Spis treści
Pytanie o wynagrodzenie jest różnie odbierane przez pracowników. Część z nich uważa, że jest to niegrzeczne, część zaś twierdzi, że świadczy to o braku taktu pytającego. Pracownicy niechętnie dzielą się informacjami o swoim wynagrodzeniu, gdyż nie są pewni, czy zarabiają tyle samo, ile ich współpracownicy. Pracodawcy zaś często zasłaniają się przepisami z zakresu ochrony danych osobowych. Aby rozwiązać problem z niezdrową atmosferą w zakładzie pracy i jednocześnie chronić dane swoich podwładnych, pracodawcy najczęściej wprowadzają tajność wynagrodzeń. Dzięki temu mogą oni też wynagradzać podwładnych w taki sposób, jaki uznają za stosowny.
Odpowiednio przygotuj umowę o pracę
Zgodnie z przepisami, które znajdują się w Kodeksie pracy, konieczne jest podanie pracownikowi informacji o wysokości wynagrodzenia, jakie przysługiwać będzie mu za wykonaną pracę. Pracodawca, który chce chronić się przed roszczeniami innych zatrudnionych na tych samych stanowiskach (ale z różnymi pensjami) może do umowy wprowadzić zapis, na podstawie którego pracownik będzie miał obowiązek milczenia na temat swoich zarobków. Brak takiego punktu sprawia, że w praktyce osoba zatrudniona bez konsekwencji może informować swoich kolegów o wysokości swojej pensji.
Na temat wynagrodzeń wielokrotnie w uzasadnieniach do wyroków i uchwałach wypowiadał się Sąd Najwyższy. Warto wskazać, że stoi on na stanowisku, że pracownik ma prawo zapytać pracodawcę o wynagrodzenie innych osób zatrudnionych na tym samym stanowisku co on, ale nie może przy tym wymieniać konkretnych osób. Jeżeli to zrobi, faktycznie narusza dobra osobiste swojego współpracownika. W praktyce pracodawcy niechętnie jednak dzielą się takimi informacjami.
Kiedy łamiesz zasadę równego traktowania?
W ostatnich latach wiele mówi się o przestrzeganiu przez pracodawców zasady równego traktowania pracowników. Jak kwestia ta wygląda w odniesieniu do zarobków osób zatrudnionych? Jeżeli w umowie brakuje zapisu o tym, że pracownik nie może udzielać informacji o wysokości swojego wynagrodzenia osobom trzecim, osoba zatrudniona ma prawo rozmawiać z innymi zatrudnionymi o swojej wypłacie i wymieniać się informacjami. W praktyce zatem pracownik ma możliwość uzyskania informacji, że np. zarabia mniej niż inni. Jeżeli problem ten dotyczy kobiety wśród mężczyzn, może ona złożyć pozew do sądu pracy i domagać się wypłaty odszkodowania na podstawie przepisów dotyczących równego traktowania pracowników.
Sprawdź, jak możesz różnicować pensję?
Kasjer/Sprzedawca - JAWORZNO UL. Piekarska
Golden Serwis Sp. z o. o.
- 28-28 zł brutto / h
- Jaworzno
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Żory
Specjalista/Specjalistka w biurze Fundacji
American Heart of Poland Spółka Akcyjna
- Katowice
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Gliwice
Merchandiser - wykładanie towaru KAUFLAND WĄGROWIEC
Golden Serwis Sp. z o. o.
- 28-28 zł brutto / h
- Wągrowiec
Warto też podkreślić, że różnicowanie pensji jest możliwe w niektórych wypadkach. Nawet pracownicy wykonujący pracę na tych samych stanowiskach mogą otrzymywać za swoją pracę różne wynagrodzenie. Wszystko dlatego, że w zakładzie pracy może funkcjonować regulamin pracy. Jeżeli w nim pracodawca zastrzegł sobie możliwość różnicowania pensji osób zatrudnionych np. z uwagi na długość stażu pracy, to pensje rzeczywiście mogą być różnej wysokości.
