Spis treści
Podwyżka w pracy dla wybranych?
Zgodnie z art. 183a § 1 Kodeksu Pracy: Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Nie mogą być dyskryminowani ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną. Równe traktowanie pracowników dotyczy także samej kwestii zatrudnienia: na czas określony lub nieokreślony czy w pełnym, lub niepełnym wymiarze czasu pracy.
Ponadto ustawodawca wyraźnie stoi na stanowisku, że pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. W praktyce zatem rodzi się pytanie o przyznanie podwyżki jednemu z pracowników, drugiemu zaś odmówienie dodatkowych pieniędzy. Czy podwyżka powinna być dla wszystkich? Niekoniecznie – zależy to od stosowanego przez pracodawcę systemu wynagrodzeń, chyba że mowa o podwyżkach ustawowych. Te należą się wszystkim pracownikom, którym przysługuje do nich prawo.
Zasady przyznawania podwyżek
Sprawą podwyżek dla wybranych zatrudnionych zajmował się Sąd Najwyższy. W uzasadnieniu do wyroku z dnia 29 marca 2011 roku (sygn. akt I PK 231/10) podkreślił on, że nie każde odmienne zapisy znajdujące się w umowie o pracę stanowić muszą naruszenie zasady równego traktowania pracowników. Dzieje się tak dlatego, że odmienne ukształtowanie uprawnień pracowniczych danego zatrudnionego może wynikać z jego umiejętności, doświadczenia, wykształcenia czy nawet cech osobowych. Oznacza to, że za dyskryminację Sąd Najwyższy uznał wyłącznie taką sytuację, w której pracodawca przyznaje podwyżkę tylko wybranym osobom z grupy pracowników posiadających takie same predyspozycje.
Jak rozmawiać o podwyżce?
Zróżnicowanie wynagrodzeń w firmie to obszerne zagadnienie. Zdarzają się sytuacje, gdy pracownicy, którzy de facto wykonują pracę na tym samym stanowisku, otrzymują wynagrodzenie w zróżnicowanej wysokości. W tej sytuacji, aby odpowiedzieć na pytanie, czy pracodawca łamie prawa swoich podwładnych, trzeba wiedzieć, czy przy ustalaniu wynagrodzeń poszczególnych zatrudnionych, podmiot zatrudniających kierował się obiektywnymi przesłankami. Jeżeli pod uwagę brane były umiejętności pracowników lub choćby staż ich pracy czy dotychczasowe doświadczenie, możliwe jest zróżnicowanie wysokości wynagrodzeń. Pracodawca nie będzie łamał prawa również wówczas, gdy przy przyznawaniu podwyżki weźmie pod uwagę zaangażowanie pracowników (np. jeden z zatrudnionych pracował nad projektem znacznie dłużej niż pozostali pracownicy).
Inną możliwością różnicowania wysokości wynagrodzeń i przyznawania podwyżek wyłącznie niektórym pracownikom jest choćby podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez część zatrudnionych. Osoby biorące udział w szkoleniach mogą zarabiać więcej z uwagi na fakt dokształcania się. Nie jest wykluczone również zastosowanie różnicowania wynagrodzeń w firmie w celu choćby aktywizacji starszych pracowników czy wyrównania szans pracowników niepełnosprawnych.
Co w sytuacji, kiedy wszyscy dostali podwyżki a Ty nie? Co, jeśli jesteś po drugiej stronie i nie jesteś przekonany do udzielenia podwyżki pracownikowi? Jak rozmawiać o podwyżce, by obie strony doszły do porozumienia? Z całą pewnością rozmowa powinna być rzeczowa i konkretna. Warto przedstawić argumenty, które będą działały na naszą korzyść w trakcie rozmowy z przełożonym. Ważne także, by zastanowić się, jak prosić o podwyżkę, by argumenty, które podamy szefowi, nie były roszczeniowe, ale prezentowały nasz faktyczny wkład w rozwój firmy.
Zatrudnieni powinni pamiętać, że formalna prośba o podwyżkę powinna być wystosowana na piśmie. W sieci można znaleźć mnóstwo wzorów podania o podwyżkę, z których warto skorzystać, udając się z tą sprawą do pracodawcy. Często pracownicy większych przedsiębiorstw i zakładów pracy zastanawiają się jak napisać zbiorowe podanie o podwyżkę. W tej kwestii warto zwrócić się do doświadczonego radcy prawnego, który będzie w stanie doradzić również środki ochrony prawnej dla pracowników.
Konsekwencje naruszenia zasady równego traktowania
Podsumowując Pracownik, który uważa się za pominiętego w kwestii podwyżek, ma prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Warto zauważyć, że zgodnie z przepisami pracodawca, który naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, musi liczyć się z koniecznością wypłaty odszkodowania. Ustawodawca przyjął przy tym, że kwota ta nie może być niższa niż minimalne wynagrodzenie, które jest ustalane na podstawie odrębnych przepisów (w 2022 roku wynosi ono 3010 zł brutto). Jednocześnie jednak pracownik może wnioskować o przyznanie kwoty wyższej, uzyskane pieniądze mają bowiem wyrównać doznany przez zatrudnionego uszczerbek w dobrach zarówno materialnych, jak i niematerialnych.
Przyznawanie podwyżek i sprawiedliwe ustalanie ich wysokości może być naprawdę trudne ze względu na różnorodność stanowisk i obowiązków pracowników, dlatego warto zasięgnąć szerszej wiedzy, by podejść do tej sprawy profesjonalnie. W teorii HR wyodrębnia się kilka różnych metod przyznawania odpowiedniego wynagrodzenia, które zostały omówione na poniższej szczegółowej prezentacji:
To może Cię również zainteresować