Życie zawodowe to ważna część codzienności. Niemniej na pierwszym miejscu zawsze stawiamy swoje osobiste radości, problemy i doświadczenia – a przynajmniej powinniśmy. Co jednak, gdy jedna i druga sfera życia zaczynają ze sobą kolidować? Jak poradzić sobie w sytuacji, kiedy prywatne chwile wymagają od nas ingerencji w zawodowe obowiązki? Wówczas warto znać swoje prawa, a jednym z nich bez wątpienia jest urlop okolicznościowy. Co na jego temat mówi kodeks pracy i w jakich sytuacjach możemy złożyć wniosek o urlop okolicznościowy? Podpowiadamy.
Urlop okolicznościowy Kodeks Pracy
Zacznijmy od wyjaśnienia, czym jest urlop okolicznościowy. Otóż jest to zwolnienie ze świadczenia pracy, którego pracodawca udziela zatrudnionemu ze względu na szczególne okoliczności. Do tych można zaliczyć różne życiowe sytuacje, uniemożliwiające stawienie się pracownika w firmie i wypełnianie przez niego służbowych obowiązków. Dni wolne z tytułu urlopu okolicznościowego przysługują zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę i nie są wliczane w pulę dni wolnych w ramach urlopu wypoczynkowego.
W kwestii urlopu okolicznościowego Kodeks Pracy jasno precyzuje, że każdy pracodawca jest zobowiązany w pewnych sytuacjach udzielić swoim podwładnym wolnego od świadczenia pracy. Do takich sytuacji należą okoliczności zapisane w Kodeksie Pracy, w przepisach wykonawczych do Kodeksu Pracy oraz innych przepisach prawa. Poniżej przedstawiamy poszczególne sytuacje i analizujemy, kiedy pracownikowi należy się urlop okolicznościowy, jak może się o niego ubiegać oraz czy pracodawca ma prawo mu odmówić.
Urlop okolicznościowy na ślub
Własny ślub to jeden z najważniejszych momentów w życiu każdego człowieka. Wiąże się z nim szereg przygotowań – wybór sukni ślubnej, rezerwacja sali, zaplanowanie menu i atrakcji dla gości weselnych. Szczególna kumulacja zobowiązań następuje wraz ze zbliżającym się terminem zaślubin. Wówczas warto mieć w zanadrzu kilka dni wolnego, aby wszystko dopiąć na ostatni guzik. Można skorzystać z puli urlopu wypoczynkowego, ale też wziąć urlop okolicznościowy na ślub.
Młodej parze przysługują dwa dni zwolnienia z pracy, które mogą otrzymać po złożeniu odpowiedniego wniosku do pracodawcy. Urlop okolicznościowy na ślub dotyczy różnego typu uroczystości – zaślubin kościelnych, ceremonii cywilnej oraz ślubu konkordatowego. Nie ma tutaj również znaczenia kwestia czy złożenie przysięgi następuje w weekend ani czy będzie towarzyszyła jej impreza weselna. Nawet jeśli bierzemy ślub w dniu wolnym od pracy, a ponadto nie organizujemy przyjęcia, przysługują nam 2 dni wolne od pracy, które możemy wziąć wówczas, gdy wykonujemy czynności związane z wydarzeniem – na przykład pobieramy nauki przedmałżeńskie.
Warto pamiętać, że urlop okolicznościowy na ślub wymaga odpowiedniego potwierdzenia. Niezbędne będzie więc przedłożenie pracodawcy dokumentów zaświadczających wydarzenie, np. odpis aktu ślubu.
Urlop okolicznościowy na ślub dziecka
Własny ślub jest niezwykle ważną chwilą, ale dzień, kiedy nasza pociecha się żeni lub wychodzi za mąż, może przysparzać nam jeszcze więcej wzruszeń i emocji. Urlop okolicznościowy na ślub dziecka przysługuje rodzicom i opiekunom prawnym, którzy zatrudnieni są na umowie o pracę i przedłożą wniosek pracodawcy. Niezbędne może być udokumentowanie zdarzenia – np. odpis aktu ślubu. Urlop okolicznościowy na ślub dziecka przybiera wymiar 1 dnia. Można go wziąć zarówno na dzień zaślubin, jak i na przykład na inne chwile bezpośrednio związane z tym wydarzeniem.
