Zmiany w urlopie rodzicielskim 2023 w nowym Kodeksie pracy
Kolejne zmiany w Kodeksie pracy niesie ze sobą konieczność wdrożenia tak zwanej dyrektywy rodzicielskiej. Jej celem jest zachęcenie do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi między obojgiem rodziców. Będą oni mogli liczyć na ułatwienia, które pozwolą im na pogodzenie życia zawodowego z rodzinnym.
Kluczową zmianą jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego. Teraz wynosi on 32 tygodnie w przypadku ciąży pojedynczej oraz 34 tygodnie przy ciąży mnogiej. Po wprowadzeniu nowych przepisów urlop rodzicielski ma wynosić odpowiednio 41 i 43 tygodnie. Każdy rodzic będzie miał przy tym prawo do 2 miesięcy urlopu, które nie będą mogły zostać przeniesione na drugiego rodzica. Co ważne, urlop rodzicielski nie będzie musiał być wykorzystywany od razu. Będzie mógł on zostać rozłożony na maksymalnie pięć części w okresie do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia.
Zapowiadane zmiany mają objąć również urlopy ojcowskie. Aktualnie ojcowie mogą skorzystać z dwutygodniowego urlopu do 24. miesiąca życia dziecka – po zmianach okres ten zostanie skrócony do 12. miesiąca.
Kodeks Pracy 2022 i 2023– co jeszcze zmieni się dla pracowników i pracodawców?
Wśród zmian, jakie mają zostać wprowadzone w Kodeksie pracy, wskazuje się też na elastyczną organizację czasu pracy między innymi dla rodziców dzieci do 8 lat. Jeśli pracodawca nie uwzględni wniosku pracownika o elastyczną organizację czasu pracy, na przykład poprzez odmowę przejścia na pracę zdalną, będzie musiał na piśmie poinformować o przyczynie swojej decyzji lub innym możliwym terminie skorzystania z tego rozwiązania.
Ponadto po zmianie przepisów, bez zgody pracownika pracodawcy nie będą mogli zlecać pracy w nocy, godzinach nadliczbowych oraz delegacji osobom, które opiekują się dzieckiem do 8. roku życia. Obecnie granica ta jest ustalona na 4 lata.
Proponowane zmiany w Kodeksie pracy mają dotyczyć także urlopów. Na mocy dyrektywy do polskiego porządku prawnego wejdzie urlop opiekuńczy, wynoszący 5 dni. Urlop opiekuńczy ma być udzielany na wniosek pracownika, który musi zapewnić opiekę dziecku lub innemu członkowi rodziny, który z uwagi na stan zdrowia wymaga opieki lub wsparcia.
W Kodeksie pracy ma zostać ujęte również zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej. Ma ono przysługiwać w razie zaistnienia pilnych spraw rodzinnych, wynikających z choroby lub wypadku. Pracownik będzie miał prawo do skorzystania ze zwolnienia w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w roku kalendarzowym, a za każdy dzień będzie mu należeć się połowa wynagrodzenia.
Dyrektywa dotycząca przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz tak zwaną dyrektywa rodzicielska mają zostać wdrożone przez Polskę odpowiednio do 1 i 2 sierpnia 2022 roku. W związku z ich wprowadzeniem zapowiadane są liczne zmiany w Kodeksie pracy, obejmujące między innymi pracę zdalną, umowy na okres próbny i czas określony, urlopy rodzicielskie, elastyczną organizację czasu pracy oraz urlopy opiekuńcze.
- Kodeks pracy zostanie zmieniony, aby uwzględnić dwie unijne dyrektywy dotyczące przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy oraz urlopu rodzicielskiego.
- Propozycje zmian pozwolą na uregulowanie pojęcia i warunków pracy zdalnej, w tym pokrywania kosztów przez pracodawcę oraz porozumiewania się między pracodawcą a pracownikiem.
- Przepisy dotyczące umów na okres próbny ulegną zmianie, tak że pracownik z umową na pół roku lub więcej będzie mógł wystąpić o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, a pracodawca będzie potrzebował uzasadnić swoją decyzję na piśmie.
- Zmiany w Kodeksie pracy dotyczące umów na czas określony będą wymagały uzasadnienia przez pracodawcę decyzji o wypowiedzeniu umowy, co jest obecnie opcjonalne.
- Wprowadzenie dyrektywy rodzicielskiej będzie oznaczać wydłużenie urlopu rodzicielskiego do 41 lub 43 tygodni, w zależności od liczby dzieci, a każdy rodzic będzie miał prawo do 2 miesięcy urlopu, których nie będzie można przesłać na drugiego rodzica.
