Spis treści
Dodatkowe wolne dni od pracy są udzielane pracownikom w związku z ważnymi dla nich wydarzeniami prywatnymi. Do takiego urlopu uprawniają jedynie wybrane sytuacje i ważne okoliczności, takie jak: ślub, śmierć bliskiej osoby, narodziny czy konieczna opieka nad dzieckiem. Czasem rodzi się wątpliwość – urlop okolicznościowy kiedy wykorzystać go należy. Już odpowiadamy!
O potrzebie skorzystania z urlopu okolicznościowego pracownik ma obowiązek poinformować swojego przełożonego z odpowiednim wyprzedzeniem, jeśli tylko to możliwe. Oprócz tego powinien dostarczyć wniosek wraz z dokumentami stanowiącymi dowód potwierdzający istnienie realnej przyczyny (akt narodzin, zgonu lub wstąpienia w związek małżeński). W przypadku nagłych zdarzeń, pracownik musi skontaktować się z pracodawcą najpóźniej podczas drugiego dnia nieobecności w pracy. Jeśli dopełni wszystkich formalności, pracodawca nie ma prawa odmówić mu udzielenia urlopu.
Termin wykorzystania urlopu okolicznościowego
Przepisy nie określają w żaden sposób tego, kiedy dokładnie należy wykorzystać urlop okolicznościowy. Wolne dni można więc zaplanować nie tylko na termin, w którym przypada dane wydarzenie, np. ślub syna – wiele czasu pochłaniają także różnego rodzaju przygotowania do takich okoliczności. Dla przykładu urzędy, w których należy załatwiać większość formalności, działają właśnie w godzinach pracy. Słusznie jest więc dobrze zaplanować i zagospodarować uzyskane wolne.
Przysługujących w danej sytuacji dni wolnych nie trzeba także wykorzystywać w ciągu, lecz można je rozłożyć w czasie. W przypadku ślubu pierwszy można przeznaczyć np. na próby i ostatnie przygotowania, a drugi – na sam dzień, w którym odbędzie się uroczystość. Jest to niezwykle ważne, aby dobrze zaplanować sobie wolne dni. We wniosku należy bowiem zaznaczyć dokładnie kiedy chcemy wykorzystać urlop okolicznościowy oraz na jaki cel.
Kiedy przepada urlop okolicznościowy?
Taki urlop może zostać udzielony w dniach, w których zatrudniony ma świadczyć pracę. Oznacza to, że jeśli w terminie wydarzenia bądź w jego okolicy czasowej pracownik przebywa już na urlopie (np. wypoczynkowym lub macierzyńskim), nie przysługuje mu dodatkowy dzień wolny, gdyż i tak nie wykonuje on wówczas swoich obowiązków.
Może się też zdarzyć, że pracownik złoży wniosek o urlop okolicznościowy, ale planowane wydarzenie w ostatniej chwili się nie odbędzie – np. osoba z jakiegoś powodu podejmie decyzję o nagłym odwołaniu własnego ślubu. Wtedy pracownik powinien wziąć urlop wypoczynkowy. Jeśli tego nie zrobi, jego nieobecność będzie usprawiedliwiona, ale nie otrzyma za te dni żadnego wynagrodzenia.
Kiedy należy się urlop okolicznościowy
Do wzięcia urlopu okolicznościowego uprawniają jedynie ważne wydarzenia prywatne. Zwykle powodują duże zmiany w życiu pracownika i wywołują silne emocje. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 15 maja 1996 konkretne sytuacje determinują, kiedy wykorzystać urlop okolicznościowy i jak długo będzie on trwał.
W przypadku ślubu pracownika, narodzin jego potomka lub śmierci bliskiego członka rodziny (jednego z rodziców, opiekunów prawnych czy małżonka), otrzymuje się dwa dni wolnego. Urlop będzie trwał tyle samo w przypadku konieczności zaopiekowania się dzieckiem poniżej 14. roku życia, którego jest się rodzicem lub prawnym opiekunem – pod warunkiem, że nie ma żadnej innej osoby, która mogłaby się podjąć tego zadania. Dotyczy to okoliczności, w których dziecko jest chore i/lub musiałoby zostać samo w domu, a nie jest jeszcze na tyle samodzielne, by sobie poradzić i być bezpieczne.
Jeśli sytuacją stanowiącą powód urlopu jest wesele dziecka pracownika lub pogrzeb bliskiego krewnego (jednego z rodzeństwa, teściów, dziadków lub osób, którymi pracownik opiekował się na co dzień i pozostawał w bliskich relacjach), przewidziany jest zaledwie jeden dzień wolny od pracy. To, kiedy wykorzystać urlop okolicznościowy zechce pracownik, zależy wyłącznie od niego. Niemniej cel powinien być związany z wydarzeniem, np. na uczestnictwo w ceremonii albo załatwianie kwestii spadkowych po śmierci bliskiego.
Zwykle ze wszystkimi tymi sytuacjami związana jest masa dodatkowych aktywności, czasochłonnych przygotowań i dużych emocji. Dwa dni mogą okazać się niewystarczające, ale w ostateczności można połączyć je z urlopem wypoczynkowym. Dzięki takim manewrom można uzyskać łącznie kilka wolnego, za które dostanie się pełne wynagrodzenie.
Urlop okolicznościowy – do kiedy można wykorzystać
Dobrze jest wiedzieć, mając urlop okolicznościowy, do kiedy można wykorzystać te wolne dni. Jeśli pracownik nie weźmie w terminie zbliżonym do wydarzenia przysługujących dni wolnych, te nie przechodzą na kolejny rok, a urlop okolicznościowy przepada. Za takie sytuacje nie przysługuje także ekwiwalent pieniężny. Jeśli więc tylko pojawi się okazja, która uprawnia do takiego urlopu, zdecydowanie warto z niej skorzystać i nie odkładać na później.
Warto też podkreślić raz jeszcze, że w sytuacji, gdy jedna z wymieniowych wcześniej okoliczności uprawniających do uzyskania urlopu okolicznościowego wypadnie w czasie, kiedy jest się na urlopie wypoczynkowym, bezpłatnym albo L4, nie zyskuje w związku z tym zbiegiem okoliczności żadnych korzyści. Nie można wówczas wnioskować o przedłużenie wolnego o urlop okolicznościowy czy o dodatkowe wynagrodzenie.
Ważne wydarzenia w życiu pracownika sprawiają, że i tak nie byłby on zdolny do skupienia się na pracy. Każdy pracownik powinien więc mieć świadomość tego, że posiada prawo do urlopu okolicznościowego i śmiało korzystać z niego, gdy zajdzie taka potrzeba. Termin wykorzystania urlopu okolicznościowego nie został prawnie określony, jednak lepiej jest go wziąć w czasie zbliżonym do wydarzenia.
To może Cię również zainteresować
Urlop okolicznościowy na ślub - dodatkowe dni wolnego dla pracowników