Urlop okolicznościowy urodzenie dziecka
Narodziny dziecka to wyjątkowy moment dla każdego rodzica. Miesiące oczekiwania na pociechę, przygotowań do porodu i przyjęcia na świat potomka to emocjonujące chwile, których zwieńczeniem jest niepohamowana radość i ekscytacja. Urlop okolicznościowy urodzenie dziecka przysługuje świeżo upieczonym rodzicom na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. z 1996 r. nr 60, poz. 281 ze zm.).
Urlop okolicznościowy na urodzenie dziecka
Urlop okolicznościowy na urodzenie dziecka prawnie przysługuje obojgu rodzicom, czyli i mamie, i tacie nowonarodzonego malucha. W praktyce jednak kobieta wraz z dniem porodu rozpoczyna urlop macierzyński, a zatem faktycznie tylko mężczyźni korzystają z przywileju urlopu okolicznościowego na urodzenie dziecka.
Przepisy prawa nie wyznaczają jednoznacznie terminu, w jakim należy wykorzystać dni wolne z tytułu przyjścia na świat potomka. Pracownik może, lecz nie musi, wykorzystać urlop okolicznościowy na urodzenie dziecka, gdy partnerka trafi na porodówkę, ale też może go wziąć w innym terminie. Warto też dodać, że przysługujące dwa dni wolnego mogą być wykorzystane rozłącznie. Niemniej trzeba mieć na uwadze, że dni wolne wynikające z urlopu okolicznościowego na dziecko, przysługują wyłącznie w celach związanych z przyjściem dziecka na świat, np. pomocy matce dziecka przy wyjściu ze szpitala czy załatwieniem formalności w urzędzie.
Urlop okolicznościowy śmierć
Śmierć jest powodem smutku i żalu. Szczególnie, gdy dotyczy bliskich nam osób. Odejście z tego świata kogoś, z kim byliśmy związani, powoduje szereg negatywnych uczuć. Niestety taka jest kolej rzeczy, dlatego wbrew wszelkim emocjom, musimy stawić czoła tego typu zdarzeniom. Prawodawcy wzięli pod uwagę taką sytuację i opracowali regulację dotyczącą urlopu okolicznościowego na wypadek śmierci spokrewnionej z pracownikiem osoby. Sprawdź, kiedy przysługuje Ci urlop okolicznościowy śmierć bliskiego.
Urlop okolicznościowy śmierć matki
Matka – osoba, z którą od najmłodszych lat jesteśmy silnie związani. Jej odejście ze świata to dla wielu osób wstrząs, z którym trudno sobie poradzić. Jako dziecko często na naszych barkach spoczywa organizacja pogrzebu, poinformowanie bliskich o tym przykrym zdarzeniu czy rezerwacja sali na stypę. Wówczas urlop okolicznościowy śmierć matki okazuje się bardzo przydatny. Można go przeznaczyć na załatwianie wszelkich spraw, ale także na odpowiednie przeżycie tych trudnych chwil. Urlop okolicznościowy śmierć matki przysługuje pracownikowi w wymiarze 2 dni. Niezbędne będzie przedłożenie wniosku do pracodawcy, a także udokumentowanie sytuacji poprzez przedstawienie aktu zgonu.
Urlop okolicznościowy śmierć ojca
Ojciec, podobnie jak matka, to jedna z najważniejszych osób w życiu niemal każdego człowieka. Bez względu na koleje losu, śmierć ojca to zawsze bolesne wydarzenie, wywołujące mnogość refleksji. Aby ten czas należycie przeżyć, można skorzystać z urlopu okolicznościowego śmierć ojca. Ten przysługuje nam w wymiarze 2 dni. Mogą one zostać wykorzystane łącznie lub nie, jednak w każdym wypadku ich zasięgnięcie musi wiązać się z okolicznością.
Urlop okolicznościowy śmierć ojca można otrzymać na wniosek złożony u pracodawcy. Ten może wymagać przedłożenia aktu zgonu jako potwierdzenia zdarzenia. Dzięki dniom wolnym możliwe jest dopełnienie wszelkich obowiązków związanych z pochówkiem, stypą czy sprawami urzędowymi – np. testamentem.
