Spis treści
1) Dodatkowe 4 dni wolnego w roku kalendarzowym
Właśnie tyle dni tytułem urlopu na żądanie przysługuje ci w każdym roku kalendarzowym. Na liczbę dni nie ma wpływu m.in. zmiana miejsca zatrudnienia czy zmniejszenie lub zwiększenie wymiaru czasu pracy. Dlaczego? Urlop na żądanie to nie dodatkowa pula dni wolnych – to część wyodrębniona z urlopu wypoczynkowego (czyli 4 dni z 20 lub 26 dni). Jeżeli nie wykorzystasz urlopu na żądanie, to „zamieni” się on w zwykły urlop.
Pamiętaj, że nie musisz wykorzystywać urlopu na żądanie. Gdy nie będziesz miał potrzeby skorzystania z takiego urlopu, to pracodawca cię do tego nie zmusi.
2) Pracodawcę trzeba poinformować telefonicznie
Często powtarzanym mitem jest stwierdzenie, że pracodawcę należy poinformować o chęci skorzystania z urlopu na żądanie telefonicznie. Nie jest to prawda – w kodeksie pracy nie ma informacji o formie, w jakiej należy zgłosić wniosek o udzielenie takiego urlopu. Oznacza to, że nie musisz dzwonić – możesz napisać SMS-a lub wysłać wiadomość drogą elektroniczną. To, jak poinformować o urlopie na żądanie, zależy więc od Twoich możliwości i preferencji, choć ze względu na pilny charakter zgłoszenia, utarło się, że telefon jest szybkim i pewnym środkiem. Ważniejszy od formy zgłoszenia jest właśnie termin – powinieneś poinformować pracodawcę o chęci skorzystania z urlopu najpóźniej przed rozpoczęciem pracy w dniu, w którym chcesz wziąć wolne.
Jeśli decydujemy się na wiadomość tekstową, często zastanawiamy się: jak powinien brzmieć taki SMS? Najlepiej uprzejmie i bezpośrednio, np: "Dzień dobry, zwracam się z prośbą o zgodę na urlop na żądanie w dniu dzisiejszym. Z powodu nagłych spraw prywatnych nie mogę stawić się w pracy. Pozdrawiam, ..." wraz z podpisem.
Miejmy na uwadze, że to w interesie pracownika jest dopilnowanie, aby otrzymał formalną odpowiedź na prośbę o urlop na żądanie. Może to być odpowiedź domniemana, jednak im bardziej jest ona dowiedziona i jasna, tym lepiej, gdyż wedle prawa, dopóki pracownik nie otrzyma odpowiedzi na wniosek, nie może skorzystać z urlopu.
3) Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu na żądanie
To kolejne błędne przekonanie żywione przez pracowników. Załóżmy, że doskonale wiesz, że w danym dniu masz np. poprowadzić szkolenie lub umówiłeś się na spotkanie z ważnym dla firmy kontrahentem. Czy w takiej sytuacji możesz skorzystać z urlopu na żądanie, gdy nie wystąpiła żadna nagła okoliczność? Raczej nie spotka się to z przychylnością szefa i w takich okolicznościach ma on prawo odmówić zgody na urlop na żądanie. Warto o tym pamiętać i nie traktować tej opcji jako gwarancji wolnego "na zawołanie".
Jeżeli pracodawca Ci odmówi, powinieneś jak najszybciej stawić się do zakładu pracy. Gdy nie pojawisz się w pracy, Twój przełożony może wykorzystać ten fakt, aby zwolnić cię w trybie dyscyplinarnym.
4) Niewykorzystany urlop na żądanie przechodzi na kolejny rok
Niestety nie. Gdy nie wykorzystasz urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, to owszem automatycznie przechodzi on na rok kolejny, o ile nie otrzymaliśmy za niego ekwiwalentu. Być może błędnie zakładasz, że ten sam mechanizm ma miejsce w przypadku urlopu na żądanie. Nie ma – urlop na żądanie to wyodrębnione dni z urlopu wypoczynkowego. Jeżeli zatem w ciągu roku kalendarzowego nie skorzystasz z takiego urlopu, to na kolejny rok faktycznie przejdą 4 dni z puli urlopu wypoczynkowego, ale nie będzie Ci przysługiwało 8 dni wolnego według zasad "na żądanie" – dni, w których możesz korzystać z tego przywileju, jest zawsze w skali roku tylko 4.
Więcej o zasadach udzielania tego konkretnego urlopu w poniższym materiale wideo:
5) Chęć skorzystania z urlopu na żądanie trzeba uzasadnić
Urlop na żądanie został wprowadzony, aby pracownik mógł z niego skorzystać w wyjątkowej sytuacji, której wcześniej nie mógł przewidzieć, a która to uniemożliwia mu dotarcie do firmy na czas. Zamierzając skorzystać z urlopu na żądanie, nie musisz podawać przyczyny. Również Twój przełożony nie powinien wymagać od ciebie uzasadnienia. Oczywiście jeżeli chcesz, to możesz poinformować pracodawcę, co jest powodem Twojej nieobecności, ale nie jest to konieczne.
Co jeszcze warto wiedzieć o urlopie na żądanie? Najważniejsze to pamiętać, że jest on wydzielany z puli urlopu wychowawczego, a więc nie stanowi dodatkowych dni wolnego w skali roku oraz że urlop na żądanie jest płatny, więc przysługuje nam za niego normalne wynagrodzenie. Warto też pamiętać, że choć ten rodzaj urlopu, ze względu na nagły charakter, kojarzy się z jednym dniem wolnego, teoretycznie możemy wykorzystać ciągiem wszystkie 4 dni urlopu na żądanie za jednym razem. W praktyce nie jest to jednak rozsądne rozwiązanie, biorąc pod uwagę, że w ciągu roku nie raz zdarzają się niespodziewane okoliczności, w których takie wolne może się przydać.
To może Cię również zainteresować