Spis treści
Zgodnie z Kodeksem pracy oraz ustawą z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy, wstępnym badaniom lekarskim podlega każdy pracownik przyjmowany do pracy. Jeżeli pracownik nie dostosuje się do zaleceń swojego pracodawcy i nie wykona badań do pracy, musi liczyć się z tym, że nie zostanie dopuszczony do jej wykonywania. Od 4 maja 2019 r. zmieniły się zasady w związku ze skierowaniami na badania przez pracodawcę. Jak obecnie wygląda ta kwesta według prawa pracy?
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustanowiono, w jakich okolicznościach pracownik musi odbyć badania, a w jakich wystarczą odpowiednie dokumenty poświadczające brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku stwierdzony przez lekarza wcześniej (np. podczas badań wstępnych przy zatrudnieniu u innego pracodawcy).
Jakie badania lekarskie do pracy można wyróżnić?
Poza wstępnymi badaniami lekarskimi należy wskazać również badania, które pracownicy muszą wykonywać regularnie w trakcie trwania stosunku pracy. Mowa przede wszystkim o badaniach okresowych i kontrolnych. Tym ostatnim pracownik powinien się poddać, jeżeli był niezdolny do wykonywania pracy przez okres dłuższy niż 30 dni. Wszystko dlatego, że osoba zatrudniona powinna posiadać aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku przez cały okres świadczenia pracy.
Za badania płaci pracodawca
Aby pracownik przeprowadził badania lekarskie – wstępne, okresowe lub kontrolne, powinien otrzymać od swojego przełożonego skierowanie. W każdym przypadku koszt przeprowadzenia badań obciąża podmiot zatrudniający. Warto przy tym podkreślić, że skierowanie na badania okresowe może być wystawiane częściej, niż zostało to przewidziane w przepisach Kodeksu pracy. Duże znaczenie ma tu indywidualna sytuacja pracownika i sposób, w jaki świadczy on pracę.
Zmiany w badaniach wstępnych od maja 2019
Zmiany wprowadzone ustawą, która weszła w życie 4 maja 2019 r., dotyczą art. 229 Kodeksu pracy. Zgodnie z nimi wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby:
- przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowiska o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą,
- przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli pracodawca ten stwierdzi, że warunki dotyczące aktualnego zaświadczenia o zdolności do pracy odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Oczywiście, aby kandydat był zwolniony z obowiązku wykonywania badań wstępnych, w obu przypadkach fakt aktualnego zaświadczenia od lekarza musi być udokumentowany. Pracodawca może zatem zażądać od osoby przyjmowanej do pracy orzeczenia lekarskiego stwierdzającego zdolność do wykonywanej pracy, a także skierowania na badania lekarskie, które było podstawą do wydania tego orzeczenia.
Co jeśli orzeczenie lekarskie nie dotyczy nowych warunków pracy?
W przypadku stwierdzenia, że warunki określone w skierowaniu nie odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, pracodawca zwraca osobie przyjmowanej do pracy to skierowanie oraz orzeczenie lekarskie wydane w wyniku tego skierowania. Ponieważ osoba bez aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania danej pracy nie może zostać dopuszczona do stanowiska, w tej sytuacji pracodawca powinien skierować zatrudnionego do lekarza medycyny pracy w celu wykonania badań wstępnych i wystawienia nowego orzeczenia.
Wprowadzone do Kodeksu pracy zmiany mają na celu ułatwienie pracodawcom przyjmować pracowników do pracy, jak i ograniczyć koszty związane z ich zatrudnianiem. Trzeba pamiętać, że w dalszym ciągu to podmiot zatrudniający jest zobowiązany do ponoszenia kosztów przeprowadzenia wszystkich badań lekarskich.
To może Cię również zainteresować