Spis treści
Wyłudzanie danych osobowych przez zamieszczanie fikcyjnych ogłoszeń pracy jest poważnym i znanym od dawna problemem. Autorzy takich ofert nie są zainteresowani kwalifikacjami czy doświadczeniem kandydatów, chodzi im wyłącznie od uzyskanie danych osobowych, w tym również adresu poczty elektronicznej. Ale takie oferty w większości bardzo łatwo rozpoznać. Opowiemy Ci, jak.
Na co zwrócić uwagę?
Czujność powinny wzbudzić przede wszystkim takie ogłoszenia, które dotyczą pracy dobrze płatnej, choć w ogłoszeniu nie ma szczegółowych wytycznych na temat wymagań i obowiązków służbowych. Podawanie wysokości zarobków jest nadal mało popularnym zabiegiem, zaś wysoka kwota zamiast przyciągnąć, powinna raczej wzbudzić czujność kandydatów. Część oszustów doskonale zdaje sobie z tego sprawę, dlatego też uderza inaczej – poprzez umieszczenia ogłoszenia o pracy dla bardzo wąskiej grupy specjalistów, którzy są jednocześnie poszukiwani na rynku. Ale i w takim przypadku cel jest ten sam. Chodzi o zebranie danych kontaktowych określonych osób.
W jaki sposób oszuści wyłudzają dane?
Oszuści stosują różne metody wyłudzania danych w ogłoszeniach o pracę. Oto kilka najczęstszych sposobów, w jaki to robią:
- Phishing i wyłudzanie danych osobowych. Oszuści często starają się wyłudzić dane osobowe, takie jak numer konta bankowego czy dane kontaktowe, pod pretekstem procesu rekrutacyjnego. W treści fałszywych ogłoszeń podkreślają na przykład, że „potrzebujesz tylko konta bankowego”, co nie ma nic wspólnego z rzeczywistym procesem rekrutacji.
- Fałszywe oferty pracy z prośbą o przelew i udostępnienie danych. W niektórych przypadkach oszuści proszą o przesłanie danych osobowych, takich jak numer PESEL czy skan dowodu osobistego, tłumacząc to koniecznością uwzględnienia ich w umowie o pracę.
- Podszywanie się pod prawdziwe firmy. Bywa, że oszuści podszywają się pod istniejące firmy, co sprawia, że ich oferta wydaje się bardziej wiarygodna. Mogą nawet skontaktować się z osobami szukającymi pracy, mając dostęp do ich danych z internetowych platform pracy.
- Oferowanie atrakcyjnych warunków pracy za niewielki wysiłek. Wspomnieliśmy o tym na początku artykułu – oszuści często obiecują wysokie wynagrodzenia za proste zadania, co ma zachęcić kandydata do przekazania swoich danych.
Aby uniknąć oszustw, ważne jest dokładne weryfikowanie ofert pracy, sprawdzanie danych firmy w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz zwracanie uwagi na to, jakie dane wymaga od nas potencjalny pracodawca. Pracodawcy nie mają prawa wymagać podania adresu zamieszkania czy numeru PESEL na etapie rekrutacji. Nie mogą również prosić Cię o jakiekolwiek przelewy.
Praca za granicą? Bądź ostrożny!
Gdy przez dłuższy czas nie można znaleźć płatnego zajęcia, oszczędności się kończą, a perspektyw brakuje, wiele osób rozważa wyjazd do pracy za granicą. To dobra alternatywa, niemniej trzeba pamiętać, że nie każdy pośrednik funkcjonujący na rynku działa w sposób legalny. Oznacza to, że niezbędne jest sprawdzenie agencji zatrudnienia choćby w wojewódzkim urzędzie pracy. To podstawowy krok, który gwarantuje bezpieczeństwo osobie wyjeżdżającej za granicę do pracy. Pamiętaj, że dobry i solidny pośrednik nigdy nie żąda pieniędzy za znalezienie płatnego zajęcia poza granicami kraju.
Praca zdalna - prawdziwe oferty czy próba wyłudzenia danych?
W dzisiejszych czasach, kiedy praca zdalna staje się coraz bardziej popularna, oszuści również wykorzystują tę formę zatrudnienia do swoich celów. Często umieszczają ogłoszenia o pracy zdalnej, które są atrakcyjne dla osób szukających elastyczności w swojej karierze. Ale pamiętaj, aby zawsze bacznie obserwować takie oferty. Fałszywi pracodawcy wykorzystują te ogłoszenia jako sposób na wyłudzanie danych osobowych, które mogą prowadzić do kradzieży tożsamości.
Podczas przeglądania ofert pracy zdalnej, zawsze zwracaj uwagę na szczegóły. Czy oferta pracy zawiera konkretne informacje o tym, co będzie Twoim zadaniem? Czy jest wymagane konto bankowe? Czy praca wymaga opłaty za „pakiet startowy” lub „materiały szkoleniowe”? Jeżeli tak, to prawdopodobnie jest to próba wyłudzenia Twoich danych osobowych.
Niewielki zakres obowiązków - pułapka czy rzeczywistość?
