Spis treści
Chwilowy brak pracy w połączeniu z kredytem to mieszanka wybuchowa. Pracownicy, którzy mieli problem ze spłatą bieżących zobowiązań i nie porozumieli się z bankiem, mogą obawiać się zajęcia wynagrodzenia przez komornika sądowego. Choć od momentu powstania zadłużenia do chwili założenia sprawy w kancelarii komorniczej mija trochę czasu i większość wierzycieli kontaktuje się w tym okresie z dłużnikiem, to rzeczywiście może się okazać, że do zakładu pracy wpłynie pismo o zajęcie pensji. Co w takiej sytuacji? Czy pracownik musi obawiać się, że nie otrzyma wynagrodzenia?
Przepisy chronią pracowników
Osoby wykonujące pracę można podzielić ze względu na rodzaj umowy. Inaczej działa egzekucja komornicza wobec pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę, a inaczej dla osób, które podpisały jedną z umów cywilnoprawnych, np. umowę o dzieło. Pod ochroną kodeksu pracy znajdują się wyłącznie pracownicy, którzy wykonują pracę na podstawie umowy o pracę.
Co konkretnie oznacza wspomniana ochrona? Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę może liczyć na to, że pracodawca, potrącając część wynagrodzenia, będzie zobowiązany pozostawić sumę wolną od zajęcia. Właśnie tę kwotę osoba zatrudniona powinna otrzymać do ręki lub na wskazany przez siebie rachunek bankowy.
Czy komornik może zająć całość wynagrodzenia?
Wielu pracowników z długami zadaje sobie to pytanie. Odpowiedź brzmi: nie, komornik nie ma prawa zająć całego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z polskim prawem, część wynagrodzenia pracownika jest zawsze chroniona – tzw. kwota wolna od zajęcia. To oznacza, że nawet w sytuacji zadłużenia, pracownik otrzyma wypłatę wynagrodzenia, która umożliwi mu utrzymanie na minimalnym poziomie.
Kwota wolna od zajęcia
Zgodnie z aktualnymi przepisami, na kontach bankowych pracowników pewna część wynagrodzenia jest chroniona przed zajęciem przez komornika. Stanowi 75% minimalnej płacy.
Od stycznia 2024 minimalna płaca wzrosła do 4242 zł brutto, a od lipca będzie wynosiła 4300 zł brutto, co wpłynie na wzrost kwoty chronionej przed zajęciem komorniczym w 2024 roku. Będzie ona wynosić odpowiednio 3181,50 zł brutto od stycznia do czerwca i 3225 zł od lipca do grudnia.
Należy pamiętać, że wszystkie potrącenia i egzekucje są wykonywane z wynagrodzenia netto, czyli po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne, podatku dochodowego, składek na Pracownicze Plany Kapitałowe oraz z uwzględnieniem ulg podatkowych, jak na przykład ulga dla młodych. To oznacza, że wymienione wyżej kwoty są brutto, a rzeczywista kwota potrąceń może różnić się w zależności od indywidualnych czynników podatkowych i składkowych pracownika.
Kwota wolna od potrąceń a długi alimentacyjne
Należy podkreślić, że wyżej omówione regulacje nie mają zastosowania do osób zobowiązanych do płacenia alimentów. Dla nich przewidziano mniejszy zakres ochrony. W przypadku dłużników alimentacyjnych komornik może zająć do 60% ich zarobków, niezależnie od ich wysokości.
Kolejność potrąceń również jest ważna
Potrącenia komornicze z pensji w Polsce dokonywane są według określonej kolejności, która jest zazwyczaj następująca:
- Obowiązkowe składki i podatki – zanim dojdzie do potrąceń komorniczych, z pensji pracownika najpierw odprowadzane są obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne (ZUS) oraz podatek dochodowy. Te potrącenia mają pierwszeństwo, ponieważ są wymagane przez prawo.
- Alimenty – jeżeli dłużnik ma zobowiązania alimentacyjne, potrącenia na rzecz alimentów mają pierwszeństwo nad innymi rodzajami długów. Zajęcia komornicze na rzecz alimentów mogą obejmować wyższy procent wynagrodzenia niż inne długi.
- Inne zajęcia komornicze – po potrąceniach związanych z alimentami, następują inne potrącenia komornicze, np. z tytułu długów bankowych, zobowiązań wobec urzędów skarbowych, niespłaconych kredytów itp. Te zajęcia są realizowane według kolejności zgłoszenia się wierzycieli do komornika.
Jeśli wierzycieli jest więcej, kolejność potrąceń ustalana jest na podstawie daty zgłoszenia się wierzycieli do komornika. Wierzyciel, który zgłosił się pierwszy, ma pierwszeństwo w otrzymaniu środków z potrąceń.
Jak poradzić sobie z długami?
Jako pracownik zadłużony, nie jesteś bez wyjścia. Istnieje kilka strategii, które mogą pomóc w zarządzaniu długami i unikaniu konfliktów z komornikiem. Przede wszystkim warto skonsultować się z doradcą finansowym lub prawnikiem, który pomoże opracować plan spłaty zobowiązań, zanim komornik zajmie wynagrodzenie. Proaktywne podejście może zapobiec wielu problemom i stresom związanym z zadłużeniem.
Podsumowanie
Jeśli jesteś pracownikiem z długami, istotne jest, abyś nie ignorował sytuacji. Zamiast tego, staraj się komunikować z wierzycielem i negocjować warunki spłaty. Możesz również zwrócić się o pomoc do organizacji pozarządowych, które oferują bezpłatne porady i wsparcie dla osób w trudnej sytuacji finansowej. Działania te mogą pomóc w uniknięciu zajęcia wynagrodzenia przez komornika i umożliwią powrót na ścieżkę finansowej stabilności.
To może Cię również zainteresować