Spis treści
Współcześnie kieruje się specjalne programy do pracodawców, które pozwalają na ochronę miejsc pracy. I tak, z dniem 21 listopada 2013 roku w Dzienniku Ustaw opublikowana została ustawa z dnia 11 października 2013 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Co powinien wiedzieć każdy pracodawca, który zatrudnia pracowników?
Kogo dotyczy ochrona miejsc pracy?
Przywołana powyżej ustawa szczególnie ważna jest dla pracodawców, u których to przejściowo pogorszyły się warunki prowadzenia działalności gospodarczej. W takim przypadku zatrudniający mogą skorzystać z dofinansowania kosztów szkoleń pracowników, których pracodawcy borykają się z przestojem ekonomicznym (zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy to okres niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika pozostającego w gotowości do pracy) lub też obniżonym wymiarem czasu pracy, nie więcej jednak niż do połowy wymiaru czasu pracy. Kto może skorzystać z pomocy?
Podmioty uprawnione do ochrony miejsc pracy
Zgodnie z art. 3 omawianej ustawy, z pomocy mogą skorzystać przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej. Mowa tu o tym zatrudniającym:
- u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych, rozumianych jako sprzedaż towarów lub usług, liczonych w ujęciu ilościowym lub wartościowym, łącznie nie mniej niż 15%, obliczony jako stosunek łączny obrotów w ciągu 6 kolejnych miesięcy w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy finansowanych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do łącznych obrotów z analogicznych 6 miesięcy w okresie 12 miesięcy przed okresem 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku;
- który nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Funduszu Pracy.
W drugim przypadku warto pamiętać, że od tej zasady istnieją dwa wyjątki. Może bowiem okazać się, że zadłużony przedsiębiorca zawarł stosowną umowę z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych lub urzędem skarbowym i na jej podstawie spłaca terminowo zadłużenie. Drugim wyjątkiem jest sytuacja, w której to zadłużenie w regulowaniu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Funduszu Pracy powstało w okresie spadku obrotów. W takim przypadku przedsiębiorca mógł dołączyć — do składanego wniosku — plan spłaty zadłużenia, który to jednocześnie uprawdopodabnia poprawę kondycji finansowej przedsiębiorstwa.
Jednocześnie podmiotem uprawnionym do otrzymania pomocy będzie także przedsiębiorca, wobec którego nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości. Mowa tu o art. 11, art. 12 ust. 2 lub art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku — Prawo upadłościowe i naprawcze.
Źródło obrazka: https://archiwum.mrips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/art,5543,6471,2lata-ochrona-miejsc-pracy.html?serwis=2
Pomoc de minimis
Omawiana pomoc, o którą może starać się pracodawca, to tak zwana pomoc de minimis. Warto jednak pamiętać, że przedsiębiorca, który otrzymał już pomoc na rzecz ochrony miejsc pracy pracowników, nie będzie mógł się o nią starać. Mowa tu dokładnie o takich sytuacjach, w których pomiot zatrudniający uzyskał już środki finansowe na:
- wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy dla osoby bezrobotnej ze środków Funduszu Pracy w okresie obowiązywania umowy zawartej z pracownikiem na podstawie umowy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
- na wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w okresie obowiązywania umowy zawartej z pracownikiem na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Wskazana powyżej pomoc — tak, jak wspomniano — skierowana jest do przedsiębiorców, którzy zatrudniają pracowników. Jednocześnie jednak warto wskazać, że przedstawiona pomoc de minimis spełnia przesłanki, które to określone zostały w przepisach Unii Europejskich.
Szkolenia? Postaraj się o dofinansowanie!
Warto zauważyć, że każdy przedsiębiorca może także, zgodnie z przywołaną ustawą, starać się o dofinansowanie z Funduszu Pracy. Mowa tu o kosztach, które częściowo pokryją szkolenia pracowników. Należy jednak pamiętać, że te muszą być uzasadnione bieżącymi lub też przyszłymi potrzebami samego pracodawcy. W takim też przypadku to on będzie zarówno inicjował, organizował, jak i finansował — zarówno z własnych, jak i uzyskanego dofinansowania — koszty przeprowadzonego szkolenia. Co ważne, podmiot zatrudniający musi pamiętać o przestrzeganiu praw, jak i obowiązków, które określone zostały w art. 103 Kodeksu pracy. Przede wszystkim istotne jest zawarcie umowy z pracownikiem, który ma zostać oddelegowany na szkolenie. Jest to o tyle ważne, że gdy nie ukończy on szkolenia ze swojej winy lub też zostanie z nim rozwiązany stosunek pracy i to w trybie art. 52 Kodeksu pracy, to będzie on zobowiązany do zwrotu przedsiębiorcy kosztów szkolenia i to na zasadzie, które zostały ustalone właśnie w umowie.
Warto korzystać ze wsparcia, czy nie?