Urlop okolicznościowy śmierć teścia
Teściowie to inaczej przybrani rodzice, których zyskujemy z chwilą zaślubin partnera. Choć relacje na tej linii bywają różne, zawsze są to osoby ważne dla naszej drugiej połówki, a często to również dziadkowie naszych dzieci i osoby bliskie nam samym. Ich śmierć jest więc trudnym dla całej rodziny wydarzeniem, wymagającym oswojenia się z nową sytuacją. Niejednokrotnie to na nas spoczywa odpowiedzialność za organizację uroczystości pogrzebowej czy załatwienie spraw w urzędzie, banku i innych instytucjach. Urlop okolicznościowy śmierć teścia jest w tym wypadku bardzo przydatny. Pozwala uregulować wszelkie kwestie formalne i jest szansą na spędzenie czasu z bliskimi, których należy wesprzeć. Urlop okolicznościowy śmierć teścia ma wymiar 1 dnia i może być wzięty tylko w sytuacjach ściśle związanych z wydarzeniem – zarówno na pogrzeb, jak i organizację pochówku.
Urlop okolicznościowy śmierć babci
Babcia – wyjątkowa osoba, opiekunka, druga matka. Bez względu na to, jak bliska relacja nas z nią łączyła, z pewnością jej śmierć to bardzo trudna chwila. Na myśl przywołuje szereg wspomnień i chwil z beztroskiego dzieciństwa. Urlop okolicznościowy śmierć babci należy się osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w wymiarze 1 dnia. Może on zostać wykorzystany zarówno na uczestnictwo w uroczystościach pogrzebowych, jak i na inne chwile ściśle związane z wydarzeniem – np. organizację stypy, wizytę u notariusza czy po prostu emocjonalne uporanie się ze stratą. Urlop okolicznościowy śmierć babci przysługuje po złożeniu wniosku u pracodawcy i przedłożeniu mu aktu zgonu tej osoby.
Urlop okolicznościowy śmierć dziadka
Dziadek to kolejna z osób, które odgrywały ważną rolę w naszym życiu. Fundował czekoladki, opowiadał historie ze swojego dzieciństwa czy pouczał, gdy coś przeskrobaliśmy. Jego śmierć z pewnością jest przykrym doświadczeniem, dlatego ważną rolę odgrywa urlop okolicznościowy śmierć dziadka. Ten może być wykorzystany zarówno na uporanie się ze stratą bliskiego, jak i na organizację pogrzebu czy uczestnictwo w nim, a także na załatwianie spraw formalnych – np. złożenie aktu zgonu w urzędzie. Wymiar urlopu okolicznościowego śmierć dziadka to 1 dzień, a jego uzyskanie jest możliwe po złożeniu odpowiedniego wniosku u pracodawcy.
Wniosek o urlop okolicznościowy
Każde ubieganie się o urlop okolicznościowy wymaga przedłożenia właściwych dokumentów. Wniosek o urlop okolicznościowy został przewidziany przez prawo pracy i jest formularzem przygotowanym przez zatrudnionego, w którym ten zwraca się z prośbą o udzielenie zwolnienia z pracy. We wniosku o urlop okolicznościowy powinny zostać zawarte takie informacje jak dane pracownika, termin dnia/dni wolnych o które się ubiegamy, a także uzasadnienie ze wskazaniem powodu starań o urlop. Pracownik za wolne zachowuje prawo do wynagrodzenia, dlatego najczęściej oprócz wniosku o urlop okolicznościowy, konieczne jest przedłożenie potwierdzeń danej sytuacji, np. aktu urodzenia dziecka czy aktu ślubu.
Urlop okolicznościowy kiedy wykorzystać?
Urlop okolicznościowy najczęściej związany jest z ważnymi chwilami w życiu prywatnym pracownika. Te mogą być przyjemne – np. ślub czy narodziny dziecka, ale też przykre, jak śmierć bliskich osób. Zastanawiasz się – urlop okolicznościowy kiedy wykorzystać należne dni? Otóż jest wiele możliwości. Możesz wziąć dni wolne wówczas, gdy wydarzy się dana okoliczność – np. dzień przyjścia na świat potomka, dzień śmierci teścia, jak i w innym terminie. Warunkiem jest jednak, aby data wolnego dnia była ściśle związana z wydarzeniem.
Podsumowując, prawodawcy wzięli pod uwagę różne okoliczności, w których może być konieczne sięgnięcie po dodatkowe dni wolne. Pracując na podstawie umowy o pracę, możemy liczyć na urlop okolicznościowy z tytułu narodzin dziecka, śmierci bliskich osób czy ślubu. Warto znać przysługujące prawa i w razie zaistnienia określonych okoliczności, złożyć wniosek o urlop okolicznościowy do pracodawcy.