Spis treści
Odprawa-emerytalna-2023">Odprawa emerytalna 2023
Zgodnie z art. 921 § 1 Kodeksu pracy: Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje Odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Odprawa ma przy tym charakter jednorazowy. Oznacza to, że osoba zatrudniona, która otrzymała świadczenie pieniężne z tego tytułu, nie może ponownie nabyć do niej prawa. Poniżej wyjaśniamy szczegółowe regulacje dotyczące tego świadczenia i omawiamy, jaki jest związek między odprawą emerytalną a porozumieniem stron.
Rozwiązanie stosunku pracy a odprawa emerytalna
Momentem, w którym pracownik może się domagać wypłaty odprawy, jest dzień, z jakim przechodzi na emeryturę lub rentę. Jednocześnie wypłatę tego świadczenia warunkuje fakt, że osoba zatrudniona rozwiązuje z pracodawcą stosunek pracy właśnie z uwagi na nabycie emerytury lub renty. Wówczas dokonuje się zmiana statusu osoby zatrudnionej z pracownika na emeryta lub rencistę. Warto przy tym zauważyć, że w praktyce nie ma możliwości, aby odprawa została wypłacona osobie zatrudnionej w trakcie świadczenia przez nią pracy. Elementem niezbędnym jest tu rozwiązanie między stronami zawartego stosunku pracy. Dodatkowo, jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 grudnia 1993 roku (sygn. akt I PRN 111/93) pomiędzy ustaniem zatrudnienia a nabyciem prawa do odprawy musi wystąpić choćby związek czasowy.
Zwolniony dyscyplinarnie odprawy nie otrzyma
O wypłacie odprawy decyduje fakt, że strony rozwiązują nawiązany stosunek pracy, zaś osoba zatrudniona nabywa prawo do emerytury i renty. W praktyce jednak wyliczyć można takie sytuacje, w których byłemu pracownikowi nie będzie przysługiwało prawo do tego świadczenia pieniężnego. Taka sytuacja ma miejsce choćby w stosunku do tych zatrudnionych, którzy zostali zwolnieni dyscyplinarnie.
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Oznacza to, że pracodawca nie ma pełnej dowolności w zastosowaniu takiego trybu zwolnienia swojego pracownika, ale jeżeli go zastosuje, to jego podwładny nie może otrzymać odprawy, gdyż wówczas rozwiązanie stosunku pracy nie następuje w związku z przejściem przez niego na emeryturę. Inaczej mówiąc, brak tu podstawowego związku, który gwarantuje osobie zatrudnionej prawo do nabycia świadczenia. Takie stanowisko zaprezentował również Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 grudnia 2011 roku (sygn. akt III PK 48/11).
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Występa
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Bodzentyn
Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Kielce
Magazynier - operator wózka widłowego
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Kielce
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500 zł brutto / mc
- Kajetanów
Analogiczna sytuacja zachodzić będzie wówczas, gdy pracownik skorzysta z rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy swojego pracodawcy. Wówczas również nie będzie przysługiwała mu odprawa emerytalna lub rentowa.
Kiedy nie należy się odprawa pracownikowi?
Nie tylko rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia pozbawia pracownika możliwości otrzymania przez niego odprawy z tytułu jego przejścia na emeryturę lub rentę. Podobnie sytuacja będzie wyglądała wówczas, gdy pracownik, po rozwiązaniu stosunku pracy, przejdzie na świadczenie przedemerytalne. Dzieje się tak dlatego, że spełnienie przesłanek, które gwarantują wypłacanie świadczenia przedemerytalnego, nie oznacza spełnienia warunków nabycia prawa do emerytury.
Również pracownicy, którzy korzystają z renty rodzinnej, nie mogą liczyć na odprawę. W takiej sytuacji wyklucza to brzmienie przywołanego art. 921 § 1 Kodeksu pracy. Brak jest związku pomiędzy otrzymaniem renty rodzinnej a nabyciem prawa do emerytury lub renty. Inaczej mówiąc, osoba zatrudniona liczyć może na wypłatę odprawy wyłącznie wtedy, gdy zatrudnienie ustaje w związku z jej przejściem na emeryturę lub rentę.
A co jeśli pracownik jest w wieku przedemerytalnym? Dowiedz się, jakie prawa mu przysługują i kiedy pracodawca może zwolnić kogoś przed emeryturą z poniższego filmiku:
Odprawa emerytalna a ZUS
Odprawa emerytalna jest opodatkowana, jednak nie podlega w całości składkom ZUS, jeśli pracodawca wypłaca odprawę o kwocie wyższej niż miesięczne wynagrodzenie za pracę pracownika. Z odprawy nie należy odprowadzać składek ZUS. Nie jest ona podstawą wymiaru społecznych i zdrowotnych składek ZUS, natomiast to świadczenie podlega opodatkowaniu.
Odprawa emerytalna a porozumienie stron
Czy pracownik otrzymuje prawo do odprawy emerytalnej po ustaniu zatrudnienia, gdy umowa o pracę zostaje rozwiązana za porozumieniem stron? Odpowiedzi na to pytanie szuka większość osób planujących przejść na emeryturę. Jest to związane przede wszystkim z tym, że pracownik, który osiągnął już pewien wiek i chce skorzystać z przysługującego mu prawa do przejścia na emeryturę, najczęściej decyduje się złożyć wniosek z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron ze względu właśnie na chęć przejścia na emeryturę. W takim przypadku wypłata odprawy emerytalnej po ustaniu zatrudnienia powinna kształtować się na poziomie jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika.
Porozumienie stron a odprawa emerytalna – jak obliczyć?
Odprawa emerytalna przy rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron powinna wynosić tyle, ile jednomiesięczne wynagrodzenie, przy czym wysokość odprawy emerytalnej liczy się jak urlop. Oczywiście w niektórych przypadkach odprawa ta będzie zdecydowanie większa, jeśli przepisy dotyczące konkretnych grup zawodowych o tym stanowią (np. policjanci, żołnierze). Wyższa odprawa obowiązuje także w firmach, w których związki zawodowe zatroszczyły się o jej wynegocjowanie.
Odprawa emerytalna może być przyznana tylko osobie, której stosunek pracy ustaje ze względu na to, że przechodzi ona na emeryturę. Odprawa stanowi zazwyczaj ostatnie „nadprogramowe” pieniądze, jakie otrzymuje pracownik, więc dla emerytów wysokość odprawy emerytalnej jest niezwykle istotna. Odprawę emerytalną ma obowiązek wypłacić każdy pracodawca – bez względu na to, ilu pracowników zatrudnia.
Jaka odprawa emerytalna po 40 latach pracy? W przypadku, gdy pracownik przepracował ponad 40 lat pracy, jego odprawa wyniesie miesięczne wynagrodzenie, chyba że należał do takiej grupy zawodowej, jak na przykład nauczyciele, policjanci, pracownicy urzędów.
Odprawa emerytalna nauczyciela
Według regulacji przedstawionych w Karcie nauczyciela odprawa emerytalna nauczyciela wynosi więcej niż ta przewidziana dla pracowników w Kodeksie Pracy. Poniżej 20 lat stażu pracy odprawa emerytalna nauczyciela stanowi dwumiesięczne wynagrodzenie, natomiast powyżej 20 lat – trzymiesięczne. Zasada ta dotyczy pracowników szkół, przedszkoli, zakładów kształcenia, placówek zajmujących się doskonaleniem nauczycieli, zakładów poprawczych oraz schronisk dla nieletnich.
To może Cię również zainteresować
