Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy – co musisz o nim wiedzieć? Jak z niego skorzystać?

28 października 2024

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 3 głosy

3 głosy

9 komentarzy
Urlop wychowawczy – co musisz o nim wiedzieć? Jak z niego skorzystać?
Zastanawiasz się nad dłuższą przerwą od pracy na rzecz opieki nad dzieckiem w pierwszych latach jego życia? Poznaj swoje prawa dotyczące urlopu wychowawczego.

Zasady urlopu wychowawczego są precyzyjnie określone w Kodeksie pracy, a także rozporządzeniach, które regulują szczegółowe warunki jego udzielania. Poniżej zebraliśmy najważniejsze informacje na ten temat. 

Kto może skorzystać z urlopu wychowawczego?

Urlop wychowawczy jest formą urlopu dedykowaną pracownikom posiadającym dzieci, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę przez co najmniej 6 miesięcy, przy czym do tego okresu wlicza się również poprzednie okresy pracy. Choć przejście na urlop wychowawczy nie jest to obowiązkiem, pracodawca nie ma prawa odmówić jego udzielenia.

Pracownik chcący skorzystać z urlopu wychowawczego musi dopełnić pewnych formalności. Należy nie tylko złożyć odpowiedni wniosek, ale także zatroszczyć się o wręczenie go przełożonemu w odpowiednim czasie.

Zasady urlopu wychowawczego – przepisy, które musisz znać

Urlop wychowawczy został uregulowany przez ustawodawcę w Kodeksie pracy. Zainteresowani rodzice świadczący pracę na postawie umowy o pracę, powinni wiedzieć, że składany do pracodawcy wniosek o urlop wypoczynkowy powinien spełniać wymogi formalne, jakie zostały określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania urlopu wychowawczego.

Pracownik zainteresowany urlopem wychowawczym powinien złożyć stosowny wniosek najpóźniej 21 dni przed terminem rozpoczęciem urlopu. Co w sytuacji, gdy nie zachowa takiego terminu? W takiej sytuacji pracodawca wciąż jest zobowiązany udzielić mu urlopu, ale wówczas rozpocznie się on z dniem upływu 21 dni od złożenia wniosku. 

Szukasz pracy?

Doradca / Doradczyni klienta

Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-6 100 zł brutto / mc
  • Opole
Dodana

Kasjer/Sprzedawca - KARPACZ UL. 3 MAJA

Golden Serwis Sp. z o. o.

  • 28-28 zł brutto / h
  • Karpacz
Dodana

Recepcjonistka

Gościniec Czechowice-Dziedzice

  • Czechowice-Dziedzice
Dodana

Kasjer/Kasjerka LEGNICA Ul. PIŁSUDSKIEGO

Golden Serwis Sp. z o. o.

  • 28-28 zł brutto / h
  • Legnica
Dodana

Doradca / Doradczyni klienta - Wrocław (Bielany)

Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.

  • 4 600-6 200 zł brutto / mc
  • Bielany Wrocławskie
Dodana

Urlop wychowawczy – ile trwa?

Zasady urlopu wychowawczego są precyzyjnie określone w Kodeksie pracy, a także rozporządzeniach, które regulują szczegółowe warunki jego udzielania. Maksymalny wymiar urlopu to 36 miesięcy, z czego jeden miesiąc przeznaczony jest wyłącznie dla drugiego rodzica, co oznacza, że gdy z urlopu korzysta tylko jedno z rodziców, maksymalny czas wynosi 35 miesięcy.

Rodzice mogą jednak korzystać z urlopu jednocześnie, pod warunkiem że łączny okres nie przekroczy 36 miesięcy. Dodatkowy urlop wychowawczy w wymiarze 36 miesięcy może zostać przyznany w przypadku dzieci niepełnosprawnych, wymagających osobistej opieki pracownika, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Jak złożyć wniosek o urlop wychowawczy?

We wniosku składanym przez pracownika powinny znaleźć się daty – rozpoczęcia i zakończenia urlopu wychowawczego. Jeżeli zatrudniony wnioskuje o kolejną część dni wolnych na dziecko, to jest zobowiązany wskazać, jaką część urlopu wychowawczego dotychczas wykorzystał.

Poza dobrze sporządzonym wnioskiem pracownik nie powinien zapomnieć o dołączeniu oświadczenia drugiego rodzica lub opiekuna dziecka o braku zamiaru korzystania przez niego z urlopu wychowawczego w tym samym czasie. Jest to szczególnie ważne, jeżeli rodzice pracują dla różnych pracodawców.

Prawa dla taty jako rodzica

Źródło: https://archiwum.mrips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/art,5536,8047,tata-w-pracy.html

Przerwanie lub rezygnacja z urlopu wychowawczego

Urlop wychowawczy można przerwać za zgodą pracodawcy lub po zgłoszeniu zamiaru powrotu do pracy najpóźniej na 30 dni przed planowanym powrotem. W trakcie urlopu pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową zarówno u swojego dotychczasowego pracodawcy, jak i u innego pracodawcy, pod warunkiem że nie wyklucza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W sytuacji, gdy pracownik trwale zaprzestanie opieki nad dzieckiem, pracodawca ma prawo wezwać go do stawienia się w pracy w ciągu maksymalnie 30 dni.

