Spis treści
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej. Zabezpieczają przed działaniem szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy. Przedsiębiorca musi poinformować zatrudnionego o sposobach posługiwania się tymi środkami.
Jak to interpretować? W jakich sytuacjach pracodawca ma obowiązek dostarczyć odzież roboczą?
Odzież i obuwie robocze - co ile przysługują nowe?
- kiedy odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
- ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy,
- wykonywane prace związane są bezpośrednio z obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych,
- prace powodują intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.
W takich sytuacjach pracodawca będzie zobowiązany wręczyć zatrudnionemu odzież oraz obuwie. Wszystkie środki muszą być udzielone nieodpłatnie. Z punktu widzenia pracownika istotny jest fakt, iż pracodawca nie może dopuścić go do pracy bez uprzedniego zapewnienia mu stosownej odzieży oraz obuwia.
Ponadto pracodawca zobowiązany jest w odpowiedni sposób dobrać środki indywidualnej ochrony. Mowa o okularach BHP, nausznikach czy uprzężach, a także o tym, aby zarówno odzież, jak i obuwie miały określone właściwości, dostosowane do stanowiska pracy. Na pracodawcy ciąży również obowiązek prania, konserwacji, naprawy, odpylania, jak i odkażania odzieży roboczej.
Doradca Klienta w Dziale IT
PeoplePro
- Limanowa
Doradca Klienta w Dziale IT
PeoplePro
- Toruń
Doradca Klienta w Dziale IT
PeoplePro
- Nowy Sącz
Elektryk Utrzymania Ruchu
Extral Sp. z o.o.
- Żory
Doradca Klienta w Dziale IT
PeoplePro
- Szczecin
Kiedy przysługuje ekwiwalent za odzież roboczą?
Ekwiwalent pracownikowi przysługiwać będzie w dwóch przypadkach:
- gdy pracownik będzie używał swojej własnej odzieży oraz obuwia. W takim przypadku świadczenie pieniężne powinno uwzględniać aktualne ceny tych rzeczy. Nie powinna mieć miejsce sytuacja, że pracodawca żąda od swojego podwładnego zaopatrzenia się we własnym zakresie w odzież i obuwie.
- kiedy pracownik ponosi koszty konserwacji związane z utrzymaniem obuwia i odzieży w należytym stanie również przysługuje mu ekwiwalent.
Pracodawca powinien we właściwy sposób dbać o środki, które powierza pracownikom. Jak wspomnieliśmy wyżej, przepisy dopuszczają sytuację, w której to pracodawca wypłaca ekwiwalent za pranie odzieży roboczej. Nie ma przy tym obowiązku proszenia pracownika o zgodę. Wysokość świadczenia powinna w zupełności pokrywać wszelkie koszty poniesione przez zatrudnionego.
Niezależnie od rodzaju ekwiwalentu, każdy z pracodawców musi dokładnie określić warunki wypłaty świadczenia. W praktyce te kwestie rozstrzygane są w aktach prawa wewnątrzzakładowego. Wypłaty mogą odbywać się co miesiąc lub kwartalnie. Jeżeli pracodawca w regulaminie pracy lub innym obowiązującym w zakładzie pracy akcie nie zaznaczy, że ma możliwość obniżenia ekwiwalentu za pranie lub używanie własnej odzieży w przypadku pracowników, którzy przez dłuższy czas nie świadczą pracy, to mają oni prawo domagać się świadczenia w pełnej wysokości.
Czy za środki ochrony indywidualnej przysługuje ekwiwalent?
Nieco inaczej jest w przypadku środków ochrony indywidualnej – pracodawca ma niezbywalny obowiązek dostarczyć je pracownikom. Nie może przerzucić w tej kwestii odpowiedzialności na zatrudnionych. Nie przysługuje im również ekwiwalent, gdyż wszelkie niezbędne środki powinni otrzymać od przełożonych.
Pracodawca, który nie dostosuje się do wymogów aktualnie obowiązującego prawa, dopuszcza się wykroczenia przeciwko prawom pracowniczym. W przypadku kontroli oraz wykrycia uchybień może on zostać ukarany karą grzywny w wysokości od 1000 zł do nawet 30 000 zł.