Część pracodawców nie chce ujawniać wysokości zarobków podwładnych jeszcze z innego powodu. Mowa tu o docenianiu np. tych pracowników, którzy rzeczywiście przykładają się do swojej pracy. Taki punkt widzenia pracodawcy jest zrozumiały. Trzeba jednak pamiętać, że faktycznie do wyróżniania dokonań poszczególnych pracowników służą premie. Dzięki ustaleniu pensji podstawowej, która będzie równa dla wszystkich i przyznawaniu premii uznaniowych, najłatwiej można ustrzec się przed zarzutami o dyskryminację.
Dlaczego warto wprowadzić zasadę tajemnicy wynagarodzenia?
Często zastanawiamy się, dlaczego tak ważne jest utrzymanie wysokości wynagrodzenia w tajemnicy. Tajemnica wynagrodzenia nie jest przypadkowa - wpływa na dynamikę zespołu i poziomie wynagrodzeń pracowników. Informacje o zarobkach mogą wpływać na morale zespołu, zwłaszcza jeśli istnieją duże różnice w wynagrodzeniach. Poza tym, zgodnie z przepisami prawa pracy, takie informacje mogą być uważane za część tajemnicy przedsiębiorstwa. Dlatego wiele firm zdecydowanie chroni takie dane.
Walcz z dyskryminacją płacową
Mimo istniejącej tajemnicy wynagrodzenia, warto pamiętać o istotnej zasadzie równego wynagrodzenia. Dyskryminacja płacowa jest poważnym naruszeniem praw pracownika, a jej zwalczanie to priorytet na poziomie Unii Europejskiej. Jak pracownik, powinieneś być świadomy swoich praw. Jeśli podejrzewasz, że jesteś dyskryminowany ze względu na płeć, rasę, wiek, czy inną cechę, powinieneś skonsultować się z prawnikiem lub związkowcem. Pamiętaj, że masz prawo do sprawiedliwego i równego wynagrodzenia za tę samą pracę.
Zasada równego traktowania, co oznacza w praktyce?
W pracy różne wynagrodzenie za tę samą pracę może być możliwe jedynie wtedy, gdy jest uzasadnione obiektywnymi kryteriami, takimi jak wydajność, doświadczenie lub odpowiedzialność. Zasada równego traktowania w pracy zakłada, że wszyscy pracownicy wykonujący te same zadania powinni otrzymywać podobne wynagrodzenia. Jeśli zauważysz niespójności, powinieneś dążyć do rozmowy z przełożonym lub działem HR w swojej firmie. Mając na uwadze tę zasadę, warto też zawsze pamiętać o swoich prawach jako pracownik i nie bać się pytać o sprawy związane z wynagrodzeniem.
| Aspekt | Zalety | Wady | Porady |
|---|---|---|---|
| Ujawnienie wynagrodzenia | Może przyczynić się do równości płac | Może prowadzić do niezadowolenia w zespole | Podziel się informacjami o wynagrodzeniu z rozwagą |
| Tajemnica wynagrodzenia | Pomaga unikać konfliktów | Może prowadzić do niesprawiedliwości płacowej | Utrzymuj odpowiednią komunikację i przejrzystość |
| Negocjacje płacowe | Możliwość uzyskania wyższego wynagrodzenia | Może być stresujące i wymagać umiejętności | Przygotuj się dobrze, badając standardy rynkowe |
| Polityka płacowa firmy | Umożliwia pracownikom zrozumienie struktury płac | Może być trudna do zrozumienia i zastosowania | Zasięgnij informacji o polityce płacowej swojego pracodawcy |
Czy klauzula poufności wynagrodzenia jest zgodna z prawem?
Klauzula poufności wynagrodzenia to częsty element umów o pracę, zwłaszcza w dużych korporacjach. Działa ona na zasadzie umowy między pracodawcą a pracownikiem, że ten drugi nie będzie dzielił się informacjami na temat swojego wynagrodzenia z innymi. Wiele osób może się zastanawiać, czy taka klauzula jest legalna. Odpowiedź zależy od przepisów prawa pracy obowiązujących w danym kraju. W niektórych miejscach jest to całkowicie legalne, podczas gdy w innych jest to uważane za naruszenie praw pracowniczych. Dlatego zawsze warto zapoznać się z lokalnymi przepisami prawa pracy i zrozumieć swoje prawa i obowiązki jako pracownik.
To może Cię również zainteresować