Odmowa udzielenia urlopu wychowawczego

Czy pracodawca może odmówić urlopu wychowawczego? Choć urlop wychowawczy jest prawem pracownika, pracodawca może wyjątkowo odmówić jego udzielenia w szczególnie ważnych okolicznościach, takich jak np. krytyczne braki kadrowe.

Ważne!
W przypadku spotkania się z odmową urlopu wychowawczego, pracownik ma prawo odwołać się od decyzji pracodawcy, składając do Sądu pisemne odwołanie. Powinno ono zawierać wszystkie niezbędne dowody na niesprawiedliwość odmowy. 

Przy odwołaniu zadaniem Sądu jest ocena, czy odmowa pracodawcy była uzasadniona, i podejmuje decyzję, biorąc pod uwagę przepisy prawa pracy oraz okoliczności przedstawione przez obie strony.

Obniżenie wymiaru czasu pracy zamiast urlopu

W ramach uprawnień związanych z urlopem wychowawczym pracownik może również wnioskować o obniżenie wymiaru czasu pracy do nie mniej niż połowy etatu w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego. Taki wniosek należy złożyć 21 dni przed planowanym obniżeniem etatu, a pracodawca jest zobowiązany go uwzględnić.

Ochrona pracowników na urlopie wychowawczym

Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym jest chroniony przed rozwiązaniem umowy o pracę – wypowiedzenie jest możliwe jedynie w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo w przypadku uzasadnionego zwolnienia dyscyplinarnego.

To może Cię również zainteresować

Wniosek o urlop wychowawczy

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy to forma urlopu, która jest przewidziana dla pracowników posiadających dzieci. Jest to prawo, nie obowiązek pracownika.

Jakie są przepisy dotyczące urlopu wychowawczego?

Przepisy dotyczące urlopu wychowawczego zawarte są w Kodeksie pracy. Określają one, m.in., jakie formalności musi dopełnić pracownik chcący skorzystać z urlopu.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu wychowawczego?

Sytuacje, w których pracodawca może odmówić udzielenia urlopu wychowawczego, są bardzo rzadkie i muszą być poparte szczególnie ważnymi przyczynami.

Czy mogę pracować podczas urlopu wychowawczego?

Praca podczas urlopu wychowawczego jest możliwa, jednak podlega pewnym ograniczeniom, które są określone w przepisach.

Jakie formalności muszę dopełnić, żeby skorzystać z urlopu wychowawczego?

Aby skorzystać z urlopu wychowawczego, pracownik musi złożyć odpowiedni wniosek i wręczyć go swojemu przełożonemu w wyznaczonym terminie.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Patrycja Kosek

Dziennikarz

Specjalista digital marketingu, redaktor, copywriter i dziennikarz. Ma prawie 10 lat doświadczenia. Poza pisaniem i korektą zajmuje się zarządzaniem i optymalizacją treści, a także planowaniem i realizacją kampanii marketingowych oraz projektów link outreach na potrzeby SEO.

9 komentarzy

Zarys 67

Zarys 67

No chyba inaczej to by było coś nie tak - dobrze że można w prosty sposób wnioskować o taki urlop. Fajna sprawa.
copy copy bum

copy copy bum

Urlop urlopem dobrze, że można pracować w innych miejscach jednocześnie. Dla mnie jak ktoś jest obrotny i godzi obowiązki lub wykorzystuje zgodnie z prawem przepisy jest wielkim wygranym.
Jadzia

Jadzia

Nikt nikogo nie zmusza, aby skorzystać z urlopu wychowawczego. W końcu za niego pieniędzy się nie otrzymuje. Rodzice mają możliwość skorzystać z urlopu wychowawczego po zakończeniu urlopu rodzicielskiego. W każdej chwili mogą zrezygnować z takiego urlopu.
Inka

Inka

Mnie nie interesuje Wielka Brytania a nasz kraj. Wpis w tym artykule bardzo pożyteczny. Wszystko z niego się wie.
Dania

Dania

W Wielkiej Brytanii na przykład niedawno przyjęte zasady dotyczące współdzielonego urlopu rodzicielskiego pozwalają matkom na przeniesienie części ich urlopu na mężczyzn.
Domowa2

Domowa2

Pracując na urlopie wychowawczym, pracownicy nie zachowują prawa do otrzymywania wynagrodzenia (urlop zasadniczo nie jest wypłacany), nie są uprawnieni do jakichkolwiek świadczeń, ale czy są objęci ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym oraz ubezpieczeniem chorobowym?
Patryk

Patryk

Wszystko musi być tylko zgodne w papierach i ustalone z pracodawcą. Każdy lubi pewnie korzystać z profitów danej sytuacji i praw lecz dla wielu ludzi dobra praca ma znaczenie w życiu.
Lena

Lena

Dobrze, że istnieje opcja zmiany np. planów jak pracodawca pozwoli. Taki wniosek się przydaje, gdy np. zmieniły się jakieś konkretne sytuacje w rodzinie pod tym względem.
Dagmara Sz.

Dagmara Sz.

To zawsze ciekawa opcja, którą dobrze rozważyć. Znam wiele matek i nawet ojców, którzy tak działają. w końcu kasa to nie wszystko i czasami dobrze być z dzieckiem.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.