Nieodparcie atrakcyjne mogą wydawać się oferty pracy, które obiecują wysokie zarobki przy niewielkim zakresie obowiązków. Chociaż może to brzmieć jak marzenie dla osób szukających pracy, takie oferty często kryją za sobą potencjalnych oszustów, którzy próbują wyłudzić dane osobowe. Warto zwrócić uwagę na szczegóły oferty - czy firma podała pełne informacje o sobie, takie jak siedziba firmy, numer telefonu, czy strona internetowa? Ich brak powinien być dla Ciebie ogromną, czerwoną flagą.
Czy oferta pracy jest zbyt dobra, aby mogła być prawdziwa? Czy obiecuje niesamowite wynagrodzenie za mała liczba godzin pracy? Jeśli tak, zachowaj ostrożność.
A może podpis in blanco?
Naturalnym jest, że odpowiadając na oferty pracy osoba zainteresowana wysyła komplet dokumentów aplikacyjnych, zazwyczaj CV i list motywacyjny. Swojego czasu część oszustów informowała zainteresowane osoby o konieczności przesłania kopii innych dokumentów, w tym najczęściej dowodu osobistego.
Dodatkowym zabezpieczeniem (oszuści motywowali to między innymi rezygnacją poprzednich pracowników z pracy i wysokimi kosztami dla pracodawcy) miał być podpis in blanco osoby zainteresowanej pracą. Niestety, najczęściej takie sytuacje kończyły się wyłudzeniem kredytu, zaś poszukujący odpłatnego zajęcia dowiadywali się o tym dopiero przy odbiorze ponaglenia wysłanego przez bank.
Wyłudzanie danych osobowych - jak się przed tym chronić?
Niestety, oszuści często manipulują ofiarami, aby uzyskać ich dane kontaktowe i inne osobiste informacje. To może prowadzić do wielu problemów, takich jak kradzież tożsamości, wyłudzenia danych osobowych i związanych z tym strat finansowych. Chroń się utrzymując ostrożność w całym procesie szukania pracy. Pamiętaj, że pracodawca nigdy nie powinien prosić Cię o przesłanie numeru karty kredytowej lub innych wrażliwych danych finansowych. W razie wątpliwości zawsze skonsultuj się z zaufanym doradcą lub zgłoś podejrzane ogłoszenie odpowiednim władzom.
Jeśli znajdziesz ofertę pracy, która wydaje się podejrzana, zrób własne śledztwo. Sprawdź, czy firma istnieje, sprawdź jej adres i numer telefonu. Wyszukaj jej nazwę w internecie, aby zobaczyć, czy pojawiły się jakiekolwiek negatywne recenzje lub raporty o oszustwach. Ostatecznie, jeśli coś wydaje się nie w porządku, najprawdopodobniej tak jest. Twoja intuicja jest potężnym narzędziem, więc jeśli coś Ci się nie podoba, prawdopodobnie powinieneś z tego zrezygnować.
- Przed aplikowaniem zweryfikuj podmiot, do którego przesyłasz swoje dane, w dostępnych rejestrach, jak CEIDG czy KRS.
- Korzystaj z wiarygodnych źródeł. Szukaj pracy na znanych portalach rekrutacyjnych oraz na oficjalnych stronach renomowanych pracodawców.
- Sprawdź profil na LinkedIn i Facebooku, zwracając uwagę na historię aktywności, jakość kontaktów i autentyczność zdjęć.
- Bądź ostrożny przy kontaktach przez komunikatory, szczególnie w kwestii linków i danych kontaktowych rekrutera.
- Nigdy nie płać za udział w rekrutacji! Uważaj na oferty wymagające zaangażowania finansowego.
- W razie podejrzeń, informuj administratorów portali lub mediów społecznościowych oraz skontaktuj się z prawdziwym pracodawcą.
Pamiętaj, że pośpiech nie jest dobrym doradcą w poszukiwaniu pracy. Ostrożna weryfikacja oferty i rekrutera może uchronić Cię przed negatywnymi konsekwencjami.
Podsumowanie
Według Internet Crime Complaint Center (IC3), w 2020 roku w USA zgłoszono ponad 16 000 przestępstw związanych z fałszywymi ofertami pracy, co spowodowało straty finansowe w wysokości ponad 59 milionów dolarów. Dzieje się tak mimo, że wyłudzanie danych jest przestępstwem, które zazwyczaj wiąże się z karą pozbawienia wolności, zwłaszcza w przypadku poważnych wyłudzeń. Dlatego warto zachować szczególną ostrożność.
Na całym świecie rośnie liczba oszustw związanych z ofertami pracy online - według FBI, liczba zgłoszeń o oszustwach związanych z pracą wzrosła o 300% w ciągu ostatnich trzech lat. Pamiętaj, że świadomość to pierwszy krok do Twojego bezpieczeństwa. Bądź ostrożny i uważny, a na pewno znajdziesz ofertę pracy, która będzie nie tylko pewna, ale także da Ci mnóstwo satysfakcji.
To może Cię również zainteresować