Ustawodawca przywiązuje dużą rolę do prawidłowego wyposażenia pracowników w niezbędne środki ochrony indywidualnej, obuwie, jak i odzież. Obszerne uregulowanie, które znajduje się w kodeksie pracy, jak również i innych aktach, ma nie tylko obligować pracodawców do zwracania szczególnej uwagi na tę kwestię, ale również podnosić świadomość samych pracowników w zakresie ich praw. Dzięki odpowiednim środkom i odzieży roboczej mogą oni swoją pracę wykonywać w sposób bezpieczny i zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
- kaski ochronne,
- okulary ochronne,
- ochronę słuchu (np. nauszniki, zatyczki),
- maseczki i respiratory,
- rękawice ochronne,
- odzież ochronna (np. kombinezony, fartuchy),
- obuwie ochronne (np. buty robocze),
- ochrona twarzy (np. tarcze ochronne),
- systemy zabezpieczające przed upadkiem z wysokości (np. szelki bezpieczeństwa),
- ochraniacze na ciało (np. ochraniacze na kolana).
Ubranie robocze a przepisy
Dostarczona pracownikowi odzież musi spełniać wymogi, które znajdują się w ustawie o Polskich Normach – są one regulowane ustawą o normalizacji z dnia 12 września 2002 roku. W kodeksie pracy wskazano okoliczności, gdy ubranie robocze dla pracownika jest niezbędne – dotyczy to sytuacji, gdy odzież własna może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu oraz gdy jest to niezbędne ze względu na wymogi sanitarne, technologiczne lub bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczegółowe zapisy znajdują się w art. 236 Kodeksu pracy.
Oprócz powyższych przypadków odzież ochronna może być wymagana także na innych stanowiskach – kwestie te reguluje pracodawca za pomocą aktu wewnątrzzakładowego. W przypadku, gdy zgodnie z tym aktem odzież robocza dla pracowników powinna być dostępna, a pracownik jej nie otrzymał, ma on prawo do wystąpienia o jej przydział.
Ustawodawca przewidział wyjątek od wspomnianych zasad w przypadku, gdy pracodawca ustali stanowiska, na których pracownicy mogą korzystać z własnej odzieży i obuwia roboczego, jeśli wyrażą na to zgodę. Oczywiście środki muszą spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wspomniany wyjątek nie obowiązuje na stanowiskach, na których wykonywane są prace związane z obsługą urządzeń technicznych i maszyn oraz prace grożące intensywnym brudzeniem bądź skażeniem odzieży i obuwia materiałami:
- biologicznie zakaźnymi,
- środkami chemicznymi,
- środkami promieniotwórczymi.
Użytkowanie odzieży roboczej
Okres użytkowania ubrań różni się w zależności od rodzaju odzieży i warunków pracy. Na przykład, jeśli odzież jest intensywnie narażona na skażenie środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, czas ten może być krótszy. Właściwość ta ma na celu zapewnienie, że odzież ochronna BHP jest zawsze w dobrym stanie i skutecznie chroni pracownika. Pracodawca musi monitorować stan odzieży i zapewnić wymianę na nową, gdy to konieczne.
Pranie odzieży roboczej pracownika
Opieka nad odzieżą roboczą nie kończy się na jej dostarczeniu. Pracodawca ma również obowiązek zapewnienia odpowiedniego prania odzieży roboczej, a także konserwacji, naprawy i odkażania odzieży roboczej, jeśli jest to wymagane. Jest to szczególnie ważne, gdy odzież może być skażona szkodliwymi substancjami. Zdrowie i bezpieczeństwo pracowników powinno być zawsze na pierwszym miejscu, a odpowiednie utrzymanie odzieży roboczej jest kluczowym elementem ochrony pracowników.
Podsumowanie
Pracodawca ma obowiązek zapewnienia ubrań roboczych jeśli jest to wymagane przez warunki pracy. Oznacza to, że pracownik nie musi używać swojej własnej odzieży, która mogłaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu. W określonych sytuacjach pracodawca może zlecić zakupienie odpowiednich ubrań pracownikowi i wypłacić mu ekwiwalent.
To może Cię również zainteresować