Każdy zainteresowany przedsiębiorca, który chce skorzystać z dofinansowania i pomocy de minimis musi pamiętać, że nie uniknie formalności. Z tego też względu ważne, aby dokładnie zapoznał się z treścią wyżej przywołanej ustawy. Jednocześnie powinien on pamiętać, że wraz z wejściem w życie tej właśnie ustawy, moc straciła ustawa z dnia 1 lipca 2009 roku o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców.
Realizowane współcześnie programy są skierowane do różnych podmiotów. Jednym z takich programów, po który mogą sięgnąć firmy jest stworzony na podstawie ustawy z dnia 11 października 2013 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Ten program, podobnie jak każdy inny, jest dedykowany określonej grupie przedsiębiorców.
- którzy nie zalegają w regulowaniu zobowiązań podatkowych czy zobowiązań względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
- wobec których nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości,
- u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych (łącznie nie mniej niż o 15%).
Z punktu widzenia przedsiębiorców, którzy chcą skorzystać z tej pomocy istotnym warunkiem jest to, że niezaleganie w urzędzie skarbowym czy Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych nie jest tu wymogiem bezwzględnym. Oznacza to, że o pomoc może ubiegać się także przedsiębiorca, który posiada nieuregulowane zobowiązania względem wyżej wymienionych podmiotów, ale zawarł układ ratalny lub podpisał ugodę i realizuje swoje obowiązki na bieżąco. Inną możliwością jest wskazanie przez przedsiębiorcę, że otrzymana pomoc umożliwi mu spłatę zadłużenia wobec urzędu skarbowego czy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W drugim przypadku jednak zaległości mogą dotyczyć wyłącznie okresu, w którym przedsiębiorca odnotował spadek obrotów.
Zmiany w firmie a wsparcie od państwa
Aby uzyskać wsparcie od państwa, przedsiębiorca musi wprowadzić zmiany w działaniu swojej firmy. Ochrona miejsc pracy polega to między innymi na wprowadzeniu przestoju ekonomicznego lub też obniżonego wymiaru czasu pracy poszczególnych zatrudnionych. O ile istotą przestoju ekonomicznego jest wstrzymanie się pracowników od wykonywania pracy, o tyle obniżony wymiar czasu pracy to po prostu zmniejszenie wymiaru czasu pracy poszczególnych zatrudnionych (nie więcej jednak niż do połowy wymiaru czasu pracy).
Pracodawca, który zdecyduje się na sięgnięcie po pomoc, musi pamiętać, że wprowadzenie zmian w firmie wiąże się z koniecznością choćby aktualizowania układu zbiorowego pracy. Tam właśnie powinny znaleźć się zapisy dotyczące warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju. Jeżeli w zakładzie pracy nie działają związki zawodowe, to pracodawca jest zobowiązany porozumieć się z przedstawicielami załogi.
Co otrzymuje pracownik w ramach ochrony miejsc pracy?
W zależności od wprowadzonych w przedsiębiorstwie zmian, pracownikowi przysługują od pracodawcy określone świadczenia. Gdy mowa o przestoju ekonomicznym, osoba zatrudniona liczyć może na częściowe zaspokojenie wynagrodzenia do 100% wysokości zasiłku dla bezrobotnych (ta część finansowana jest ze środków FGŚP) i wynagrodzenie w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę (finansowane ze środków pracodawcy). Nieco inaczej jest wówczas, gdy przedsiębiorca zdecydował się na obniżenie czasu pracy zatrudnionych. I w takim jednak wypadku pracownicy mogą liczyć na świadczenia wypłacane ze środków FGŚP i pracodawcy choć już w innym wymiarze.
Jak uzyskać pomoc z zakresie ochrony miejsc pracy?
Pracodawcy, którzy zainteresowani są pomocą, muszą złożyć stosowny komplet dokumentów do marszałka województwa. Po stwierdzeniu, że podmiot ubiegający się o pomoc spełnia warunki, marszałek występuje do dysponenta FGŚP o przyznanie limitu na wypłatę środków. Kolejnym krokiem jest zawarcie z podmiotem zatrudniającym stosownej umowy o wypłatę świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy. Pomoc może być przyznana na maksymalnie 6 miesięcy, choć warto zauważyć, że rozstrzygnięcie o jej ewentualnym przyznaniu trwa stosunkowo krótko - całość (wraz z pierwszą transzą środków) powinna zostać zamknięta w okresie jednego miesiąca. Pracodawca, który otrzymał fundusze musi przy tym pamiętać, że nie może wypowiedzieć swoim pracownikom umów o pracę nie tylko w okresie pobierania przyznanych świadczeń, ale również w okresie trzech miesięcy po zakończeniu wypłaty pomocy przeznaczonej na ochronę miejsc pracy.
Podsumowanie
Zapewnienie stabilności zatrudnienia dla waszych pracowników jest kluczowe dla utrzymania wydajności i ciągłości działania firmy. Pamiętajcie, że działania podjęte w ramach ochrony miejsc pracy i wsparcia finansowego mogą mieć długoterminowe korzyści dla waszej organizacji.
To może Cię również zainteresować
Wszystko o Funduszu Pracy – kto musi płacić składki i jak są wykorzystywane?